MZU M.A (Public Administration) Gold Medalist 2020 HILDA LALREMTLUANGI

Cancer natnain a tih tlawm zawh loh, Cancer natna sual chunga Mizoram University M.A. Master of Arts (Public Administration) Gold Medalist 2020 ni thei Hilda Lalremtluangi kan belchiang.



Hilda hi MZU MA (Public Administration) ah CGPA 7.568 score in Gold Medalist a ni a, tunah hian MZU Department of Public Administration ah tho hian Ph.d a ti leh mek a ni. 


Hilda Lalremtluangi hi V.L Hmangaihzuala leh Lalchhanhimi te fanu niin, kum 1995 khan a lo piang a, Hilda ti a koh ṭhin a ni. Unau pahnih niin, hmeichhia ve ve an ni. Hilda te hi Mission Veng South, Aizawl ah chengin an khawsa a, Salvation Army Kohhran a lawi an ni. Tunah hian Ebenezer Corps, Venghnuai ah an lawi mek a ni. 
Zirna lam:
1. Pawl 1 atanga pawl 10 khawiah nge i kal? eng zatna nge i nih thin, pawl 10 pass kum ?
Pawl 1 atanga  pawl 7 thleng Gospel Centenary School–ah ka kal a, Pawl 10 hi St. Paul’s Higher Secondary School-ah ka kal a ni. School ka kal chhung hian thiam thei tak ka ni hran loa, high school phei kha chu zirna lamah ka struggle ve viau a ni. Amaherawh chu, ka theih ang tâwkin ka zir ve thin a, first division-ah kum 2012 khan HSLC ka pass a, subject hnihah letter ka hmu ve a ni. 

2. Pawl 12 hi khawi atangin nge i pass?
Higher Secondary hi MICE-ah ka lut ve thung a, first division-ah 2014 khan ka pass a, letter subject hnihah ka hmu bawk a ni.

3. Zirna sang zawk:
B.A hi Pachhunga University College, Department of Public Administration-ah ka zawm a, 2018 khan first divisionah ka pass a ni. M.A hi MZU-ah P.A Dept-ah tho  kum 2018 khan ka zawm leh a first divisionah kum 2020-ah ka pass. Tunah hian P.A Dept-ah tho Ph.D ka zawm leh mek a ni.


# I lehkha zir dan?
Mihring hi kan in ang loa, ka lehkha zir danah chhuan tur em em a awm lem lo, mahse ka theihtawp ka chhuah a ni. Lehkha ka zir hian min ti buai thei tur lakah ka in thiar fihlim a. Zir reng hi chu a har chang a awma, zirtui lai leh ka zir tluan lai erawh chuan rei tak takte ka chhiar thin. Kan professor-te class lecture hi ka notebook-ah ka chhinchhiaha, in lamah lehkhabute, internet nen ka ennawn leh thin a. MZU library hi ka hmang tangkai bawka, ka theih apiangin ka kal thin. Hei bakah ka lehkha zir dawnin Pathian hnenah ka tawngtai thin ani. 

# Harsatna I hmachhawn dan?
Harsatna hmachhawn tur hian huaisen a ngai khawp maia, hei bakah tuarchhelna nen. Pathianin kawng engkimah min awmpuia min kaihruaina  vang chauhin tun dinhmun thleng thei hi ka ni. Ka hriselna hi a pan angrenga, ka damchhungin zaipui vawitam ka lo tawk tawh bawk a. Tin, B.A ka zir chhung khan Thyroid cancer-in min diagnose a, 3rd semester-ah phaiah zaipui ka tawh vangin ka in exam thei ta ve lo a. Exam hi thil phurawm tak a ni loa, mahse kha mi tum kha ka  la exam châk ber a niang. Ka tha chho viau tawh emaw ka in tih laiin ka taksa in hmanhmawh suh ti ni awm takin semester dang hmabak pawh exam mumal thei loin ka awm phah a. Kum khat ka hlauh phah ta ni. Amaherawh chu Pathian hi a tha em a, kha kum khat kar awl chhung khan ka zir theih dang dang Computer class-te leh Coaching (JP Career Point-ah) te ka kala, hei hian ka zirna kawngah min pui em em ani. Zirna lamah tuina thar min pe a, chona tam tak pawh min pe tel a ni. Hemi bakah hian ka khaw hmuh hi a fiah vak loa, tarmit naupan têt atangin ka vuaha, phaiah te entirin kan kal fo bawk ani. Mahse hengte hian min ti hnual loa, ka tlin ang chinin, ka theih ang tawk tawkin ka beia, Pathian hnenah ka tawngtai fo bawk.

# Gold medalist i nihna (Subject) leh CGPA?
- Public Administration,  CGPA – 7.568
Gold medalist ni tura i beih dan?
- Gold medalist ni tur hian ka bei hranpa lem lo. Keima tawkah ka in chhiar bet ve reng. 
Gold medalist ni tura i beihnaah faculty lamin an ṭawiawm/pui ṭha chein i hria em?
- Tehreng mai. Kan professor-te hi an in hawng em em a, student –te pawh min ngaihsak tha viau. Tumah duhsak bik nei loin equal vekin min zirtira, tupawhin kan pawh tlang thei vek a ni. 

I zirna atana i chhungte pawimawhna:
- Ka chhungte hian min tawiawm tha em em a, a bîk takin ka pa. Naupan lai tang tawhin aman min zirpuia, zingah te min walk pui anga, ka zir laiin ka riltam te hlauin thei leh eitur hrang hrang hi min chhawp sak thin. Midang tana ho tham taka lang si mahse ka tan chuan hlu tak a ni. Ka thiam loh hlau reng rengin ka mamawh tur leh ka zir zel theihna turin theih tawp min chhuahsak a. Masters pawh zirzawm ka tum tawh loh laiin anin la chawl mai lo turin min fuiha, hetiang dinhmun thleng thei hi ka ni ta ni. Tin, ka nutei te hian ka zirna kawngah theihtâwpin min pui bawka an chungah ka lâwm takzet a ni.

I zirna atana i ṭhiante pawimawhna:
- Thian hi ka kawm tam lutuk loa mahse ka ka kawm chhunte hi ka tana hlu takte an ni. Ka classmate-ta an felin an nelawm vek em ema, mamawh leh puih ngaih  pawha min puitute an ni. Ka thian hlu tak Angela Laltlankimi, engkim a hnena ka thlen ngam a ni a, ka tan a pawimawh em em bawk a ni. Tin, ka ‘childhood friends’ Zohmingmawii leh Lallawmkima Varte, mi bawn em em pahnih, zirna kawnga ka pun leh râwn fo, buai pawh sawi hman lêk loa an theih ang anga min puitute an ni a, an chungah pawh lawmthu ka sawi mawlh mawlh a ni. 


A duhzawng leh ngainat zawngte:
Rawng - Pink
Chawhmeh  - Salad lam ka ngaina, Mizo chawhmeh chu ka ei thei deuh vek 
Incheina - A hun leh hmun a zirin, mahse hak comfortable tur hi ka ngaina ber.
Rimawi Rimawi hi ka ngaina em em a, thlan bik tur ka nei lo. 
Mizo Ziaktu zingah - James Dokhuma

Hla -  Oceans, Hillsong United
Hla phuahtu - Darlene Zschech
Teacher - Hming hmera sawi tur ka nei lo. Tun dinhmun thleng thei tura zirtirtu hrang hrangten min lo zirtir tawhnate chungah ka lawm vek. 
Leader - Jacinda Ardern 

Mize ngainat zawng:
- Mi nel thiam, mi hlim thei, mi rinawm leh rintlak. 
Mize ngai nat loh zawng- Mi uikawm leh phakar, mi dawheh

Hobby- Lem ziah hi ka tui em em a, ei siam te, lehkhabu chhiar nen.
Relationship status - Taken (ka support system tha em em)


Kawppui atan duhzawng - Pathian tih mi, mi rintlak leh a tha lama min fuih thin tur. Tin, kawppuite nena inkawmngeihna (friendship) hi a awm tel a ngai ka ti bawk. 


Zawhna dang:
1. A tel lova i awm theih loh: Pathian

2. I nun kaihruaitu: Ka chhungte

3. Hringnuna i hlauh ber: Mal ngawih ngawiha awm, Pathian hriat loh, hlim loh.

4. I tih ngai miah loh tur: Mamawh a koh ka nihin ka theih ang chen chenah ka pui zel ang.

5. Mizo Tualzal nuna ṭha i tih: Hnamtê zawk nih nawmna pakhat chu kan hnam inhmangaih tawnna hi. Ram dangah te kal ila, mizote chu kan in pawh chat zel hi.  

6.  Quote i duh ber: “An act of goodwill always sparks another” - Klaus


7. Mizoram leh Mizo tualzal nuna Mizo hmeichhiate dinhmun:
Mizo hmeichhiate dinhmun hi kei aia hre thûk zawk ten an lo sawi nual tawh anga, ka lo hmuh ve danah chuan mizo hmeichhiate hi dingchhuak leh hlawhtling an tamin ka hria a, hei bakah zirna kawngah pawh kan hnufual tawh lo hle ni. Activity leh hna hrang hrangah te pawh hmeichhiaten sulhnu ropui tak tak te kan hnuchhiah nual tawh. Hmeichhiate hi (in general Mizo chauh niloin) a bîk takin ‘working moms’ ho hi an lo chhuanawm takzet a ni. 

8. Hnam hmingṭhat leh hmingchhiat kawngah Hmeichhiate'n mawhphurhna:
Hmeichhiate hi hnam leh ram hmel putu leh siamtu kan nih rualin, kan tlûkna leh kan tlin lohna te hian ram leh hnam ti hming chhe zo vektu anga in mawh hi chu dik ber niin ka hre lo. Gender thliar loa, mihring kan nih theuhna angin tu pawhin kan mawhphurhna theuh ti hlawhtling ila, mipa leh hmeichhiate kan ram leh hnam thatna turin in chawikang tawn tur kan ni. Eng gender pawh ni ila hnam ti hming thatu chuan hnam a chawinung tho tho a ni. Amaherawh chu hmeichhiate hian mawhphurna chu kan nei sang teh meuha, ziak leh chhiar thiam mai bakah ‘education’ tak tak hi kan in zirtitr hi a pawimawh a ni. Tunlaiah social media hi khawchâng leh chanchin hriat leh thehdarh ranna ber a ni a, amaherawh chu chutah tak chuan thlalak leh thu kan post-ah te kan hnam mualpho thei zawnga tih loh a tha. Thil trend avanga tih ve ngawt zel te, a chhan leh a awmzia hre lêk loa zawm mai te, hnam ti hmingchhe thei lam hawi anih phei chuan a pawi tak zet a ni.

9. Hnam ziarang chawinun kawnga Hmeichhiate mawhphurna:
Hmeichhiate hi kan thlir tam leh hnam tehfung an ni a. Khawvel ram hruaitute pawh hmeichhia an nih chuan sawi an kai em em mai ani. Kan hnamah chuan Mizo hmeichhiate hi inchhung khurah an pawimawh em em a, ei rawngbawl, in luahlumtu leh chhungkaw enkawl kawngah ringawtah pawh hnam thenkhat aiin mizo hmeichhiate hi mawhphurna a sâng a. Heng bakah puan bihte pawh a hun leh a hmun azirin mahni inchhungah theuh in zirtir uar ila, chu mi tluk a awm lo ang e.


10. Mizote tan 'Fa neih tlem' inzirtir hi a ṭulin i hria em? –
Pathianin he leiah hian in thlahpung tura min siam a ni a, kan dinhmun leh kan khawsak phung ten a zir phawt chuan chhungkaw dintuten an duh zat an nei thei turah ka ngai. Pawimawh ber zawka chu mahni dinhmun hriat chian angai ani. Kan hnam a la te si a, kawng tam taka ngaihtuahin political zawng pawn population tam lam han niha, central tana langsar khawpa contribution hrang hrang civil service-ah emaw, Parliament-ah emaw, hnam in chawm zo tak nih theih pawh thil châkawm tak a ni. 

11. Mizo hnam ṭhanmawh bawk nia i hriat?
Mizote hi thil kan sawi uar thei hle maia ‘thanmawh bâwk’ tia han sawi tur hi tak hi ka hrelo. Mizo thalai hlawhtling leh chhuanawm tak takte an awm ve nual tawha, mahni line theuha taima taka thawk leh bei an tam ve tawh em em a ni. Mizo thalai awm mai mai lo, modern society-in a ken tal ang ram changkang pawhin an tih theih ang ti ve thei tawh tam tak an awm bawk ani. Amaherawh chu a nâwl puia han khaikhawm chuan mizote hi kan ziaah ho lam maimaia thil lak kan chîng hi min ti thuanawptu niin ka hria. 

12. Mizo hnam damna atana  kawng awm nia i hriatte?
A chunga ka lo sawi tawhte leh Mizo hnam inpumkhata, tanrual a pawimawh hlein ka hria ani. 

13. Hnam chhan nana Hmeichhiate ṭangkaina leh mawhphurna?
Hmeichhia leh mipa kan pawimawh theuha, hnam nihna angin a tu pawh kan pawimawhin mawhphurna sâng tak kan nei theuh a ni. Tûn dinhmunah hmeichhiate kan chungnung tawh viau rualin Bible-in ‘Hmeichhe lu chu mipa ani a, mipa lu chu Krista’ a tih angin hmeichhiaten kan mipate kan dawmkânga kan support thiam a pawimawh hle ani. A hmei a pa in el loin, in lungrual zawk ila kan hnam ti hmingtha tu kan ni ngei ang.

14. Zirna, Khawtlang leh Kohhran hi?
Mizote ah ngat phei chuan a pawimawh vek a, amaherawh chu mihringte kan theih chin leh kan dinhmunte a in ang lo a, a vaia kalkawppui vek thei te pawh an awm ngei ang. A pathum hian a engamah ngaihthah loh hram a, balance thiam a tha ni.


15. Khawtlang, Kohhran leh nangmah:
Zirlai kan nih chuanin kan zirlai-te dah pawimawh thiam a tul em em. Kan hma hun tur atana kan lo in tuk lawkna a nih vangin. Khawtlangah ka inhmang tam tawk lo  a, Kohranah hian a hmingin nihna neuh neuhte ka nei ve a, ka theih ang tawkin zirlai ngaihthah leh ti buai si loin ka in hmang ve a ni. Hengah te hian finna leh zirna hrang hrang Zirna Institutiona awm lo ka in zir chhuak teuh bawk ani. Tin, ka rawngbawl puite hi zirna lamah min hriatthiamna an ngah em ema, ka tan min tawngtai sak fo a ni. 

16. Social Media leh Nangmah:
Social Media hi a thatna leh that lohna tam tak a awm a, kan hre theuh awm e. Socialize nan tak hi chuan ka hmang tam em em loa, mahse tunlai thilte (art, music, entertainment, cooking etc) leh chanchin tharte en nan ka hmang tam. Hei bakah ka lem ziah pho chhuah nan ka hmang bawk a ni. A tul hunah leh a chang changin ‘detox’ hi ka nei zeuh zeuh thin bawk. Chumi tih lohah chuan Social Media hi ka khawih tam em em lo. 

17. Mizoram ṭhalai tam tak tlakchham:
Mizo thalaite hi a chhe lam chauh focus loin kan theihna te in hmuhsak ila. Hnam dangtein an theih ang chu keini thalai pawhin kan thei ve a ni tih takzeta kan beih phawt chuan kan hlawhtling thei a ni. 

18. Mizo ṭhalaite hian ngaihsan tur dik an ngaisangin i hria em?
Khawvel thang chho mekah awlsam têa screen kaltlangin, hmun kil khawr ber chanchin pawh kan hrethei tawha, kan en leh ngaihven zawng te hian min kaihruai thei em ema, chumi zirin kan mi ngaihsan zawng pawh a in ang lo theuh ka ring.  A dik leh dik loh erawh sawi mai harsa ka ti.


19. Ngaihsan tur dik nia i hriat:
Mi ngaihdan anga thle ve dual dual lo, mi huaisen leh mi dik. Hemi bakah hian mihringte kan in ang loa, kan mamawh ang leh dinhmunin a zir anga entawn tlak kan tihte chu mi ngaihsan tur aniin ka hria.

20. Hlawhtlinna tura pawimawh:
Hlawhtlinna chu awlsam taka neih theih a ni loa, hlawhtling tur chuan tuarchhelte, taimakte a ngai ani. Ringtu kan nih chuan Pathian bêl tlat zelin kawng engkimah theihtâwp chhuah ila, malsawmna pawh kan hmu ngei ang. William Clement Stone-in ‘Aim for the moon. If you miss, you may hit a star’ tih hi dik ka ti em em a, kan tum ang takah hlawhtling lo mah ila, kan thawhrimna chu a thlawn mai lo anga, kawng dang in hawnna pawh a lo ni thei zawk ani. 

21. Hloh i hlauh ber:
Ka chhungte leh ka thian thate. Tin, Pathian nena kan in zawmna. 

22. Hnam dang nupui pasal neih hi-
Hnam lian lo tan chuan hnam dang nupui pasal neih hi chim ralna a ni theia, mizote hi hnam beitham tak kan la ni bawka, mahni hnam hmangaih ila hnam dang nupui pasal lakah pawh kan inveng thei awm e. Mahse, tupawh individual rights nei theuh kan ni a, kan duhthlanna a ni. 


I thalaipuite tan fuihna--- 
Mizo thalaite kan tlin lohna leh kan chak lohna sawi tam a ni em ema, hei hian kan hmasawnna te hliahkhuh a ni deuh em aw tih chu ka ngaihtuah ve a. Khawvel ram hrang hrangah mizote hi kan thleng nual tawha sawi tam nit a se, in fuih nan tea hman tam leh au chhuahpui tam nit a se chona thar midangah pawh a in tuh zawk ngei ang. Chutih rualin Mizote kan literacy rate a sânga, mahse a nâwlpuiin kan la ‘educated’ tâwk lo. Social Media hman dan tâwk thiam a pawimawh hle a, kan thil post leh share te fimkhur ila, hnam leh identity ti hmingchhe thei tur lakah i fimkhur theuh ang u.



EXPLOREMIZORAM.COM i hmuh dan:
Explore Mizoram hi a tha khawp mai. Tiang platform mizo thalaite in chawikânna leh inphochhuahna zau awm hi a tha ka ti tak meuh. Thalaite min ti bengvartu lo ni zel ula, in thawhrimnate leh in platform lo darhzau zelin hmasawn zel turin duhsakna ka hlân a che u. 



Vidpuia Hrahsel
Explore Mizoram


(Feedback at: admin@exploremizoram.com )

[Website ah hian sumdawng leh mi tin tan tlawmtein fakna kan dahsak thei e. WhatsApp +919402125273 ]




(Website leh a hnuaia fakna hi lo hmet ve rawh.)

1 Comments

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

  1. A entawn tlak hle mai.

    Natna tuar chunga zir ve lo tan chuan engnge a paltlang hi hriatthiam pui a har ang, mi ngaihsan awm tak ani e.

    Pathian in a kal leh zelna turah malsawm rawh se.

    ReplyDelete

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post