KHAWNGAIHNA

— Centenary C. Lalzahawma
Columnist, EXPLORE MIZORAM

      Mihringte ṭawnga sawi fiah thiam theih loh khawngaihna hi khawngaih phu lo mihringte hnênah Pathianin a khawngaihna a lantîr a. Engkim inṭanna leh lo pian chhuahna bul 'khawngaihna' hian he khawvêl hremhmun ang maia hrehawm kumkhua tûr, mi ṭha mi chhia thlenga inang tlâng veka hrem tuar tûr, chatuan nunna chang pha lo va vâkvâi tûr, leia kan awm chhûng leh kan thih hnu piah lam thleng pawha duhthlan tûr nei lo va awm tûr chu chatuan nunna nei ve thei tûrin kan ai min awh sak a ni. Khawngaihtu khawngaihthlâka nun hman uluk hi mi tinte tih tûr a ni. Khawngaihna leh khawngaihtu awmna hmun apiangah hmangaih theih loh hmangaihnate, ngaihdam theih loh ngaihdamnate, inrem theih loh inremnate, beisei bo beiseina thar te, thinlunga lâwmna kim te chu a awm ṭhîn. 


          Khawngaihna hi sawi fiah thiam chi a ni lo tih kan hre vek âwm e. Rev. Sighter-a chuan, “Khawngaihna sawi fiah tûr chuan ka ṭawng thiamna leh theihnain a daih lo. Tuifinriat thehkang tum ang a ni,” a lo ti hial mai! Hêng, nupui pasal chungchângah te, ngaihzawng neih chungchângah te, chhiahhlawh neih chungchângah te, awmpui neih chungchângah te, zirtirtuten zirlai naupang rethei an enkawlnaah te, mi hausa zâwkten mi rethei zâwkte an ngaihsak leh ngaihsak loh chungchângah te, enkawltu nei lo hnuchham enkawl chungchângah te, ruihhlo bawiha tâng mêkte enkawl chungchângah te leh thil dang tam takah khawngaihna hi a ropui filawr lak a ni. Khawngaihna avânga Pathian chhandam kan nih angin khawngaihna hian Pathian hmêl a ti ropui zual fo ṭhin.

          “Khawngaihna hian Sakeibaknei pawh beram angin, chinghnia pawh beramno angin, ram sakawlh pawh mihring angin, mihring pawh angel angin a awmtir thei,” tiin Thomas Carlyle-a'n khawvêl mite hriatah kum tam kalta khân a lo au chhuahpui tawh a ni. Khawngaihtu mitah chuan  mi zawng zawng hi kan inang tlâng vek a. Thlei bîk nei theih a ni lo. Mi khawngaih thei takten Pathian khawngaihna an chang ṭhîn. A chhan chu, khawngaihna a phulote hnêna pêk hi Pathian lâwmna a ni miau si a! 

          Mi ṭhenkhat Pathian khawngaihna avânga kan la nung ve hrâm hrâm a ni tih hre lo lêkin midangte khawngaihna kan tlachham êm êm a. Mahni chakna leh theihna avânga mi thiama inngâi lah chhiar sên kan ni âwm lo ve! Engkim hi Pathian aṭânga chhuak a ni. Pathian khawngaihna awmzia hre chiangtu chuan mihring khawngaihna awmzia pawh a hre tel ṭhîn. Mi thiam hmingthang Phillips Brooks-a chuan, “Mihring khawngaihna tlachham takte hian Pathian khawngaihna rilzia hi kan hrethiam phâk lo,” a lo ti mauh mai. Mi khawngaih ni a, midangte khawngaih dawn reng hi kan beisei leh kan tih tûr a ni lo va, midangte kan theih chin leh kan phâk ang tâwk zêla khawngaih ve hi kan bat a ni.

          Dr. H.A. Ironside-a lehkhabu 'In the Heavenlies'-ah chuan hmeichhe pakhat hian mipa lemah changin Queen Elizabeth-i thah a tum a. A lokalna tûr room-ah biruin a lo châng a. Mahse, lalnu kalna tûr room rêng rêng chu a kal hmain uluk takin an lo dap vek ṭhîn a. Chu nu chu an dap chhuak a, a thil tum chu an hre bawk a. Lalnu hmaah chuan an rawn hruai a. Chu nu chuan ngaihdam a dîl a, lalnu chuan, “Ka khawngaihna ka lantîr ang a, engnge min tiam ve ang?” a ti a. Chu hmeichhia chuan, “Intiamkamna awm chu khawngaihna a ni thei lo?” a ti ta tlat a. Lalnu chuan, “I ti dik e. Ka khawngaihna avângin ka ngaidam ang che,” a ti ta a. Chumi hnu chuan chu hmeichhia tluka lalnu chhiahhlawh rinawm an awm ngai lo. Khawngaih man awm lo mi tam tak an awm laiin khawngaihtu khawngaih lêt ve nachâng he nu hian a hria a, khawngaihthlâk a va ni êm! Khawngaihna chuan hmangaihna leh ngaihdamna a keng tel si a!

          Miin thil engkimah Pathian a hmuh chuan khawngaihna awmzia a hria a, a lâwm reng ṭhîn. Tâwp chin nei mihringte khawngaihna leh tâwp chin nei ve lo Pathian khawngaihna a hmu thiam a, engkim hi Pathianah chauh a fel famkim ṭhîn tih nên hian. Niêngin lei a chhun loh chuan thlai engmah a ṭha thei lo ang bawk hian, Pathian khawngaihna tel lovin engmah kan ti thei lo. Pathian khawngaihna avâng chauhin kan che a, kan thaw a, kan nung thei bawk a lo ni.

          Engpawh ni se, khawngaihna sawi fiah thiam he khawvêl mihringte zîngah kan awm lo va, a sawi fiah thei dinhmuna ding lah pakhat tê mah kan awm lo. Khawngaihna awmzia sawi fiah thiam leh sawi fiah thei dinhmuna ding awmchhun chu khawngaihtu Pathian chauh hi a ni. Rinna leh thil tih tehna dik lo thei lo bua chuang, thudik kumkhua tûr chu hei hi a ni, “Mi khawngaih thei takte chu an eng a thawl e; khawngaih an la hlawh dâwn si a,” tia Mathaia 5:7-a kan hmuh hi!

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post