Mizoram chhungah Japanese Encephalitis (JE) natna hmuhchhuak

Aizawl 18th August 2022: Vawiin khan Dr Pachuau Lalmalsawma, SNO, Integrated Disease Surveillance Project (IDSP) chuan  a nih thu a hnuaia tarlan ang hian thuchhuah a siam.


Tunhnaia Trinity Hospital, Aizawl atanga Japanese Encephalitis (JE) natna vei ni a rinhlelh leh bawhzuina kal zelah Health & Family Welfare Department chuan National Centre for Disease Control (NCDC), Delhi chu Mizorama JE natna hmuhchhuah hmasakberna a nih dawn avangin thu tlukna siam turin a ngen a. Hemi chung changah hian Department chuan hmalakna tul angte kalpuiin natna vei ni ngaih chenna hmunah JE natna awmtheih dan chi hrang hrang (epidemiology, entomological, environmental) te chhuina neih leh a ni.

Trinity Hospital in investigation hrang hrang an tih tawhna report-te chu Central IDSP, NCDC, Delhi ah thawn niin annin an lo zirchian hnuah he JE vei nia rinhlelh hi Mizorama JE case hmasaber niturin an rawn nemnghet ta a ni. Hemi chungchangah hian hmalakna tur thil inchhawp te a awm avangin, Director, National Vector Borne Disease Control Programme, Delhi pawh hriattir nghal a ni bawk a ni.

He natna hmuhchhuahna kawnga Trinity Hospital-in theih tawpa hma an lo lakna zawng zawngah Department chuan lawmthu a sawi a ni.

Japanese Encephalitis (JE) chung changa hriatturte:

Japanese encephalitis(JE) natna hi Flavivirus natna hrikten an thlen a ni a, culex thosi ten heng natna hrikte hi an thehdarh a, he natna hi mihring leh mihringah inkaichhawn theih a ni lo. JE natna hrik virus te hian inthlahpun nan vawk leh tui lam sava te an hmang a, those chi khat (Culex) ten an thehdarh ta thin a ni.

JE natna vei tam berah a natna hia langchhuak lem lo (assymtomatic) a; lang chhuak tham a nih erawh chuan a veitu tan nunna chan mai a hlauhawm thei thin.

JE natna hi khawsik, luna leh luak te in a langchhuah hmasa a, rilru lam chianglo, thluak lam diklo, kaih leh tawng lama harsatna te a awm zui bawk thin. Zirchiannaa a lan danin lang thama JE natna vei za zela a sawmthum (30%) hialin an thihpui thei thin. Thluak vung natna (encephalitis) a thlen theih avangin thihpui mai pawh awlsam tak niin a thihpuilo te pawhin thluak/rilru lamah harsatna tam tak an nei zui thei bawk a ni.

JE natna enkawl na turin hian damdawi hranpa bik a awm lova; natna lanchhuah dan ang zela enkawlna pek thin an ni.

JE natna thehdarhtu thosi Culex (tritaeniorhynchus, vishnui etc.) hi Mizoram chhung ah pawh a tam em em a; chuvangin he natna laka inveng tur chuan thosi seh kan pumpelh a pawimawh ber a, heng a hnuaia tarlante hi kan zawmthat chuan JE natna lakah kan inveng thei dawn a ni.
1. Personal protection measure hrang hrang, thosilen zarthat, thosi duhloh inchulh (odomos etc.) thosi thahna hlo chhit (Allout etc.) thawmhnaw phui thosi sehtlang theihloh hak.
2. Thosilen chiah, (insecticide impregnated) chauh hman tur a ni.
3. Thosi kah (DDT leh insecticide dangte)
4. Thosi pian theihna tuitling tih boral.
5. Mahni in leh a vel vawnfai

- DIPR

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post