Tu Dang Kan Nilo ZOFATE Vek Kan Ni

Rev.Dr. Zaichhawna Hlawndo

Kar hmasa lamah khan “Hnamah i harh ang u” tih thu kan ziak tawh a. Zofate hian  hnama harh turin kan hnam nihna hming dik tak pawh hre lovin kum tam tak kan lo bo tawh a. Kan zavaia nihna Zofate a ni tih pawh hre tawh lovin chibing emaw hnam  nihna hrang hrang angin lak hran leh chhinchhiahte kan ni.



Kan ṭawng a tirah pakhat ni ṭhin kha kum tam tak awm hrang kan nih avangin a lo ṭhang danglam zel a. Kan mizia te pawh chenna hun leh hmun a zirin a lo dang hret hret zel a ni. Kan incheina hnam thuamhnaw (traditional dress) te pawh en thuak chuan in ang mahse, danglamna riau a lo awm deuh vek tawh bawk. Chi peng hrang hrang anga kan nihna anga kal lohtheihlohna chin a lo awm a, min awpbettu British leh India te pawhin thlahkhat leh unau kan nihna lam kha dah pawimawh lovin  kan chibing nihna ang ang te pawhin min ṭhendarh zui zel a. Tunah phei chuan HNAM (Nation) pakhat ang pawh nilovin, hnam hnufual (tribals) hrang hrang angin min ṭhenhrang a, min chhinchhiah a min awpbet ta vek a ni.

Hnambo kan nih avangin hnam nihna (National identity) mumal hre lovin ram dang leh hnam dangten an mi hriat dan hrang hrang - Kuki, Lushai, Chin, Chilai, Khang leh Mizo tiin min lo kovin kan hnam hmingte min lo phuah sak a.  Heng kan hnam nihna atana an lo vuah, ziah leh keimahni pawhin kan hmante hi engtik lai mahin kan zavaia hnam nihna (National Identity) ah kan la pawm tlang ngailo.

Miten tunge an ni min tih? tih aia pawimawh zawk chu kan zavai mai hian “Tunge kan ni kan lo in tih ṭhin? tih hi a ni. Chu kan nihna dik tak leilung piantirh aṭanga kan lo sawi chhuah, sak, ziah leh puanchhuah ṭhin chu ZOFATE kan ni tih hi a ni.

Zofate kan nihna chhan chu enge? ti a kan zawh chuan  Engdang vang nilovin "Kan thlahtu bul ber hi Zo emaw Zova a lo nih vang a ni". Hnam hming lo pianchhuahna chu mihring chi inthlah chhawn aṭangin a ni. Chuvang chuan mithiam chhuituten kan thlahtu an chhuina a lungrual taka an thutlukna chu Zova thlahte kan ni tih hi a ni. Zova fate emaw a thlahte kan nih avangin tuma min hrilh ngai lovin ZOFATE kan ni tih hi ṭuan leh mang aṭang khan kan lo sawi tawh ṭhin. Zofate in thlah chhawng chhui dan chu ka lehkhabu ziah “Tu Dang Kan Nilo Zofate Kan Ni” tih ah khan chipchiar deuhvin kan dah tawh a, tun ṭumah chuan kan tar lang vek lo mai ang.

Kum tam tak chhung khawvel hmun hrang hrangah awm darhin kan ṭawng leh nun phung te chu lo darh nuaih tawh mahsela tlang tin mual tina Zofate chuan thu leh hlain kan nihna dik tak ZOFATE tih chu nghet takin kan la vuan zel a. Kum tam tak unau pianghmun kan inbona ata inhmuchhuak a, hnam khat leh thlah khat kan nihna dinchhuahpui tur hian tha leh zung pawh kan lo seng nasa hlawm hle.

Hlaphuahtu leh thuziakmi ten kan zavaia nihna sawi nana an hman rim ber chu Zofate tih hi a ni. Political party hrang hrang pawhin kan zavaia hnam nihna dik tak chu Zofate a ni tih hi an hai lo. Zo Reunification Organization (ZoRO) pawhin kum tam tak Zo hnahthlak Inpumkhatna chu mutmawh hnarmawh ah an nei. Mizo Zirlai Pawl (MZP) pawhin an thusawina reng rengah Mizo tih hmang lova Zofate tih hi hman tur tiin kum engemaw zah chu an lo in zirtir tawh. Young Mizo Association (YMA) te pawhin mutmawh hnar mawhah Zofate hnama inpumkhatna tur hi an lo nei tawh. Kohhran pawhin Zofate harh hun tur chu dingdihlipa thlirin - Kristian Hlabu 343 changlina ah chuan “Harh r’u, Zofate harh r’u, Hnehna ropui kan chang thuai ang;” tiin hla kan lo sa tluk tluk tawh bawk.

Nehemia chuan Jerusalem kulh hnamdang ten an tih chim remrum tawhte din ṭha leh turin kohna a dawng a. Pathian hnam thlante chu hmuhsit leh sawi chhiat an nih tawh loh nan Jerusalem kulh din ṭha leh turin mipuite a cho ta a. Mipuite chuan lungrual takin “I thovang u khai I din teh tak ang u" ti a kulh chhia zawng zawngte an din ṭha leh ang khan - kan hnam nihna Zofate kulh chipeng leh hnam hrang hrang hmanga ṭhendarh zawng zawngte ṭhiatin kan hnam nihna pakhat  (One National Identity) dik tak “Tu dang kan ni love ZOFATE vek kan ni” tih ah hian harh vek tawh ila, tuma tih chet rualloh tura Hnam Ropui din chhuak turin pheikhai ruala ke pen a hun takzet a ni.

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post