Aizawl | July 11, 2024: Mizoram Pradesh Congress Committee (MPCC) Vigilance Deptt chuan vawiin chhun dar 1:00 khan Thuthar thehdarhtute kawmin, ZPM sorkar chu Mizoram Lok Ayukta pawimawhna tihniam a, hna thawk thei lo tura siam-ah an puh.
MPCC hian, vawiin vek khan Chief Minister chu hemi chungchanga hmala turin an ngen.
Pres Conf. Video:
No. MPCC/VC/2024-2026/02
Dated Aizawl the 11th July, 2024
To
The Hon’ble Chief Minister of Mizoram
Macdonald Hill, Aizawl, Mizoram
Subject : Mizoram Lokayukta kut phuar sut tura ngenna
Ka pu,
Kan ram rorelna a hlemhletna (corruption) do tura hmanraw pawimawh ber Mizoram Lokayukta hi kum 5 laia upa ni tawh mah se hna thawk tak tak thei tura thuam a la ni lova. Mizoram Lokayukta thuam chak a ngaih thu leh chumi atana hma in lak tur thu pawh vawi duai lo mipui hmaah in intiam a nih kha. Amaherawhchu, vanduaithlak takin Chief Minister leh Minister-te pawh chhui thei tur Mizoram Lokayukta chu thuam chak aiin hnathawk tak tak thei lo turin a kut in phuar sak ta zawk a. Chuvangin, a hnuaia thu kan rawn thlente hi ngun taka ngaihtuah a, a rang thei ang bera siamtha turin kan phutin kan ngen a che.
1. The Mizoram Lokayukta (Amendment) Act, 2024 chu i kaihhruai ZPM sawrkar hmalaknain pass a ni a, hman turin Gazette Notification pawh March 15, 2024 ah chhuah a ni a. He Dan siam danglam (amendment) hmang hian Mizoram Lokayukta hi a pawimawhna tih hniam a, hna thawk tak tak thei lo tura siam mek a ni.
(a) Section 10 ti danglama Inquiry Wing leh Prosecution Wing hotu lute dinhmun tih hniam: Section 11 tih danglamna (amendment) a Inquiry Wing leh Prosecution Wing hran siam hi thil tha leh tul a ni nain, Section 10 ti danglam a heng Wing hotu lute (Chief Inquiry Officer leh Public Prosecutor) te dinhmun (status) Additional Secretary level atanga Deputy Secretary level a tih hniam hian recruitment-ah harsatna a siam theih bakah hna a taka an thawh kawngah harsatna a siam dawn a ni. Heng post pahnihte status tih hniam ai chuan dinhmun ngai (Additional Secretary) a dah a, field of selection tizau turin eligibility criteria tih zauh ni zawk se, heng hna pawimawh em em khawih tur hian candidate tha leh tling hmuh a awlsam zawk ngei ang. Tin, hna a taka thawh hunah pawh efficient leh effective zawkin an thawk thei bawk ang. Heng post pawimawh tak takte status leh level tihhniam hi Lokayukta pawimawhna tihnepna a ni bawk. Chuvangin, a taka hna thawk thei tura Mizoram Lokayukta thuam chak a nih theih nan Chief Inquiry Officer leh Public Prosecutor-te status leh level hi Additional Secretary level a dah let turin leh candidate tha tak takin an dil theih nan eligibility criteria tizau turin kan phutin kan ngen a che.
(b) Section 13(3) hnuaia Proviso ti danglama "or any Other Authority/Organisation" tih belh a, prosecution chungchanga Lokayukta tana harsatna siam sak: Section 13(3) hnuaia proviso tih danglama Central leh State Government hnuaia thawk public servant ni lo, Pawl (authority/ organisation) hnuaia thawkte prosecute (hrem tura Court-a thu thlen) hma a heng Pawl thuneitute phalna lak hmasak ngai ta hian thil tisualtute laka hmalak nasa takin a ti khaih lakin a ti harsa dawn a. Heng Pawl hotute hian remtihna pe duh lo ta se, Lokayukta hian engmah a ti thei dawn lo tihna a ni a. Chuvangin he proviso tih danglam hi Lokayukta kut phuarna lian tak a nih avangin sut leh nghal turin kan phutin kan ngen a che.
(c) Section 14 ti danglam a Mizoram Lokayukta pawimawhna tih hniam: Mizoram Lokayukta hi a bik taka Dan hran siam a din, investigation agency dangin an chhui phak loh, Chief Minister thlenga chhui thei tura din a ni a. Section 14 of Mizoram Lokayukta Act, 2014 chuan hlemhletna thil a investigation agency dangte thuneihna pawh Lokayukta kutah a hlan vek a ni. Amaherawhchu, Section 14-ah proviso belhin Lokayukta thuneihna chu agency dangte hnenah pawh in hlan ve ta a. Hei hi Mizoram Lokayukta pawimawhna leh thuneihna tih dalna a nih avang leh Lokayukta Act siam a nihna chhan (spirit) tih bawrhbanna a nih avangin he proviso hi paih leh nghal turin kan phutin kan ngen a che.
(d) Mizoram Lokayukta-in Section 19(5) leh Section 28(1) hnuaia investigation chungchanga thuneihna a neih leh eng agency pawh inquiry ti tura a hman theihna chhuh sak: Section 19(5) leh section 28(1) ti danglam a, he section hnuaia Lokayukta-in thuneihna a neihte chhuhsak a ni hi Lokayukta hnathawk thei lova siam a, State sawrkar remtihna la hmasa lova engmah ti thei lo va siamna a ni a. Hei hi Lokayukta kut phuar sakna hmanrua a ni. Lokayukta Act siam nachhan (spirit) tihbawrhbanna a ni bawk. Chuvangin, section 19(5) leh Section 28(1) tih danglam hi sut leh vat turin kan phutin kan ngen a che.
2. Section 22(1) leh 22(2) a Section 17A of Prevention of Corruption Act, 1988 thun luh: Section 197 of Code of Criminal Procedure, 1973 leh Section 19 of Prevention of Corruption Act, 1988 hnuaiah hian public servant laka investigation/ inquiry tan hmain thuneitu (competent authority) phalna lak hmasak tur tih a ni a. Amaherawhchu Section 22(1) of the Mizoram Lokayukta Act, 2014 hian State sawrkar phalna lak hmasak ngai lova investigation tih theihna Mizoram Lokayukta hnenah a pe a; Section 22(2) hian chutiang inquiry zawha charge sheet a file pawh Special Court-in a pawm ang tih a ni.
Section 17A of PC Act, 1988 hi July 2018 a belh chauh a nih avanga Section 22(1) leh 22(2) ah he Section 17A hi tel lo chauh niin a lang. Chuvangin, Mizoram Lokayukta Act, 2014 in a tum dan ang taka State sawrkar phalna lak kher ngai lova Lokayukta-in inquiry a tih theih nan Section 17A of PC Act, 1988 hi Section 22(1) leh 22(2) of the Mizoram Lokayukta Act, 2014 ah thun lut turin kan phutin kan ngen a che.
3. Mizoram Lokayukta hian sawrkara in nghat lova zalen tak leh hleih nei lo a hna a thawh theih nan a mamawh ang Officer leh staff pe vat tur leh, kum 2021 a State sawrkarin ACB atanga post 25 Mizoram Lokayukta-a transfer tura thutlukna a lo siam tawh hi a taka chantir nghal turin kan phutin kan ngen che a. Lokayukta-in a mamawh dana heng transfer tur post-te hi her rem (re-designate etc) phal sak a, Lokayukta hi thuam chak mai theih a nih avangin hma la vat turin kan ngen bawk a che. Lokayukta hi agency danga in nghat lova rintlak, dik leh thulai la taka investigation ti thei turin Investigation Wing atan officer leh staff a tul dan ang zel pek belh a, thuam chak vat turin kan ngen che a ni.
4. Mizoram Lokayukta-in a mamawh dana a ma puala officer leh staff a neih theih nan recruitment rules rang taka siam a, heng officer leh staff-te la tura Mizoram Lokayukta hnena thuneihna pe turin kan phutin kan ngen a che. Hei hi Mizoram Lokayukta Act siamthat (amend) ruala awlsam taka tih theih a ni.
A chunga kan rawtnate hi kan ram hmasawnna ti thuanawptu lian ber, hlemhletna (corruption) chak taka do a nih theih nan a ni a. Corruption laka fihlim tum tak tak i nih chuan kan rawtna leh thil phutte hi i ti hlawhtling ngei turah kan ngaiin kan beisei a ni.
I rintlak,
(Er. SANGHRIMA CHONGTHU)
Secretary, Vigilance Cell
Mizoram Pradesh Congress Committee
• • • • • •
Scan Here to Donate!
Share it with your friends!
[Subscribe telegram channel for updates- https://t.me/exploremizoramchannel ]
[For Ads - Contact +919402125273 ]
EXPLORE MIZORAM
email: admin@exploremizoram.com
Telegram channel:
Twitter: https://twitter.com/exploremizoram
Instagram: https://www.instagram.com/explore.mizoram
Youtube Channel: https://www.youtube.com/channel/UCyNrX06aSZ26HkIB25eo1YQ
Post a Comment
He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh: