COVID CARE CENTRE HRANG HRANGA HMAN TUR INKAIHHRUAINA

Aizawl | May 20, 2021:  Special Secretary to the Government of Mizoram, Health & Family Welfare Department Pu R. Lalramnghaka chuan May ni 19, 2021 khan a hnuaia tarlan ang hian thupek a chhuah:
 
Covid-19 hrilengin Mizoram pawh a tuam zel a.  Covid-19 hri kai enkawlna turin Mizoram sorkar chuan COVID CARE CENTRE hmun hrang hrangah a din tawh a, hri kai te pawh enkawl mek zel a ni. A hnuai a mi ang hian Covid Care Centre Inkaihhruaina siam a ni a, he notification chhuah atangin thu leh awm hma chu hman tur a ni.



 
COVID CARE CENTRE (CCC)          
COVID CARE CENTRE chu damdawiin emaw health care facility ni lo (eg. School, hostel, Community hall etc), Covid-19 hri kai enkawlna tura a tul anga siam rem a ni. A hmun hi Sawrkar emaw mimal emaw mipui  ta emaw pawh  a ni thei.  CCC-ah hian COVID-19 vei ni a rinhlelh emaw vei finfiah tawh, natna lang chhuak lo (Asymptomatic) emaw na em em lo (Very mild/mild)-te dah tur an ni.
 
COVID CARE CENTRE HMUN HMA:
1. Mi pakhat awmna atan pindan pakhat (Single room), ek in/bual in a hran emaw intawmtheih.
 
2. Single room a awm thei lo a nih pawhin, room khat-a mi pakhat aia tam an awm dawn a nih chuan, khum inkar hlat zawng hi 3-6 feet tal a ni tur a ni.
 
3. CCC atan a hman tur chu room thengthaw tak, tha taka boruak luh chhuahtheihna hmun a ni tur a ni.
 
4. Midang in awlsam taka an tlawh theih lohna turin hungna (Gate/fencing) tha tak a awm tur a ni.
 
5. CCC-ah hian room hran Medical Team awmna tur a awm tur a ni. Inthlakna tur pindan (Donning and doffing) hran a awm tur a ni.
 
6. Tui, Electric Power, bawlhhlawh sawngbawl leh tul dangte hi bialtu Chief Medical Officer emaw an aiawh ten emaw an ngaihtuah ang.
 
7. Ei leh in hi CCC-a awm te’n a man tum tur a ni.
 
COVID CARE CENTRE hi din anih hma in CCC State Management Team / Chief Medical Officer emaw an aiawh ruat ten LLTF/VLTF te puihna in an endik tur a ni a, CCC atan hman tlak a ni ti a an report hnuah Sorkarin hman theihna notification a chhuah ang.
 
COVID CARE CENTRE a damlo enkawl theihte:
1. COVID-19 vei natna lang chhuak lo (Asymptomatic)
2. COVID-19 vei na em em lo (Very mild/mild)
3. Damlo chu COVID-19 a vei tih hmuhchhuah a nih hnu ah, Doctor-in Very mild/ asymptomatic case a ni tih a finfiah tur a ni.
4. Damlo taksa chaklo bik – HIV, Cancer enkawl lai, kal/thin leh a dangte thlak tawh (transplant) te chu CCC-ah enkawl phal an ni lo.  Heng damlote hi DCHC emaw DCH ah emaw enkawl tur an ni.
5. Kum 60 leh a chunglamte leh natna benvawn – BP sang, Zunthlum, Lung natna, chuap/thin leh kal natna benvawn, thluak lam natna leh a dang veite chu Doctor in uluk tak in a en ang a, CCC-a enkawl theih tur a a phalsak te chauh CCC ah enkawl tur an ni.
6. Naupaite chu CCC-a enkawl phal an ni lo a, DCHC emaw DCH ah emaw enkawl zawk tur an ni.
 
COVID CARE CENTRE thawktute:
1. CCC, positive 50 awmna ah trained medical team 2 tal an awm tur a ni.
2. Medical Team 1 ah hengte hi an awm tur a ni.
a) Medical Officer – 1
b) Nurse – 1
c) Health Worker - 1
d) Helper – 2.
 
3. CCC tin ah vengtu (Security team) an awm tur a ni. Hei hi a bialtu Chief Medical Officer-in a ngaihtuah ang a, a tul anga LLTF/VLTF member-te pawh ruat tur an ni ang.  Security team hian Quarantine Facility SOP an zawm tur a ni.
4. Thawktute zawng zawng hi Medical Officer in-charge a ruat ten uluk takin training an neihpui ang.
5. Aizawl district ah Consultant Team (Physician 2 aia tlem lo) ruat an ni ang a, District dangah chuan CCC Consultant tur hi Chief Medical Officer leh Medical Superintendent ten an ruat ang. Damlo enkawl chungchangah MO i/c CCC ten harsatna an neih chuan phone in Consultant te hi an be rawn thin ang.
 
COVID CARE CENTRE-a thawktu mawhphurhna:
Medical Officer:
a) CCC-a Medical Officer in-charge chuan CCC chhungah thuneihna leh mawhphurhna a la ang. Thawktute duty chungchangah thuneihna a nei ang.
 
b) Damlo admit leh discharge chungchangah Health Department in kaihhruaina (Discharge policy) a siam angin a kalpui tur a ni.
 
c) CCC chhunga mamawh leh thil tul awm apiangah a bialtu CMO-in a lo ngaihtuah turin a thlen tur a ni.
 
d) Paramedial staff leh thawktu dangte hnathawh dan a enpuiin a kaihruai thin ang a, PPE Donning and Doffing leh BMW inkaihruaina Dan zawm that a nih leh nih loh uluk takin a enpui ang.
 
e) Register leh record, report tul awm apiangte, thawktu dangte puihna in a report thin tur a ni.
 
f) COVID-19 zingah damlohna lanchhuah dan (khawsik, khuh, thaw hah, rim hriatna tlahniam etc) nei emaw harsatna/damlohna dang nei an awm a, refer ngai an awm a nih chuan a bialtu CMO-te berawn in DCHC emaw DCH (ZMC)-ah an case history/referral card nen an thawn tur a ni.
 
g) CCC-a admit tur te bungrua check chungchang a supervise tur a ni.
 
h) Covid-19 hri kai te dinhmun hrechiang turin kar khatah vawikhat tal a thlawh chhuak tur a ni.
 
Nurse, Health Worker:
a) Covid-19 positive te enkawl leh CCC enkawl chungchangah Medial Officer-te an pui tur a ni. CCC vawnfai leh thianghlimna kawngah mawh an phur ang.
b) CCC-a positive  awm te hriselna uluk takin an check thin ang.
c) Register leh record vawn leh report hrang hrang siam leh thawn kawngah Medial Officer an pui thin ang.
d) Covid-19 positive te chungchang emaw CCC chungchangah harsatna a awmin Medical Officer hnenah an thlen vat tur a ni.
d) Helper leh thawktu dangte hnathawh dan enpuiin an kaihruai thin ang.
e) Covid-19 positive ten CCC in enkawlna dan an zawm em tih en in an kaihruai thin tur a ni.
f) CCC-a admit tur te chu an bungruate leh uluk takin an check sak tur a ni.
g) Medical Officer te round na ah an pui tur a ni.
 
Helper:
a) Medical Officer leh Para-medical staff te kaihhruaina in hna an thawk ang.
b) CCC thianghlimna leh faina-ah mawh an phur ang.
c) Kuta khawih zin bik (dawhkan chung, kawngka hawnna leh a dangte)-te chu 1% sodium hypochlorite solution hmangin hruk fai a tihthianghlim fo tur a ni.
d) Covid-19 positive enkawl kawngah Doctor, Nurse, Health Worker-te an pui thin ang.
e) Covid-19 positive CCC a dah tur te chu an bungrua uluk takin an check tur a ni.
 
* CCC-a thawktute zawng zawng hian Personal protection technique uluk takin an zawm tur a ni. Bio-Medical Waste Management dan khauh takin an zawm tur a ni.
 
* CCC Medical team-te hi staff awm dan a zirin 2 shift emaw 3 shifts in an duty thin ang.
 
* CCC-a Covid-19 positive admit thar apiangte hnenah SOP a positive te zawm tur chiang taka hrilh hriat tur an ni.
 
* Covid-19 positive ten awlsam taka Medical Officer te leh staff dang te an biak pawh theihna tur phone number block tinah tar tur a ni.
 
CCC-a positive-te enkawl dan:
1. CCC-a positive admit tur zawng zawngte chu dahluh an nih hmain Medical Officer in uluk takin an hriselna a endik tur a ni.
2. Covid-19 positive-te chu nitin Medical Officer/Paramedical staff-in an hriselna endik tur a ni.  BP, Pulse, Spo2, temperature etc.  nikhatah vawi 1 tal an check tur a ni.
3. Covid-19 positive zingah harsatna nei emaw COVID-19 symptoms a zual chuan rang takin Medical Officer hrilh tur a ni.
4. Covid-19 veite chuan a hnuaia tarlan, te hi an neih(develope) chuan DCHC/DCH ah refer tur an ni.
a. Thawk harsa/thawhah
b. Oxygen saturation hniam (SpO2<95%)
c. Awmna (Chest pain) reh thei lo
d. Rilru lam buaina emaw harh chiang vak lo a awmin
e. Tawng fiahlo thut/ kaih
f. Hmai emaw ban leh ke lam chaklo/ mu chur chur
g. Hmai/ hmui duk
 
COVID-19 POSITIVE TE ZAWM TUR: CCC a positive admit thar an awm apiangin, a hnuaia zawm tur tarlan te hi Medical Team ten chiang takin an hrilh hre tur a ni. 
 
1. Covid-19 positive chuan engtiklai pawhin triple layer mask a hmang reng tur a ni. Mask hi darkar 8 hnuah emaw a huh emaw chuan thlak nghal tur a ni.
 
2. Covid-19 positive chu pindan/awmna tur a ruat bikah chauh a awm tur a ni. CCC-a awm ve, midangte bulah awm reng loh tur a ni.
 
3. Covid-19 positive chu hahdam taka awm tur  a ni a, tui in tam tur a ni.
 
4. A khuh leh hahchhiau reng rengin a ban thlep (kiu chhunglam) in emaw tissue paper in emaw rawmawlin emaw a ka leh hnar a hup thin tur a ni.
 
5. Sahbawn leh tui hmangin kut fai takin 40 second tal a sil fo tur a ni a, remchan lohna a awm a nih chuan alcohol based sanitizer hmangin a tifai tur a ni.
 
6. Bungrua/hmanrua/bungbel reng reng midang nen an in hman tawm tur a ni lo.
 
7. CCC enkawltute thurawn tha takin an zawm tur ani.
 
8. Covid-19 vei chuan Arogya Setu App hi an mobile phone ah an hmang ngei tur a ni a, engtik lai pawhin a nung reng tur a ni. Arogya Setu App hi https://www.mygov.in/aarogya-setu- app/ ah emaw Play store atanga download theih a ni.
 
9. Covid-19 positive te hi Medical Team ten an chanchin (Medical history) an zawh in, thu dik tak leh belhchian dawl takin an chhang tur a ni.
 
10. Mahni mutbu leh thawmhnawte room chhungah thin loh tur.
 
11. Toilet an hmanzawhin fai takin an kalsan tur a ni. Sahbawn leh tuiin  kut  silfai ngei ngei tur a ni.
 
12. Covid-19 veite chuan heng a hnuaia ami te an neih(develope) a nih chuan thawktute hriattir vat tur a ni
i) Khawsik sang
ii) Khuh 
iii) Thawk harsa/thawhah
iv) Rim hriatna tlahniam
v) Awmna (Chest pain) reh thei lo
vi) Rilru lam buaina emaw harh vak lo
vii) Tawngfiahlo thut/ kaih
viii) Hmai, ban leh ke lam chaklo/ mu chur chur
ix) Hmai/hmui duk
x) Natna dang an lo neih tawh sa te a zual in
 
CCC ENKAWLTUTE ZAWM TUR
1. Mask:
1.1 Enkawltu chuan Covid-19 positive pindan-a a kal apiangin triple layer mask a hmang ngei ngei tur a ni.
1.2 Mask hmalam/pawn lam chu khawih miah loh tur a ni.
1.3 Mask chu a huh emaw bawlhhlawh kai a awm chuan thlak vat tur a ni.
1.4 Mask chu vawi khat hman zawhah paih in kutfai taka sil nghal tur a ni.
1.5 A ma hmai, ka leh hnarte a khawih tur a ni lo.
 
2. Kut silfai uluk
2.1 Covid-19 Positive bula kal zawh apiang in kut fai taka sil tur a ni.
2.2 Ei tur siam hma leh siam zawhah te, ei dawnah te, inthiarna hman zawh leh a balh apiang in kut hi silfai tur a ni.
2.3 Sahbawn leh tui hmangin 40 seconds tal kutsil tur a ni. A remchan loh chuan alcohol-based sanitizer hman tur a ni.
2.4 Sahbawn leh tui hmanga kutsil zawh hian kuthruk hul nan disposable paper towel hman hi duhthusam a ni. A remchan loh chuan, towel ruat bik neih a, hunbi nei a sukfai tur a ni.
2.5 Gloves hman hma leh hman hnu ah kut silfai tur a ni.
 
3. Covid-19 positive bula awm dan tur
3.1 Positive taksa atanga lo chhuak tuiril lam chi reng reng khawih loh hram tur a ni, a bik takin ka leh hnar atanga lo chhuakte. Damlo buaipui dawn reng rengin disposable glove hman ngei ngei tur a ni.
3.2 Bungrua thianghlim lo (natna kaichhawn theihna) lam chi reng reng lakah fimkhur tur a ni (e.g. bungbel, in tur lam chi, cigarettes, towel leh mutbute).
3.3 Positve chuan a pindanah chaw a ei tur a ni.
3.4 Chawei thleng leh bungbel dang positive in a hman chu sahbawn leh tui hmangin, gloves bun chungin silfai tur a ni. Silfai an nih hnu ah hman nawn theih an ni. Gloves phelh hnuah fai taka kutsil leh tur a ni.
3.5 Positive  pindan, mutbu leh kawrte tihfai laiin triple layer mask leh gloves hman ngei ngei tur a ni.
3.6 Gloves bun dawn leh hman zawhah kutsilfai ngei ngei tur.
 
BAWLHHLAWH SAWNGBAWL DAN
CCC-a bawlhhlawhte (Waste) hi a tlangpuiin Hazard waste ni lovin General waste a ni tlangpui. Amaherawh chu bawlhlawh sawngbawltute leh midang tan COVID-19 kai chhawn theihna a nih avangin Hazard waste ang a sawngbawl tur a ni.
1. Covid-19 positive tin in bawlhlawh bawm 1 theuh an nei tur ani.
2. Bawlhhlawh bawm ah garbage bag hman tel tur a ni.
3. Bawlhhlawh chu nitin emaw bawlhhlawh bawm hmun 3 a then a hmun 2(2/3) a a khah hnuah paih tur a ni.
4. Damlo tin te bawlhhlawh bawm hi nitin 1% sodium hypochlorite a hrukfai tur a ni.
5. CCC hungchhungah bawlhhlawh dahkhawmna tur bawm lian zawk daha garbage bag-a thuah tur a ni a. Hetah hian COVID WASTE tih ziak tar tur a ni.
6. He bawlhhlawm bawmlian hi nitin paih a nih hma-in 1% sodium hypochlorite in darkar khat (1) tal chiah a tihthianghlim tur a ni.
7. Bawlhhlawh sawngbawl tur te hian PPE-Mask leh Glove an hmang ngei ngei tur a ni.
8. Bawlhhlawh sawngbawl zawhah thawktute hian sahbawn leh tui hmangin kut fai taka sil leh tur a ni.
9. CCC room chhung hi hmunphiah a phiah fai tur a ni lo. Puanchhe huh emaw chhuatnawhna (floor mop) a hruk fai mai tur ani. Bawlhhlawh (Masks, gloves, chaw nawi leh adangte) zawng zawng chu Central Pollution Control board in kaihhruaina a siam ang a paih tur a ni. (http://www.cpcbenvis.nic.in/pdf/BMW-GUIDELINES-COVID_1.pdf)
10.Aizawl Municipal area chhungah chuan CCC Waste hi disinfect a nih hnuah a paih dan bialtu CMO in a ngaihtuah ang.
11.Aizawl pawnlamah chuan bawlhhlawh paihna khur (Burial pit) siam a, bawlhhlawhte chu tihthianghlim a nih hnuah khurah chuan paih tur a ni.
 
DISCHARGE dan tur:
Health & Family Welfare Department, GoM-in ni 31stOctober 2020-a Notification No. D.33011/25/2020-HFW(nCOV)/Sat(A) Revised Discharge Protocol for COVID patients, a tihchhuahin a sawi angin test leh discharge hi kalpui tur a ni. A hnuai a mi ang hian: 
 
1. CCC-a positive awmte chu COVID-19 an vei tih finfiah a nih atanga ni 10(sawm) chhung uluk taka enthlak (observe) an ni ang. Ni 10 ni ah ah RAgT (Rapid Antigen Test) tihnawn tur a ni.
 
2. Ni 10 ni a RAgT result hi a negative chuan COVID-19 hri kai hi chhuahtir (discharge) theih a ni a, amaherawh chhuah atanga ni 7 chhung chu in lamah uluk takin a inkhunghrang (strict home quarantine) chhunzawm ngei ngei tur a ni. Hemi a in khunghran chhung hian enkawltu bik a nei ngei ngei tur a ni.
 
3. Ni 10 ni a RAgT result hi a la positive chuan COVID-19 hri kai chu ni 4 dan zelah RAgT tih tur a ni. RAgT result a negative hnuah chauh chhuahtir (discharge) theih a ni ang a, amaherawh chu chhuah atanga ni 7 chhung uluk takin a inkhunghrang (strict home quarantine) chhunzawm ngei ngei tur ani.  Hemi a in khunghran chhung hian enkawltu bik a nei ngei ngei tur a ni.
 
4. RAgT result hi ni 20 (Sawmhnih)na ah pawh a la POSITIVE chuan enkawltu Doctor ten Cosultant for CCC/District Core team for COVID Treatment an rawn ang a, anni hian a tul angin ZORAM Medical College Core Team te an rawn leh ang a, kalpui zel dan tur an rel ang. 
 
(Aizawl District bik atan chuan enkawltu Doctor-in a tul dan a zirin Consultant team/Zoram Medical College Core Team te an rawn ang). Chhuah an nih hnuah  ni 7 dang chu an in lamah uluk takin  an inkhunghrang( strict home quarantine) chhunzawm ngei ngei tur a ni.
                        
Test leh Discharge dan hi sawrkar in kaihhruaina a chhuah thar apiang hman tur a ni.
 
DISINFECTION of CCC:
CCC-te hi COVID-19 veite awmna a nih avangin uluk taka tihthianghlim hi a pawimawh hle a. A hnuaia kaihhruaina ang hian CCC room zawng zawngte hi nitin tihfai thin tur a ni.
 
A. Covid-19 positive awmna hmun:
Bang,  pindan daidanna (wall divider), kawngkhar: Nitin 1% Sodium hypochlorite solution in vawi 1 tal hruk thin tur a ni. A fai lai ber atanga tan in, a bal lai berah tawp thin tur a ni. Puanchhia hmangin kuta hruk mai tur a ni.
 
Thir lam chi, tuiek thei a awm chuan 1% sodium hypochlorite hmang lovin Isopropyl Alcohol hman tur a ni.
 
Chhuat: A theih hram chuan hmunphiah hmanga phiah loh tur a ni. Nitin 1% Sodium hypochlorite solution-in chhuatnawhna (floor mop) emaw puanchhia hmangin kuta hruk fai mai tur ani. A fai lai ber atanga tan in, a bal lai berah tawp thin tur ani.
 
Khum: Positive mutbute hi thin (Shake) loh tur a ni. Khum hi thir lam chi a siam a nih chuan 1% sodium hypochlorite hmang lovin Isopropyl Alcohol hmang a tihfai tur a ni.
 
B. Inthiarna hmun (Toilets):
Inthiarna hmun (Toilet) tifai tur hian tihfaina hmanrua hran hlak hman tur a ni.
 
Toilet leh a chhung tihfai nan hian 1% sodium hypochlorite emaw detergent dangte hman theih a ni.
 
Toilet hi thianghlimlo/hlauhawm bik (Highly contaminated) a ni a, heng hmun tithianghlim tur hian phuhna(spray) lam chi reng reng hmanloh tur a ni.
 
Commode bik tifai tur hian toilet brush a fawng sei hman ngei ngei tur a ni.
 
Thir lam chi, tuiek thei a awm chuan 1% sodium hypochlorite hmang lovin Isopropyl Alcohol hmang a tihfai tur a ni.
 
Hmanrua leh bungrua
Hmanrua/Bungrua          Tihfaina                                             Tihfai dan
  • Stethoscope      Alcohol based rub/Spirit swab   Positive en dawn leh enzawh apiang a hruk tur

  • BP Cuffs leh a bawm    Alcohol based rub/Spirit swab

  • Thermometer  Sahbawn leh tui | Alcohol based rub/Spirit swab Thermometer hi inhmantawm tur a ni lo. Sahbawn leh tui emaw alcohol based rub in tihfai tur a ni

  • Pulse oximeter  Alcohol based rub/Spirit swab  Hman zawh leh hman hma in hrukfai tur

Thawktu zawng zawng in disinfection an tih dawn chuan PPE – N95/Triple layer mask, gloves an hmang ngei ngei tur a ni.
Gloves bun hma leh phelh hnu ah kut fai tak a sil tur a ni.

- DIPR

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post