THAMRAL AN KA PHAL LO

- Lalramdinmawia  Vuangtuchhung

Naupang’ ti a  rual  u   zawk ten  min  koh na dahthra in, ‘’Khatih hunlai  kha “, ti a kan  sawi  ve  ngai ta  Panlai  hun  ngaihawm  te kha  `Hman ah chuan’ ti a  koh na  vuah sak an  ngai   ve  ta  reng  mai..!



 

Hun  kal  tawh  thil  tamtak, theihnghilh  atan a  uihawm  tak-tak; Thren khat  theihnghilh  duh  viau  pawh a  hriatrengna  a  kilhbeh a,  charbeh  tlat  ang  maia  paih bo  theih rualloh  a lo awm ve  leh  zel  bawk  si..`Hman ah  chuan’  ti a kan  sawi  thrin  leh  kan  sawi  la  ngai  zel  tur  zingah  khan,   boral  leh theihnghilh  hlen  ni  mai  tur  atan a thil ui-awm tak-tak  a awm  ve  nial-nual  mai. Threnkhat  chuan  `Thring’  tih  an hlawh  a, threnkhat in `Ho’  tih  an  hlawh  lai  in a thren  ten  `atthlak’  tih  an  hlawh  mek  bawk  a..Engtiang  pawh in  Hmantlakloh  leh  tih  zawm  tlakloh a  ngaihna  lo piang  chhuakin, Tunlai na nen  chawhpawlh atan  mi ten  iai in  sit  tawh  mah  se,.Hriat reng  atan a   an  hlutna  hi  akiam  phah chuang  eih  silo..Panlai  hun  Nuam  leh  hlim  tak a  min hman tir  Thrin tu;Panlai  Hun  ngaihawm’  ti a  Hnutiang  mual liam hnu  min  ngaih  zual tir tu,.Naupang,Tleirawl  leh  rawlthar  chen  a  kan  hmaih  phalloh  infiamna  chi  hrang-hrang  te  kha  chhui  kir  teh  ang aw.(  Kawi  Hmang a Infiamna leh  kan  khua  S.Lungpher  bik a  kan  tih dan  leh  kan  hman  thrin  bik  chauh  tarlan  ani)


`KAWI ‘  hmang a  in fiamna  te :  Kawi  hmang a  in  fiamna  hi  chi  hrang-hrang  a  awm  a, hmeichia  leh  mipa  in  fiam  dan  pawh  chi  hrang-hrang  a  awm. Khaw  chhung a  infiam dan  hman  thrin  anih  bak ah, khaw dang a  an  tih  thrin  dan  hmang  te  pawh  a  infiam  tel  thrin  ani. 

MIPA  INFIAMNA te:
1. Kawi Hnawk : Mi pahnih leh a aia tam pawh in  tih  theih  ani a, Pawl  in siam in `A pawl-pawl’( lamtrang leh  lamtrang)    pawh a tih theih ani. He tah  hian  kawi  lian  thra  leh  rit  thra  apiang  hman  an duh  in an  thlang  hram-hram  ṭhin.

A tihdan: Kawi  kha  a  tlang/sir  kual lai  tak ah  kut  zungpir/saipir  in  hmer /kawm  tur  ani a,kut zungpui leh  kut  zungtrang  hum  tawm  zing a zunglai  kha hmang in, kawi  phek  lam  ve-ve a hmet  bet  in  nghet  tak a hum  tur  ani. Kawi  kenna  lam  ke  chu  a lehlam  khup  chung  chiah a  nghat  turin   chawikan a, ke  chawikan  kephah  bawr  ah  chuan  kut  lehlam in nghet  taka  vawn anih  hnu ah,  ke khaw-kherh/kherh tlat  hnuai  lamah  chuan  kawi kenna  kut  chu  rawlh lut  in, hnunglam ah  taksa  chu sir  zawng a  theihtawp a  er/eu  in  dingdihlip(Thlingthlidir..) chung  a  ke  khai chu  khaisan  a,  duhtawk  hnu ah  ke  vawnna   kut  chu  thlah  in  kawi  chu  vawm  chuah tur  a ni.

Hei  hi  mi dang te  nen  kawi  in man  tawn  sak ( in-bawt )  nan  emaw , khingpui / tumpui nei a  kawi  in  vawm sak  nan emaw a  hman  thrin  ani. Kawi invawm  sak  a nih  hian  kawi  rit   thra  leh  lian  a trangkai  em-em  a,tumpui te kawi   kha  a awmna atrang a  hla  thei  angber a vawm (len ) per  sak  e maw, vawmbo   sak  leh  vawm keh  sak  emaw tum  thrin  ani. Fing phakar(Hrawkhrawl)  deuh  te  chuan  an  kawi  ti rit  tur in  Kawi chu  an  verh kua- a  a chhung a mu  awm  zawng-zawng  la  chhuak in  a ai ah  thir nawi  emaw  suan kang leh  Lei  ban  te  an lo  thun ru  ve  fo  bawk. He infiamna  hi  1990  hnu  lam ah chuan  uar  ani  tehchiam  tawh lo, 2000 AD  hnu ah  phei  chuan a hming    pawh  thrangthar  zing ah  lam  rik   a ni  ta  meuh lo.
2. Kawi  Vawm Chhuah/Vawmchhuah : Heihi  midang  nen  kawi  in man  tawn  sak na (In Bawt na)  ani. Hmun  zawl  leh  zau  thra deuh    ah  tih  ani  thrin  a, kawngpui  dung    pawh  tih na  hmun  thra   anih  chang  atam  mai…Mi  pahnih  leh  a ai a tam  pawh in   tih  theih  ani.

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post