LUNGLEN TU MIZO HLA

 - ✍🏻 Vidpuia Hrahsel


Thu hi hla a ni a, chutiang bawkin hla hi thu a ni. Lungleng mi chuan thu a ziak fovin, hla pawh a phuah fo tih chu belchhung a sa a ni tih kan hre vek awm e; kan lunglen chuan kan lunglen hnem nan hla kan ngaithlain, thu erawh kan chhiar vak lo thung. Thu leh hla inang lohna chu, mi a lunglen chuan  thuziak mi a nih chuan a ziak mai a, hla phuah mi a nih chuan a phuah mai thin. Thuziak mi ziah erawh lunglen hnemnan a hmang em em kan awm lovang; a thuziah chu chhiarin a ziaktu lunglenna kan dawnpuiin, kan chhiar zawhin a ral leh mai ṭhin. Hla erawh chu ngaihthlak leh sak reng theih a nih avangin, kan rilruah a chamin kan lunglen a hnem mai ṭhin. Thu chu hla a ni a, hla chu thu a ni.




Mizote hi tuipui ral ram mi ngote ngaisang hnam kan nih vang nge, hnam changkang an nih vang te pawh a nimahna, sap hla kan ngaithla nasain, kan sak pui nasa hle bawk. Changkanna in a ken tel a ni pakhat bawk a, sap hla thar ber ber, mahni runchhung aṭangin, kan phone aṭangin, kan ngaithla thei tawh miau a, tunhma han ti ve khanglang ila, kan rual u deuh te chuan, radio aṭangin emaw dvd leh cassestes an lei aṭangin an ngaihthlak vek ka ring. Khawvel changkannain Mizoram a tuam chhuak a, sap hla kher lo pawh korean hla thlengin, serial tv-ah a  chhuah miau avangin, kan ngaithlain, kan sakpui zawt zawt thei ta. Mizo ṭhalai 1970's hnulam  aṭanga 1990's  chho a piang te phei chuan MLTR hla  'Oh my sleeping child' leh 'I live my life for you' tih hi kan chham pui thei deuh vek ang chu. CCR hla 'Hey Tonight' phei chu lam pui nan a kan play zin pawl tak a ni. Smokies hla ' Alice' 'Mexican Girl'  tih phei chu hre lo hi kan tam awm lo ve. Rimawi hian mihring nun a tihlim a, a tel lo chuan kan khua a har thin, nun khawhar tak min hnem a, min ti phur theitu chu rimawi a ni tlat.

Kum  2000's a rawn herchhuak leh meuh chuan khawthlang ram rimawi genre pawh a rawn danglam ṭan a, 'Rap Industry' a rawn lar ṭan a, Shaggy 'Angel' tih ngei mai phei kha chu, kan va lampui nasa ve ṭhin tak em, a hunlai chuan Shaggy hian UK, US, leh a dangah te he hla hi top chart-ah a langpui nghe nghe. Hemi hnu a, Eminem larzia chu kan hre vek ang; Mizoramah pawh Rap Industry-in bu a khuar ve ṭan ti ila, kan sawi sual awm lo ve; Azz feat Ngengpuii  'Leng dun ang' ' la la la, oh oh oh, la la la' i rilruin i sakpui theih nghal ka ring. Azz lar hnu ah RD & The 3 Rapper an rawn inlan leh ta, Aw current, van lal current, tih hmangin mizo ṭhalai, naupang thlengin an hla kan sakpuiin kan chhampui dual dual ṭhin a nih kha. Vincy, Michael M Sailo leh a dang dang te hi sawihmaih chi an ni lo. An hla sak larzia leh kan ngaihsan ṭhin zia kan hre thei nghal vek awm e. The Mighty M Junior 'Lei hringnun' tih hla ngei mai kha in lung a ti len ve ngei ka ring. Rap Industry-in mizoram a tuam hneh hle a, ṭhi awrh fual ruai,  kekawr ha fual leh lukhum khum fashion kha a keng tel tlat!

Rimawi-in a ken tel leh hla lar zawng zawng ziah sen a ni lo. Rimawi pawh a inher danglam hret hret a, hip-hop music a rawn lar chho leh ṭan a, a hnu deuh ah R & B,  _(Rhythym & Blues)_ tunah phei chuan khawthlang music hi EDM _(Electronic Dance Music)_ in a luah khat tawh a ni ber mai. Mi lar hming sawi sen a ni lo a, ka hre hnem lo bawk. Justin Bieber, Lady Gaga, Rihanna, Chris Brown, Miley Cyrus, Taylor Swift, Demi Lovato, a dang pawh an tam, ṭhalai ten kan hre vek awm e. Mizoramah pawh an hla kan sakpui theiin, kan ngaisang ṭhin hle. Ṭhalaiten kan lawm a, an hla nalh kan ti a, school kan kal lai phei chuan Sean Kingston, Lil Wayne, Bruno Mars, Jay sean hla te hi kan sak tam pawl an ni. Whiskey Lullaby thlipuiin min nuai a, Romeo take me somewhere we can be alone tiin, mizo hla a hunlaia lar em em, _bawihte nangnen a kumtluang a, inṭhen lo tura intiam kha_, tih hla kha kan hlimpuiin kan sakpui nasa ṭhin ve hle. Justin Bieber Baby tih in min luah hneh a, a hnuah Party in the Usa tih hlain min awi leh a, ṭhalai tam tak he thu chhiartute hian, school luh hunlai in hrechhuakin, in lunglen ve ngei ka ring.

Mizo te hi tuipui ral ram ngaisang ta na na na chu, an hla pawh kan ngaithla tam in, kan hla duhber pawl tam tak pawh sap hla a ni awm e. Mahse kan lunglen hnem nan hian sap hla hman kan tum fo ṭhin hi changkanna emaw kan ti ṭhin. Lung a len tak tak chuan, rilru a thu lehlin chawp ngai lo, a awmzia kan hriatthiam nghal theih hian min hneh tlangpui zel zawk a lo ni. Kan lunglenna hi sap hla hian min hnem zo lo chu a ni ber mai hi. Ṭhalai tam tak chuan sap hla te hi ngaithla nasa viau mah ila, mizo lunglenna leh ngainat zawng hi chu mizo hla leh hla hlui hian kan lung a ti leng in, kan upat hnuah hian kan ngaihthlak zin pawl tak chu mizo hla tho hi a ni. Sap hla kan sawi ta sa sa, sap in 'mature' an tih puitling kan nih chhoh hian, mizo ṭhalai tam tak chuan Pu C.Vansanga hla 'Kan Damchhan' nalh kan ti deuh vek in a rinawm, he hla kan duh chhan ber ni a, lang chu khawvel kan dai zau ve zel a, hringnun khawvel harsatna leh hringnun hrehawmna kan tawng ṭan vang leh chhia leh ṭha kan thliar thiam theih tawh vang ni berin a lang.
Ṭhianho kan inkawm a, ṭingṭang nen a, kan zaiho tawh chuan he hla Pu. C.Lalrinmawia phuah 'D Chambawihpui' :-

Tinkim dawn chang ni hian lungruk ah;
Thinlai khamtu leng tleitiri;
Hmangaih biahthu nem ten hlan ka nuam,

Mahse biahzai nem ten min chhang mai se maw;
Sirah min hnawl ka hlau leh si;
A riang lunglawm ve nan maw,
biahthu di min hlan mai se maw;
Aw Di Chambawihpui.

tih hla hi kan sa deuh deuh ngei ngei zel, he hla hi sakpui a nuam a, sap hla tam tak ai chuan d chhaina hla anih vang nge mawni, kan tuipui thei in kan hrethiam tlat a, high sikul lut chho ṭan in a, _'Young dumb broke, high school kids'_ an sak ngawt ai chuan mizo rilrem zawng tak d chambawihpui hian lairil a thleng hneh zawk a hriatna ka nei. Young dumb broke tih hla hi ka sawisel reng reng lo, ṭawngmawh, sum nei lo broke bawk si, high sikul lutin an tuipui rual lek sak tawk pawh a lo ni reng e, mizo hla ngaihthlak ngai loh avanga  intih changkan nan a broke deuh si in young dumb broke, i tuipui a, mizo hla i ngaihsan loh chhan pawh hi a awm viau e. Mahse nakinah chuan mizo hla bawkin i lunglen a hnem leh ber ang tih hi ka mit hnuaiah ka hnar a awm tih in ka chiang.

Mizo ṭhalai te hian sap hla kan ngaithlain kan hre zul a, a lawmawm rual in kan hla hi hlut thiam ila, tunah kan ngaithla ngai lo anih pawhin nakinah chuan kan tuipui tur leh kan ngaihthlak zin ber tur pawh mizo hla tho a ni. Anne Marie 2002 hla :

I will always remember the day
 you kissed my lips
Light as a feather
And it went just like this
No, it's never been better
Than the summer of 2002..

tih hla hi kan ngai bik lo. Albatross hla :
Zantiang tawnmang ah tal;
Nangnen hlim te in,
Hmangaihna par tlan ila.?
Mahse a rem silo.
Hmangaihna tham ral tur hi;
Ka ngai thiamlo,ka tuar thiamlo;
Aw lungrun i tello chuan.

tih hla hian i lunglen a kaitho daih zawk ka ring. Mizo hla ril tak kan nei ve reng alawm. In lak changkan nan Sap hla i ngaithla a, mizo hla ka ngaithla ngai lo i tih chuan, i nihnaah chiang rawh. Sap hla kan sakpui theih a, mizo hla kan sakpui theih loh chuan tu in nge min hlutpui ang? Mahse aw nang mizo ṭhalai, sap hla tuipuitu ka dem lo che, a thlukah i buai ani maw, kan mizo hla hi nakinah chuan i la ngaihthlak ve fo ka ring. Sap hla hi kan tuipui rei thei tak tak lo. A changkan zawk vang te pawh a nimahna, mahse hnam changkang chuan an hla hlui te an hlut ṭhin, i lo seilian chho anga, mizo hla hlui leh mizo hla bawkin i lunglenna a kaitho in a hnem ber ang che tih hi ka chiang a ni. Kan hla hlui neih ang ang te leh Mizo hlate hi hlut nachang i hria ang u. Mizo lunglenna (sentiment) hi Sap hla leh hnam dang hla hian a luahlan thei lo chu a ni ber hi maw. Mizo hla te hi hlut nachang i hre thar leh ang u.

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post