US in WHO chhuahsanna tur lehkha pe ta

Aizawl | July 9, 2020: US President Donald Trump Sorkar(administration) chuan United Nations hnenah World Health Organisation (WHO) US in a chhuahsan felna tur lehkha a theh lut ta. Dan ang taka WHO ațanga chhuak tur hian kum khat chhung hriattirna pek a ngai a ni.



 President Donald Trump hian WHO chu hri pui len țan tirha a hma chhawn dan buțu lutuk leh thunun theih anih laia an hma lak dan nep lutuk avangin US leh Khawvel ram tam takin  chhiatna rapthlak tak an tawrh vanga chhuahsan tura thu tlukna siam tawh nem nghehna atan lehkha hi theh luh a ni.



President Trump-a hnuaia mi pawimawh te hian UN Secretary General, Antonio Guterres hnehah tunkar tir khan,  U.S. chu WHO ațanga an inhnuhdawhna tur lehkha (official letter) chu an pe ta nge nge a ni. Hei hi tunkar Thawhțanni July 6, 2021 kha a ni a, dan ang taka kalpui tur chuan kum khat chhung hriattirna pek a țul a ni tih Stephane Dujarric, UN Secretary General thu puangtu chuan a sawi. Thil chiang tak mai erawhchu kumin hi US President thlan kum a ni a, November 3 ah an inthlang dawn a, 
 Democrats Party ațanga a khingpui tur Joe Biden hi a tling zawk anih erawh chuan President Trump-a thu tih tlukna hi a sût leh ngei ang. 





President Trump hian US in WHO a chhuahsan tur thu hi May 29 daih tawh khan a puang tawh a, hemi hnu thla khat aia reiah thu tlukna a lo siam tawh chu official letter hmanga bawhzui a, nem ngheh a ni ta chauh a ni.  Sawi tawh angin WHO hian coronavirus hri China ram ațanga  a len țan tirh lai khan awm leh mawi pawh thlu lo lekin China thu hnuaiah kunin China a zah luatah thil hriat tur țul dik tak sawi chhuahna kawngah a hlawh chham let der a, ram dangte tana Coronavirus chungchang thil hriat tur țul puan chhuahna kawngah WHO chu a hlawhchhamin, a khã a chih tlat reng niin a ngai a ni. 

 President Trump-a sawiseltu te erawh chuan US in WHO ațanga input chhuah a tum chhan hi Trump-a Sorkar chu Coronavirus hri pui leng a hma chhawn dan leh a inbuatsaihna chhe lutuk avang leh COVID-19 an dawn sawn dan chhe lutuk avangin hri leng thunun kawngah an hlawh chham lailèt der a, mi sang tam takin an nunna an chan a, mipui rilru lak penna tur leh chu thil hliah khuhna tur niin an ngai thung. 

Hetiang boruak anih mek lai hian, ram dang Europe ram leh China ram ngeiah pawh hri kai thar an tlak hniam mek laiin, US ah chuan coronavirus hri kai chu nitin mai an pun belh thûr thûr a. Tun Thawhlehni kal ta mai pawh khan Arizona Health Authority te chuan hri vanga thi  117 an awm belh leh thu an sawi a, Arizona bialah ngawt pawh thi 1,927 an tling tawh a ni. Florida leh state dang tam takah pawh hri kai hi chak takin an la pung chho mek zel a ni. 

 U.S.  hian WHO hnena sum a chhun luh hi ram dang chhun luh aiin a tam lawt lak a, kum khat chhungin  $400 - $500 million thawh tura bituk sa leh chumi piah lama a thawh țhin belh khawm hi a ni țhin a ni. President Trump hian US in WHO hnena sum a chhun luh țhin zawng zawng pawh tih tawp lai lawk ani ni tih a lo sawi tawh a ni. U.S.  Secretary of State Michael Pompeo chuan WHO hnena sum an chhun luh ang zat vel tho hi ram rethei te hri pui, zeng natna leh natna tam tak umbona turin hman a ni ang tih thu a lo hrilh tawh bawk a ni. 

“Congress hian POTUS (President of the US) hnen ațanga dan ang taka WHO ațanga US inhnuhdawkna (officially withdrew) hi hri pui nasa taka leng karah hian a dawng a ni, " tih thu Senator Robert Menendez, New Jersey chuan a sawi a. A ni hi  Democrat ațanga Senate Foreign Relations Committee a tel a ni. Tun kar Thawhlehni khan hemi thu hi tweeter ah hetiang hian a ziak. “Trump-an hnawhsarum leh ruaibùt taka COVID hri pui leng a dawn sawnna hian dik leh fel taka ro relna a ni lo tih a entir a ni. Hei hian American te nunna emaw an duh dan emaw a ni lo tih a entir bakah — hei hian American te a ti nã a, America chu mal takin a hnutchhiah a ni ta a ni,” a ti. 

Trump-a Sorkar (administration) in WHO ațanga a inhnuhdawh thu hi Republican party ațanga Senate Health Committee Chairman Mr. Lamar Alexander pawh  duh lo leh sawiseltu a ni a . “ Eng le khaw le, thil țha tih hi a pawimawh tak zet a, World Health Organization hian he hri pui chungchangah hian thil tih dik tawk loh leh tih sual pawh a nei ngei ang, mahse tuna buaina leh harsatnain min chim mek lai hian tuna chhuahsan tura hma lak ai hi chuan hri len zawh hnu lama hma lak awm tak hi a ni a, tunah a hun lai hawl  pawh a la thlen hma a la ni si a", tih thu  Alexander, Tennessee ațanga Senator chuan a sawi. 

World Health Organisation hnena member nihna a țanga inhnuhdawk tur ram te chuan kum khat chhung an hriattir ang a, chumi chhung chuan pawl hnena sum pek tur an la neih te pawh an pe tla vek tur a ni, tih rawtna hi US  remruatna ngei a ni. 
 Guterres chuan a ti.

 "Tunah hian  World Health Organization hian chu thil enfiah hna chu a kalpui mek a, inhnuhdawk turin thil țul zawng zawng tih fel a ni em tih chungchang hi, " Dujarric chuan a ti. 

President Trump-an US inhnuhdawh tur a puan hnu hian U.S. official te chuan WHO leh  Director General, Tedros Adhanom Ghebreyesus chu President nawrna anga WHO chhungah thil ti danglam tur leh thil inthlak thleng emaw thil  danglam engemaw tal ti turin nasa takin an nawr a, chutiang a thlen chuan President   Trump pawh hian chumi chhung chuan a ngaihdan pawh a thlak leh thei a ni tiin an nawr a ni. 

Mahse, he nawrna avanga thil han tih danglam chu Tedros Adhanom Ghebreyesus hian a hreh tlat bawk si a ni. Washington Post ah ngaihdan hetiang hian Tedros chuan a ziak a ni  WHO hian hri pui dona kawngah “hruaina hna” a thawk tawh țhin a, zawng hri leh zéng bakah, hri dang Ebola, Zika leh sentût  ah te a ni. 

“Kan zingah United States hi awmin heng hri dona kawngah hian a sulsutu leh hmatawngah pawh a awm a ni, " tih thu  Tedros chuan a ziak a ni.

 “Rinhlelh rual lohin  U.S. tel lo hi chuan hmasawnna hi a kal chak thei dawn lo a, hma lakna pawimawh tam tak pawh a țhuanawp phah dawn a ni, " Tedros Adhanom Ghebreyesus chuan a ti. 

WHO ațanga US inhnukdawk tura vaukhanna lehkha phek 4 zet a thui President Trump-a thawnah khan, Trump-a hian WHO laka a lungawi lohna hrang hrang chipchiar takin a tar lang a ni. Chu lehkhaah chuan WHO chu "China thu hnuaia awmna ațanga inla hrang turin" a ti a, hemi vanga a lungawi lohna thu April thla lama mi tawh pawh a chham chhuak nawn lehin US in sum a thawh țhin a tih tawp lai lawk thu te pawh a ziak a ni. 

Trump-an WHO chhuahsan tura thu a ti tlu hi a party Republican leh Democratic ațangin sawisel a hlawh nasa hle a. Europe ram lama US țhian hnai zual ram ațang te leh China hial pawh a tel a ni. 

Tunah hian khawvel ram rethei zual bik nasa taka Coronavirus hri darhna ramah te WHO hian hri do hna hi a thawk mek a ni. 

May 18, 2020 khan US Health Secretary Mr. Alex Azar chuan WHO chungchang a sawina ah, "he pawl hian Coronavirus chungchanga Khawvelin a hriat makmawh leh a hriat ngei ngei tur te pek chhuah kawngah a hlawh chham lailet der a ni, " tih thu World Health Assembly hmaah a sawi a ni. He thu a sawi hma hian Dr. Tedros, WHO chief chuan he pawlin pandemic a dawnsawn dana thil fel lo te ennawn rem a tih thu a sawi tawh bawk a ni. 

Dr. Tedros hian he thil chhui tur hian independent evaluation din a ni ang  a ti a. He pawlin hmasawnna tur a neih leh zir chhuah tur a neih te an en vek ang a, an rawtna te chu a hma thei ang bera ngaihtuah a ni ang a ti. 

President Trump hian May 18, 2020 khan WHO chief hnenah hian lehkha phek 4 a sei  thawnin WHO chu Coronavirus chungchanga a hma lakna țawp leh fel lo tak avang leh 'China thu hnuaia kun tlat' anih avanga insiam țha turin ni 30 a nghah tur thu te, April 14 ațang chuan US in țanpuina sum a pek tih tawp phawt a nih thu te a hrilh a ni. 

Ni a liam a, ni 30 ral hnu pawhin WHO hian a kal dan phung pangngai ațanga US beisei ang engmah a thlen loh avangin Trump administration hian chhuahsan tura an lo vau khan tawhna chu an ti puitling ta nge nge a ni.

Hemi hian eng nge a nghawng zel dawn tih hi mi tam tak hriat chak a ni ngei ang.

Source :
Bloomberg
July 07, 2020
5:19 PM EDT

The Washington Post 
July 7, 2020 
@ 6:10 PM EDT

BBC NEWS, US & CANADA 
May 19, 2020 

====09==07==20==
Huna Kawlvawm

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post