AIZAWL MIHLUN THLAHTE TIH HI!

- Vee Mathara

Aizawl Mihlun Thlahte tih hi mi thenkhat tan ngaih theih loh leh sawihnawm deuh a awm a ni awm a. Thil reng reng chu kan var pawh loh chuan kan lo ral ngaih ang ngawt ni lo hi thil tam tak a awm thei awm e. Kum 2017 June ni 21 a, a tira 'Aizawl Mihlun' ti a pawl din chu Aizawl Mihlun tak tak zawk te mual an lo liam zel avangin; an tu leh fate inhriatzui zelna atana pawl din chu 'Aizawl Mihlun Thlahte' tih a lo ni ta a.


Aizawl hi kum 1890, February ni 25 ah din a ni tih kan hria a. Hei hi sorkar pawhin a pawm dan a ni. Tichuan, Aizawl chuan luahtu hmasa a nei lo thei lova. A hming pawh Aijal a la ni. Aizawl a din tan atanga chhiara kum 60 chhunga Aizawl khua a lut hman te chu he pawlah hian an awm a ni. Kum 1951 chhiarpui ah chuan Aizawlah hian mi 6,950 chauh an la cheng tih kan hmu a. Khang hun laia Aizawl veng hming tam tak te pawh vawiinah chuan veng hming thar a nei ta hlawm a ni. Chutih lai chuan Aizawla mi cheng te hi an la tlem em em a, chhiatni thatni ah an inlenpawh em em a, Aizawla thil thleng pui deuh a awm chuan; chhim leh hmar a tuam nghal thin. Vawiin thlenga kan ngaihlut, Kulikawn in Carnival a buatsaih pawh kum 1937 ah bul lo tan tawh a ni tih kan hria a. Lirthei a la tlem bawk a, Aizawl nula leh tlangval te an leng huai huai thin a; Pathianni tlai a Pipu Tlang (Virmep Tlang) tih bawk atanga Lungremsei leh Sabinga Lung vel te chu an tualchaina a ni fo thin a ni. Chutiang taka Aizawl lo luah tu hmasa te chuan inunauna tha tak vawngin; an inlawm tawn hle thin a ni. Kum engemaw chen a lo vei hnu chuan, khang hun laia lungrualpui tam tak te chuan rihsang an kai tawh a, amaherawhchu an tu leh fate, vawiina la dam te chuan an nu leh pa, an pi leh pu ten inlaichinna thuk tak an lo siam chu engtin tin emaw a tha zawnga chhawm nun theih dan kawng a awm mial lawm ni? ti a, Aizawl Welfare tana ding a ni ber ang chu. 

'Mihlun' tih tawngkam hi mi thenkhat ten tawng chapo emaw midang aia indah sanna; tih lam kawk anga ngai an lo awm a ni awm e. Kan veng leh khaw tinah hian awm hmasa; lo luah lum hmasa hi an awm vek awm e; thenkhat phei chu khaw dintu te pawh an ni hial ang, chungte chu tawngkama sawina ah pawh 'Anni saw mihlun/venghlun an ni e' ti a kan sawi hian chumi te chu kan veng emaw khua emaw a awm hmasa an nih avangin an chapo hle mai emaw tizawnga sawi kan tumna a ni hauh lova; 'hlun' tih tawngkam kan hman khan kan veng a awm hmasa te an ni e kan tihna mai a kawk a ni.

Kum 1950 hmalama Aizawla inbengbel tawh te kha; Aizawl timawitu; Aizawl nungchang kan tih siamtu tak tak te kha an ni a. Mi an inzahtawn thiam hle thin. Khatih lai khan nun a la nuam a; inchhek leh tanghma hai duhna ten hmun an la chang tlem hle. Bawrhsapin in hmun a theh tum pawhin; hmun khata an neih tawh chuan midang tan an kian phal a, ram zau lutuk bik neih te kha zahthlak ah an ngai a ni. Hemi hnu lam fe a kan rama roreltu tur kan thlan tum pawhin; party ticket chan loh hlau a inchuhna lam chuan hmun a chang tlem hle a, nang candidate turin tlawmngai ta che ti a an inhnawn te an ni hlawm fo mai. Candidate zingah an pasal te han vote mai chu an nupui ten zahthlak deuh rauh anga an ngai te kha lalna leh thuneihna neih chaka phe phe chu an ni lo tawp tih a hriat mai awm e. Mihring inzahtawnna an la kawl tha hle bawk. 

Tunhnaia thuziak thenkhatah 'Aizawlah thingtlang mi ten thlenna kan hnawng' tih chhiar tur a awm leh zeuh thin a. Hei hi rual u zawk te kan kawm zauna atangin kum 1950 hmalama thil thleng chu anih a rinawm loh a. Aizawl luahtu kan pun ve zel hnu deuha khawi emaw laia lo thleng palh anih chuan a duhawm lo in; pang na te kan awm chuan lo dam ngei rawh se. Thlir dan zau zawk kan neih zel hi a pawimawh khawp mai. Aizawl hian neitu thinlung pu a hmangaihtu hi a mamawh takzet a. Kan Mizoram khawpui Aizawl hi kan zavaia ta a ni a; kan khawpui than zelna turah hian vawiina, ami cheng mi nuai 4 vel te hian neitu thinlung pu in; Aizawl hmasawn; Aizawl danglam; Aizawl thar siam tura khawsak phung leh tihdan tha zawk kan zawn thiam zel hi a pawimawh hle a ni. Hlun lo tur khawvelah hian 'Mihlun' tih thumal hi kan Zo tawngah a awm miau si a; he thumal hi thil chapo emaw mi aia indahsanna tawngkam atan kan hmang ngai lo tih erawh i hre thar leh ang u.










Scan Here to Donate!

Share it with your friends!
 

[Subscribe telegram channel for updates- https://t.me/exploremizoramchannel ]

(Feedback at: admin@exploremizoram.com )

[For Ads - Contact +919402125273 ]




Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post