HRI KAN DO DAN HI



Kum 78 kal ta(10th Sept. 1942) vawiin angah khan Aizawl khawpuiah tlangau danglam tak au a ni. Chu chu —naktukah, Sairang ațangin motor a lo kal dawn a, kawng chhak lam furlong khat aia hnaiah tuma'n thing phurh loh tur, a nghawr tla ang che u— tih a ni. A hun lai chuan tu nuih mah a tiza lo ang, kawng chhak lama thing phur lui ngam pawh rilru kim chinah chuan an awm hauh lo ang. Keini tan erawh thil nuihzatthlak tak a ni ta. Amaherawhchu, dem ngawt theih an ni bik lo, pi leh pute khan motor awm phung leh a hna thawh dan kha hre hek lo le. Keini pawh, tuna kan hripui do dan pawh hi nakinah min la nuihzat ve tho mai thei.




Heti rup rup lo deuha hmachhawn kan zir hi chu a hun ve tawh a ni. Lockdown leh țhin te, a ralkhel thei ang bera information mike-a au dum dum te hi veng țhenkhat hi chuan a ropui kan ti emaw ni tih zawk awl tak a ni. Dik taka sawi chuan he kan hri do hi kan hre chiang tlang viau tawhin a lang. Thihpui kan la awm loh dan te, dam lo an enkawl dan hohzia te nen lam. Mahse, positive an awm palh chuan a ralkhel thei ang berin, tur ei chhan hman tum ang hrimin ZMC lam an panpui rum rum a, an va thleng ta chenga, an tih rum rum leh an ralkhelh ang aiin a chuti teh vak lo. Inah pawh kan tih theih reng Vitamin C leh nachhawkna vel nen an lo enkawl ve leh tho si, film chang te pawh hi kan ang lek lek.
Natna benvawn neite tan a hlauhawm an ti teh fo a. Kan vengah ngei cancer natna avanga phai zuk kal, a hrik kai ve, dam leh tawh te pawh an awm. Ka hmelhriat pakhat min hrilh, HIV positive pawhin a lo kai ve a, ani pawh awlsam tein a dam leh tawh. Ani hi he lama thawktu a nia, a tirah chuan an mangang hman viau a ni awm e. Mahse, mi dang ang thoin awlsam tein a dam ve leh tho.
Heti chen thihpui kan awm lo hi Pathian khawngaihna kan chan bakah hian eng emaw tak hi chu a awm a ang. Khaw thlangho(western) gene ai hian khaw chhakho(Asian) gene hian he hri hi a haw lo zawk emaw ni a tih theih rum rum mai. Kan hmel leh pian ang puho zingah thihpui puk puk hi an tam lo. Indonesian-ho khi an tam ve deuh, sangnga leh tlem velin an thihpui ve tawh. Hei hi ram khat, mihring maktaduaih eng emaw zatah chuan tlem tak a ni. Kan hlauh lutuk ang em em hi a ni lo a ang riau. Bakah, sap nulaho, an period mai mai pawha bedrest țhinte ai chuan thing phurh pui lawp lawp thei te hian hri dona kan nei chak zawk ngei ang. 
Kan han pung deuh a, kan chi-ai leh hluai a, a tuk tuk leh lawkah kan thla a muang leh em em a. Eizawnna leh nunphung tibuai zawnga Lockdown fo pawh hian awm zia a awm thui lo— a kum tel kan ti thei a nih ngawt loh chuan. Kar khat, thla khat tih vel inkhunga he hri hi rem mai chi a ni lo. A awm reng tawh dâwn, chenhopui kan zira, kan pal luih ve te pawh hi a hun tawh lo'm ni le.
A inkai darh awlsamzia kan sawi teh chawk a, chhungkua mai ni lo khum khata mu dun nupa pawh an inkai leh chuang lo a. Hritlang inkai dan nen hian a danglam vak emaw ni? Awlsam leh lutuk a kan ngaih hi a ni lo deuh em le. A enga pawh chu lo nise, lo kai pawh ni ila, mipui hian thinhrik lo teh ang u. AIDS kan hmelhriat tirh lai ang maia kan thinhrikna hian he hri hi min tihlau ni berin a lang. A hrimin, HIV te nen phei chuan a case hi a dang lutuk. Naupang chumchiap an han la hrang rum rum phei hi chu thil fuh ber a ni em? An rilru thleng hian kan tikhaw lo mai ang tih a hlauhawm! In lama inenkawl thei te chu inenkawl phal ta mai ila. Damdawi ina an enkawl dan kan hre vek a, a pawina a awm vakin a lang lo. Sawrkar sum tamtak kan humpui zawk dawn lehnghal a.
Ngaihtuah chiang leh hret ila, sawrkar, khawtlâng leh NGO lam pawh kan ral rel dan kan thlak ve hret hret hi a ngai lo maw. Mi tam tâk tana ding chung natna hi kan ralpui phiar lutuk deuh em? Nge, heti rup rup reng hian a reh diak hma chu kan kal zawk dawn le? 
(Pic-a kum zat an sawi hi dik lo deuhin ka hria, ka hre sual mai thei - Sanga Râlte )


[Website ah hian sumdawng leh mi tin tan tlawmtein fakna kan dahsak thei e. WhatsApp +919402125273 ]

2 Comments

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

  1. He tiang zawng a sawi fo te hi chu an chhung te an la hrisel tha in an mahni ngei pawh an hrisel tha tihna ni mai... Lockdown bak in kal kalphung thlir in tih theh kan nei lo..

    ReplyDelete

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post