KA HRINGNUN LEH FUR

- Dave Chawhte


Guns and Roses hlain, ‘Nothin’ lasts forever, even cold November rain,’ a tih laiin, kei chu ka hringnunah hian fur hun a liam hleithei hauh lo. Chhum a zing chhah mup reng a, ni a lan ve pawhin a lang rei hman meuh lo. Chung chhum chhah takte chu a inlet but but reng a, amaha tui awm a pai zawh loh hunah a baw hawk hawk ṭhin.

monsoon by azassk

A thim zawnga thil ka thlir bik vang pawh ni lovin ka hringnun ka han chhut ka han chhut hian fur lai nen a inan riauna awmin ka hria a. Nipui, favang, thlasik leh ṭhal te pawh an awm ve tho a, ngatinge fur ber kher i lo ti pawh a ni maithei. Han chhiar zel la, ka han hrilh ang che.

Mizo kum bi chhiar dan hi hetiang deuh hi a ni a. Kum bul a han inṭan a, Pawlkuta bul ṭanin Pawlkut thla tawp lam emaw Ramtuk thla tir lam emaw aṭangin lo vat turin an han inruahman ṭan a. Pawlkut thla tawp lam aṭanga Vau thla tir lam thleng hi a tlangpuiin lo an vat ṭhin. Vaube a lo par vul chuk a, chu chuan pipute kha lo hal hun a ni tih a hriattir ṭhin. Tichuan, Vau thla tawp lamah lo an hal deuh ber a, a hal hman lovin Ṭau thlaah an hal leh mai ṭhin a ni awm e.

Ṭau thla chawhnu lam leh Ṭomir thla hi buh tuhna hun a ni ber a. Tichuan, Ṭomir thla chawhnu lam leh Nikir thla chawhma lam chu hlo thlawh hun atan an hmang ta ṭhin a ni. (B. Lalthangliana, Mizo Culture) Tichuan, kan khel ber tur ‘Fur hun’ chu Ṭomir thla aṭanga inṭanin Mimkut thla thleng a awh ta ṭhin a ni. (Mizoramah chuan nipui leh fur hi a inzawm deuh avangin Ṭomir thla aṭanga inṭan angin ka han sawi a ni) Mimkut thla chawhnu lam leh Khuangchawi thla chu Favang hun thengthaw nuam tak mai niin Thlasikin a zui ve leh ta ṭhin a ni.

Fur lai hi chuan khua a hnawngin ruah a sur deuh reng a. Chhum hmuh tur a tamin ni a lang meuh lo. Ni tin maia ruah a sur thut thut ṭhin avangin nihliap keng lo phei chuan chhuah chi a ni lo va. Lo nei mi tan huan a hnim chak em avangin hlo thlawh ve reng a ngai bawk. Fur khaw chhe hnuaiah pawh an feh hram hram a ngai ṭhin.

Ruahtui a tam avangin tuihawk a tam a, chung tuihawk ṭhahnem takte chuan kawm kara kan bawlhhlawh paih rawn len chhuakin, kan kawr zawng zawng a rawn ṭhuah fai a. Kan hmel dik tak a rawn pho lang ta ṭhin a ni. Tuihawk luan kawr nei ṭha hek lo le, kawngpuiah a luang lo thei lo va. Contractor zawmthaw deuhin pawlawh taka an kawng siamte a rawn tichhe zo a, khaw kar kawngah lei min a lo awm ve chhen bawk nen. Kawngpui kan neih ṭhat tawk loh avangin kawng a han diak a, motor lian deuh phei chu a tang nghal zel mai bawk si.

Thlipui leh ruahpui, rial nena a thawh chiam avanga chenna in chan ta mi tam tak an awm a. Lei minin a hnawl in eng emaw zat kum tinin a awm bawk. Thing tluin electric hrui a vaw chat a, ni hnih ni thum lai mai kawlphetha kan nghei a ngaih phah fo. Kawng dung, kea kalna a lo nal a, tawlhthluk a awlsam phah em em bawk a. Tlukna lama mahni intipalh eng emaw zat an awm ṭhin lehnghal. Ni a lan tak tak hleihtheih loh avangin inchhung a hnawng a, thawmhnaw hmuar rim nen a rimtui lo em em ṭhin.

Chu hun duhawm lo chu fur lai hi a ni a. Chhiatna a thlen nasat lai, hun hrehawm em em a ni. Tu mahin fur lai hi ‘hun nuam ber’ tiin an nghahhlelh thu an chhak chhuak ngai lo. Mihring nun nen tehkhin a nih pawhin hun duhawm lo leh hun hrehawm sawina atan hman a ni ber ṭhin.

Ka hringnun hian ni eng a hmu ve meuh lo emaw tih tur khawpin a ngui a, lung a zing mup reng mai. Lunghnura luaithli nul a ṭul chang a tamin, mittui dang zo lova a buak hawk hawk chang a awm bawk. Ni eng lo lang ve ṭhin mah se a lang rei hman lo va. Fur chum chah tak chuan a rawn hliah leh vat mai ṭhin.

Nipui laia ni sa vawl vawl leh boruak lum huam huam avanga ruah sur tura kan duh ang deuh hian ka awm loh lai chauh hi lawm leh ngaihven ka hlawh ve lai a ni a. An kianga ka awm ve thung erawh chuan ninawm mai ka chang tawh ṭhin. Hlut leh ngaihsak loh ka nihna hmuna awm reng hi eng nge a hlawkna tiin fianriala ka inthiar fihlim tak daih chang a tam mai.

Hmangaihna lamah ni se, hmansang Greek thawnthu(mythology)-a an Pathian Apollo angin ka duh vang ni miah lovin lasi nula Daphne zunah ka uai a. Daphne lah min tlanchhiatsan reng tura duan a la ni zui. Fur khua leh ruahtui a inzawm tlat ang deuh hian ka hringnun hi mittui nena inzawm tlat tura duan a nih vang pawh a ni mahna.

Ruah sur a bang a, boruak rawn thiangin sava chiar noh nohte nen fur khawthiang eng no riai mai kan han lawm ho ṭhin hi a va nuam em! Mahse, chu fur khawthiang eng chuan hriat reng a hlawh lo va, fur hun min nghahhlelh tirtu a ni ngai lem lo.

Ka hringnunah pawh hian harsatna tam tak thlengin lungngaihna chirh dup tam tak paltlang ṭhin mah ila, fur khawthiang eng no mawi tak mai a rawn lang ve leh ṭhin. Mahse, chu chu ka hringnun tingaihawmtu leh tihthlakhlelhawm tirtu a ni hran lo. Ni eng rawn lang zeuh zeuh hian beiseina mi siamin he fur hun hrehawm tak hi a la liam ngei dawn a ni tih min beiseitir a. Mahse, vawiin thlengin a liam hun ka la nghak si a nih hi.

“Kan van a duai a ni lo, duh tak Brutus, keimahni zawk hi kan duai em a ni!” (The fault, dear Brutus, is not in our stars/But in ourselves, that we are underlings. William Shakespeare, Julius Caesar Act 1 Scene 2. Translated by Mafaa Hauhnar; Hringnun Hrualhrui p-xiv) tih ang deuh khan ka vanduai bik viau vang ni lovin, keimah ka duai em vang zawk a ni ngei ang.

1 Comments

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post