Kraws Thu
1
Korinth 1:18-21
- Vanlalthansanga
Kan tunlai khawvel hi i ngaihtuah ngai em?
Ramri buaina in bul lo ṭan ila. Assam lam chuan ramri kha drone leh satellite hmangin an
vengin an lo thlithlai dim diam tawh a ni tih a rin theih a. Thiamna leh finna
a nasa tawh em em a, chu chuan technology lamah hma min sawn tir hle a ni. Internet
leh media hrang hrang avangin Euro 2020 leh Copa America Football Final pawh
Live in kan en thei a. European-pa leh zopa ti ti pawh a in ang reng. South
American-pa ti ti leh zopa ti ti a dang chuang lo. Las Vegas-a Donald Trump-a
ten a hmuna UFC match an en pawh live-in kan lo thlir pui ve thei reng mai a lo
ni. Chutiang zelin mihring thiamna leh finna sang tak mai avang chuan Covid-19
vaccine an siam chhuah pawh kan hmang chur chura, a hretu te kan ni e. Chuti khawpa thiamna leh finna in
khawvel min tuam vel mek laia, ‘Kraws Thu’ lo sawi chu, a atthlak hle dawn mai.
Engpawh nise Paulan a lo sawi angin ‘kan at leh Pathian tan, kan fin leh nangni
tan’ kan ti a ni mai ang chu.
Korinth
khaw chanchin tlangpui
Korinth khaw hlui leh Korinth khaw thar an tih
a awm a, tuna kan sawi Bible-a kan hmuh hi chu Rome hun laia Korinth khawp pui a
ni. Korinth hi Greek ram khawpui Athens aṭanga
khawthlang lam Mel 51 ahla a ni. Kha tih lai khan mi nuai 4 (400,000) vel an
awm tawh a sawi a ni a. Rom sawrkarna hnuaiah khan khawpui lian ber 4 a ni pha
an ti bawk, sumdawnna hmun pui a ni bawka. Ringlomite khawpui, sualna chi hrang
hrang awmna a ni a. AD 52/53 velah Paulan Korinth khua a Kohhran hi a
din a ni.
Korinth
khuaa Kohhran mite dinhmun
Hnam hrang hrang awm khawm anni a. Hnam hnih
lian deuh deuh kan sawi anga. Juda leh Greek mite kan sawi dawn a ni. Juda mite
hi sakhaw mi tak (well trained), nun invawng uluk (moral lifestyle nei ṭha) an
ni. Greek mite hi Philosophy (well trained, Aristotle leh Plato atangin) a sang
tak leh nundan mawi (moral living) lama hniam, nun bawlhhlawh taka hmang thung
si. An sakhuana chuan an nungchang (moral life) a chhe zawngin a kaihruai a ni
a tih theih ang.
Khawtlang
dinhmun
Finna (Philosophy) lamah hian Athenian philosophy (Tirhkohte 18)
hi an in nghahna ber a ni a.
Hnialtu (Debater – trained orator leh professional
debater) mumal tak an lo awm daih tawh a ni.
Hriatna leh finnaa tuihalna leh thil thar hriatchakna
a nasa em em a, chutiang a thil thar lo sawite chu mumal taka platform-te neiin
inhnialna (Philosophical debate) kha anlo neih daih tawh ṭhin a ni. Hnialtu
(debater) an awm daih tawh a ni tih kan hmu (He khawvela hnialtu chu khawiah
nge? 1 Kor 1:20)
Paula sawi
– Kraws thu kha
Isua
chanchin a ni - Juda mi thingremsiamtu carpenter chanchin
maia kha a ni a hril a ni.
Hmuh tum
dan annei -Greek mite leh Judate khan hmuh tum dan an neia, an dawng sawng
fuh thei ta lo a ni
Daltu a
ni - Chu
chu Judate tan chuan daltu (stumbling block) a ni – chhinchhiahna (Sign, miracle)
an phut avangin
Atthlak
tak a ni - Greek te tan chuan a atthlak (foolish) a ni – finna hmangin an
zawng si a.
Kraws
thu chu
Thufinga
hril a ni lo (v-17 – Paulan chanchin tha chu thufinga hril
lovin ati a ni)
Atthlak
takin an hril a (trained orator leh professional debater-te
ang lovin)
Thuchah
kengtute an a/mawl/hmuhsitawm a ni (v. 27)
Thuchah
ken chu a atthlak a ni (a philosophy ken kha a mawl a ni)
Thuchah
hrildan (method) pawh a mawl a ni – mihring finna leh thiamna
chawk tho zawnga hril a nilo
Pathian finnaah chuan, khawvelin finna hmanga
Pathian an hriat theihloh hnuin, thuhril
atthlak hmanga a ringtute chhandam chu Pathianin ṭha a ti hle si a. (v.21)
Paulan
tu te nge a cho chhuah kha?
Paulan heng mi te hi a cho hle a ni tih kan hmu
bawk?
Mi fing chu khawiah nge? Philosopher kan tih
chu Greek mite anni tlangpui.
Lehkhaziaktu chu khawiah nge? Scribe-te chu Juda
mite anni.
He khawvela hnialtu khawiah nge? Debater-te chu
Greek mite nia ngaih anni.
Mihring chapona
leh finna hian Pathian a hmu theilo
Ngaihtuahna
fing leh tha tak nia kan hriat hian thlamuanna kim min pe theilo
Finna ril
leh sang tak tak hian hripui leng karah hian beiseina tak tak min pe theilo
Chuvang
chuan Pathian chu khawvel finna hmangin an hretheilo va
Thuhril
atthlak hmangin a mite a chhandam ta a
Chu
Pathian lawmzawng tak a ni a, ṭha a ti hle a ni
Pathian
atna chu mihring aiin a fing zawk a, Pathian chaklohna pawh chu mihring aiin a
chak zawk bawk si a. (v.25).

Kraws thu inpuanna chu a tlawma, mihring hian
kan hrethiam theilo a ni.
Keini chhandam mek ten kan hriatthiam chuan
Pathian thiltihtheihna a nia
Ala hrethiam ve lo tan chuan at tulh tulhna a
ni dawn a ni, engtikah mah hriatthiam ni an nei lo vang
A tawp berah
chuan he Covid-19 hrileng karah ngei pawh hian Kraws Thu lo keng tute leh
tlangaupuitute chu mi finglo leh mi tlawm te te an ni zawk a sin. Chapona tlang
atanga lo zawna, lo hriatthiam i tum chuan i hmu thei lovang. Kraws-a Pathian
inpuanchhuahna chu a tlawm si a. Chu Kraws chu i tan damna leh thiltiheihna a
nih ve theihna turin lo pan rawh le.
Krista-Kraws
thu chu Pathian finna leh thiltihtheihna a ni tih kan pawm chuan, keini a
ringtu tan pawh finna leh thiltihtheihna ani nghal a ni.
images sources: internet
I sawi fiah ṭha hle mai, ka man thiam zawng tak a ni.
ReplyDeletePost a Comment
He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh: