VALENTINES DAY-AH NULA PAHNIH

- Dave Chawhte

A sarhu laia tih vat vat an duh ṭhin laiin kei ve chuan a boruak a daih viau tawh hnu ka han nghak tlat pek a. Ka ti fuh dawn nge a fuh vak dawn lo tih chu hunin han hril zawk se a ṭha awm e. Thinlungah a thi hlen mai dawn emaw ka tih laiin thi thei hauh lova mi mawlh rengtu a nih avang zawkin hetia han ziak chhuak leh hnuhnawh hi ka ni ber a. Hun kal tawh ka han chhui kir leh zawr zawr dawn a ni.




A kum tak chu sawi lo mai ila; mahse, a lo chhui zawn hram duh tan mi nawlpuiin hmai kan tuam lai tiin dah mai teh ang. Kan sawi chian lutuk chuan a ṭha lo palh ang e, ti chin kha ni phawt rawh se. Mizo-te thla chhiar a ‘Ramtuk thla’ ni 14 chu khawvelin ‘Valentines day’ tiin a hre lar ber a. Ṭhalai rual, nula leh tlangval, nutling leh patling chenin he ni hi an lawm ṭhin a ni. Ṭhenkhatin mahni hmangaihte tana insenso ni atana hmangin an kawppuite an hmangaihzia tih lanna atan thil pekte an inhlan ṭhin.

Kawppui ngelnghet nei ve chiah lote pawhin an ralkhat tawih te tan thilpek eng eng emaw an pek ni a ni a. Tu tan mai pawh a hlu em em a ni tiin sawi ila kan sawi sualin ka ring hran lo. Rose par a lar hle a, kawtthler leh sumdawnna hmun ṭhenkhat, a bikin, pangpar zawrhna leh thilpek zawrhna te chu a mawi vul chhuk a ni ber mai. He ni hi chuan tu mai pawh hi eng rau emaw hian min mawlh vek emaw tih mai tur hi a ni a. Kan hringnun hi hemi ni kher kher hi chuan a par chiai a ni ber mai.

Chutia kawppui nei leh nei lote, thilpek inpe tawn tura zingkar aṭanga an tei suau suau lai chuan kei pawh nula pahnih hnena thilpek pe turin ka inruahman ve ṭan ek ek a. Heng nula pahnihte hi tute nge an nih phei chu sawi lan chi a ni hauh lo va, an chanchin eng emaw lai kan sawi chuan anmahni an inhre mai dawn si a, thup rih mai teh ang.

Chutichuan, ‘valentines day-ah rose par inpek an uar kha,’ tiin pangpar an zawrhna dawr lam chu ka han pan ve ta hnak hnak a. Mi an tam nangiang mai! Pangpar lei tumin kan intlar ṭhap a, hmanhmawh taka pangpar bawr an siam mawlh mawlh lai chu kan thlir ṭhap mai a ni. Pangpar zuartute chuan an lo tih ṭhan tawh a nih vang nge ni an hneh mep mep hle mai. Rei lote chhungin pangpar bawr (bouquet) eng emawzat an siam hman a. An siamsakte duhthusam takin an siamsak thei zel ni ngei tur a ni lungawi hmel em emin an kal ta zel a.

Ka hun a thlen ve chuan a bawr pui pui chu ka ngam ve chiah lovin ka hria a, rose par mal lei ka tum ta zawk a. Mahse, ka zawn hun hi a tlai deuh tak avangin ka duhthusam ka hmu ta chiah lo. Min siamsaktu turte lam lahin a bawra siam tur an lo ngah ve tho bawk nen an zawrhna hmun dang ka pan ta zawk a ni.

Pangpar lei ka tumna hmun hi pangpar lem (artificial) ni lo, pangpar tak tak(natural) an zawrhna hmun a ni a. A tlawm zawk avang leh lei mai awlsam tak a nih avangin sikul naupang leh mi tam zawk chuan a lem lei mai chu an duh zawk a, an lei ta hlawm a ni. Ni lengin pangpar dawr chu mi eng emawzatin an bawr tuau tuau reng ni mai hian a hriat deuh va, sikul naupang pawh a bikin high school leh higher secondary zirlaite chuan pangpar lem, rose par, a par sen ngei mai kha an han lei ve sap sap a nih kha.

Hmuhnawm ti takin pangpar an zawrhna hmun zawn pah chuan ka thlir ve reng hlawm a. Zawlkhawppui tualah chuan nula leh tlangval nalh tak tak an tei suau suau mai. An incheina leh thawmhnaw inbel ka han thlir chuan zohnahthlak la leh val rual ni lovin tuipui rala nula leh tlangvalte an nih hmel zawkin ka hria. Thlang sappui mingo la leh valte an nih loh pawhin khawchhak rama nula leh tlangvalte an nih ka la ring tho. Chutiang chu an nih loh vek pawhin a ang tak zawng an ni ngei ang.

Ka thil zawn pawh chu a tawp a tawpah chuan ka va hmu ve ta a, ka duhthusam chiah chu ni lo mah se ka chan tawk chu phu ka inti hle. Tichuan, ka ṭhianpa Chanmari-a kalpui tura ka lo intiam tawh avangin ka pangpar lei pahnih chu a inah ka dah a, Chanmari lam panin kan inkhalh chhuak ve ta a ni.

A chhan han puh tluk ber tur ka hre mai lo va; mahse, hemi ni zet hi zawng lirthei a inhnawh nasa rem rem hle. Chhun pachanga heti tak maia traffic a han jam hi chu Aizawl khawpuiah meuh pawh a thleng zen zen awm lo ve. A enga pawh chu ni se, mipui vei vak kan tam hle tih a chiang mai awm e.

Tichuan, ka ṭhianpa chu a tih tur ṭul ang ang ka tihpui zawh hnu chuan kan let leh ta a. Traffic a jam nasat em avangin Chanmari leh Zarkawt inkara kan tlan ringawt pawh chu kan kal sawt lo hle. Tlem te tein zawi muangin kan tawlh ve hlek hlek hi a ni chauh a, thil tam tak ka lo suangtuah leh hman.

Chutia muangchanga lirthei tam tak mai kan han tawlh zul zul chu nuih a za duh hle a, traffic jam karah chuan mi inang lo tak tak kan kat nuk avangin kan ngaihtuah leh kan rilru la pengtu pawh a inang lo hlawm ngawt ang le. Traffic jam kara mi tam tak kan inhnawh luih luih chung pawh chuan kea kalte chu thawl zetin an kal theih phah chuang lo va. An innek nulh nulh reng tho mai.

Lungkham nei hauh lova kal awh awh an awm a, nalh inti fahrana kal awih awih an awm bawk. Hmanhmawh taka kal hlawk hlawk an awm rualin inchhuihbah palh hlau niawm taka kal dem dem an awm ve tho bawk a. Chung insul pel zut zutte hmuh hmaih chu hmu niin ka inhre tlat a, ka rilru pawh chu lamah chuan a ni a awm daih ni.

Kawng sirah chuan kea kalna hrulah pangpar lem an zawrhna dawr lian vak lo hi a awm a. Nula leh tlangval nalh tak tak a ṭhianga kal dunte chuan pangpar bawr kengin chu dawr chu an kal pel thei mai zel a; mahse, chung mite zingah chuan kal pel ve mai thei lo nula pahnih an awm ve tlat mai. Mi tam zawk chuan chu mite chu an hmu lo va, hmutu tam zawk pawhin an bengkhawn kherin ka ring lo.

Chu dawra an pangpar zawrh lai chu awh hmel takin an thlir a ni. An thlir dauh dauh a, an ta han ni ve se tiin duhthu an sam ve pawh a ni mahna. Pangpar man chu tlawm hle mah se, chung nula pahnihte tan chuan han el phak rual a ni lo. Nula pakhat zawk chuan thawmhnaw bal niau nuau hlui hmel zet mai hi a ha a, iptepui dum, a hlui deuh tawh avanga a rawng da lam chu a chhipa a ahna dahin a phur a. Pawl 6 emaw pawl 7 emaw zirlai vel chauh a la nih ka ring.

Nula pakhat zawk ve thung chu kan sawi hmasak zawk ai hian kum hnih khatin a naupang ang tih tur vel hi a nih hmel a, iptepui a ak ve kher lo naa, anṭam tel a zakzeh ve ṭat a. An iptepui pawh chu anṭam tela hnawh puar a nih avangin anṭam zuara vak kual an nih ngei ka ring.

Heng nula pahnihte hian anṭam par eng siu seu kengin Zawlkhawpuia kawtthler lun tak chu an fang ve khet khet a. An kiangah chuan nula nalh tak tak, rose par leh pangpar dang mawi tak tak a bawra kengin an tei suau suau bawk. Khawvel pakhata cheng, kawtthler thuhmuna awm reng ni siin an khawvel a va inang lo em!

An hringnun zinkawng zawh lai chu tu pawhin a inang lo tih an hria ang; mahse, pialral pana pen tin chhiar mek an ni ve ve tih erawh an manghilh ṭhin si a ni. He ni a ka nula tawn pahnihte hi ka chhungte an ni lo va, ka laina hnai lah an ni hek lo. Kan inchhun dan ni bera ka hriat chu ‘hringfa’ kan ni tlang tih hi a ni mai. Thisena inzawmna nei hauh si lo, ka mihringpui a nih vangin ka khawngaih leh ta ngawt mai a nih chu!

Remchang ka hmuh hmasak berna-ah ka bike khalh lai chu ka park ṭha mawlh mawlh a, ka ṭhianpa chuan a mit a lo len ve vak lo bawk nen a hrilhhai hle. Traffic jama kan tlan muan deuh avang leh bike ka hunna hmun a hlat deuh avangin chu nula pahnih chu ka va hmu mai thei ta lo va.

Rei ngial ka han zawn hnu pawhin an kalna awm ka hriat loh bakah han zawn zui chiam dan ka hre tawh si lo va. An tan tih theih nei tam hauh lo mah ila, it taka an thlir dauh dauh pangpar tal kha chu ka leisak ve ang ka ti asin le. Mahse, vawiin thlengin heng nula pahnihte hi ka la hmu nawn leh ta hauh lo a nih hi. Valentines day-ah an pangpar duhzawng dawng ve kher lo mah se, khuanu hian hringnunah rose par aia mawi zawk hlimna parin a vur ngei ka beisei tlat a. Chutiang tur chuan duhthu ka sam ta reng a ni.

1 Comments

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

  1. Unau duh aiin a tawi leh thin (灬º‿º灬)♡

    ReplyDelete

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post