SURYANELLI PAWNGSUALNA RAPTHLAK


Faka Hnamte


Suryanelli chu Kerala state-a Idukki District thingtlang khaw pangngai ve tak a ni a. Kum 15 dawn lai kalta khan Suryaneli hmeichhe tleirawl kum 16 mi chu an khua atanga bum chhuaha hruai bo a ni a. Ni 42 zet a bo chhungin mi chi hrang hrangte’n hmun hrang hrangah hruai kualin nasa takin an pawngsual a. Thi lo aruangin an khua a rawn thleng leh a ni.

He thu hian a hun laiin India ram a nghawr nghing tak meuh meuh a. Misualte’n hremna an hmuh ngei theih nana tleirawl leh a chhungte hmalak dan chanchin ngaihnawm tak chu hei hi a ni.

Suryanelli khua hi tlang panga awm niin thingpui huan mawi tak takin khua hi a tuam vel a. Tunlai tawng takin he lai bial vel hi a hmunhma leh ram awm danin a zir bawk a, a ‘Romantic’ hle.

He khuaah hian hmeichhe tleirawl, hmeltha leh duhawm zet; an vengah pawh an sawi ve hat hat, Sukanya te chhung pawh an cheng ve a. Mahse, vanduaithlak takin Sukanya hian taksa lama hrisel lohna eng eng emaw a neih avangin pangngai takin School a kal thei lo a. Mahse, zir ve zel a duh avangin an khaw thenawm maiah Tuition a kal ve tlauh tlauh thin.

He mi khaw pahnih inkarah hian bus pakhat chauh a tlan avangin Sukanya pawh a tuition lakna khua pan turin Bus chu a innghahna ber a ni a. Bus driver leh conductor chu an larin Sukanya-i paw’n driver leh conductor, Raju-a chu a hmelhriat tha hle.

Bus Conductor chuan tleirawl hmeltha leh ngaihno beii che vel chu a lo thlir ru fo thin a. “Ngaizawng ta ila, min duh ve a ngem?” tih chu a rilru luahtu ber a ni.” Mahse, ngaihzawn a tum dan chu hmangaihna thianghlim leh dik a ni lo a, nawmchenna atan maia it leh duh a ni zawk.

Ţum khat chu Raju-a chuan a be pawp ta rawih a. Chutatang chuan zawi zawiin an innel chho a. Kar lovah Sukanya paw’n Raju-a hmangaihna chu a chhang let ve ta reng a.

A thinlung hneh nan Raju-a chuan thang a kam thiam hle. A nihna baka mahni insawi khawngaihthlakin an chhungkuain sum lama harsatna nasa tak an tawh avanga a mangan thute a sawi vel thin a. A sawi apiang chu a tak emaw tiin a lo ralkhat khawngaih ve hle thin.

Raju-a chuan a hmangaih ve hle nia a hriat avangin Sukanya-i chuan a neih chhun chhun pawisa pawh ui phal lovin an chhungkaw tanpui nan a pe ta fo a. Raju-a lahin tawngkam thlum leh ngaihno bei tak tak hlirin a kawm a. Chu hmangaihna lem chu Sukanya te ang tleirawl rilru thianghlim, heti lama tawnhriat engmah la nei ve lo tan chuan a tak tak emaw tih a awl hle. Raju-a thusawi apiang mai chu a lem hian a lem duak duak a ni ber e.

Hun rei lo te chhungin Sukanya chuan a rilru zawng zawngin Raju-a chu a hmangaih tawh a. A hmangaih ang thovin a bialpa paw’n a hmangaih ve hle niin a hria. Hmangaihna khawvelah chuan a thlawk delh delh a, a ngaih a tha hliah hliah mai. A chass thar rilru chhungril erawh hria se mak a ti ang. An chungah eng nge lo thleng dawn, a chhut thiam phak lo.

Ni khat chu Raju-a chuan thiam tak maiin Sukanya hnenah, “Bawihi, ti hian Bus-ah nitin kan chuang dun a, chu mai chu kei chuan ka duh tawk lo. Hringnun kawng chhuk chho hi kan pahnih hian a tak ngeiin i zawh dun zawk ang hmiang,” tiin a sawm ta chawt a. Sukanya chuan chu zawhna chu chhan thiam harsa ti hle mah se, a ruk tak chuan a hlimin Raju nena bus chhung mai ni lova han len vel a chak hle. .

Raju-a hi tlangval phanchang tawh a nih avangin biahthu thlum tak tak hmanga Sukanya thinlung han den mawih dan a hre hle.

A hriselna a that deuh avangin Sukanya paw’n school a zawm veleh tawh a. Nitina bus-a kal ziah ngai lovin a chhung te’n Hostel-ah an awmtir ta thung a. Raju-a nen nitin an inhmu thei tawh lo a. Mahse, Raju-a chuan chawlhkar tawp apiangin Sukanya chu a tlawh ziah thung.

Ţum khat chu Sukanya-i hnenah, “Bawihi, i tel lova mahni chauha hringnun hman chu ka zuam lo. Ka ngai che a ni. Mite ang bawkin kan pahnih hian i tlanbo dun daih mai ang hmiang, chutah chuan tu ma chim buai phak lovin nun hlim tak kan hmang ang a,” tiin a sawm a. He tih lai hian Sukanya hi class IX chauh a ni.

Sukanya chuan tlang takin, “Kei paw’n ka ngai che alawm; mahse ka nu leh pa te remtihna lo chuan ka zui thei lovang che,” a ti thâwp sat a. Raju-a chuan, “Chutia ka rawtna anga min zui thei lo a nih chuan thil pakhat ka tih a ngai a nih chu…” tih pahin Sukanya-i thlalak pakhat, a album atanga a lak chhuah chu a rawn phawrh hlawl a. “Ti hian i lu hi ka chep thla ang a, chu chu hmeichhe dang saruaka lang, hmeichhe duk dak lo zinga pakhat lu lem atan ka hmang ang a, chu chu i pa te thawhna Post Office kawt bangah ka tar dawn a ni,” a ti ta mai a.

Chu thu chuan Sukanya chu a țhawng na hle. A album atanga thlalak pakhat Raju-a’n a lak țum khan chutiang rilru chu a lo pu ang tih reng a ngaihtuah phak lo. Thlalak chu pe let leh turin a dil ngial a; mahse Raju-a chuan a pe let phal ikhaw lo mai. Chu chuan naupang rilru thianghlim Sukanya ngaihtuahna a tibuai tâwk hle a. Tlangval chu a duhin a hmangaih a; mahse a nu leh pa han țhen phah nana hman lah a ngam chiah bawk si lo. Thu tlukna siam harsa a ti hle.

A bialpa chuan a sawi angin a thlalak chu a pa thawhna Dak In bangah chuan tar ta ang se la, amah leh a chhungkaw tan hmingchhiatna zakhua a thleng dawn tih a hria. A mangang si, hmalak ngaihna hre lo chuan Raju-a lo rawt tawh angin, chumi kumthar ni-ah chuan tlanbo dun chu a remti thei ta a. An tlanbo dan tur ruahmanna erawh Sukanya chuan engmah a hre lo a, han zawh chian ngaihna pawh a hre lo. A bialpa chhungte bul emaw khaw hla deuh ni turah a ngai ve hmiah mai.

Chutih laiin Raju-a leh a thianpa pakhat chuan, an tum ang taka Sukanya-i an ruk chhuah theih chuan a rang thei ang bera Advocate (dan hre mi) pakhat Dharmarajan-a hnena hralh chhawn leh tumin ruahmanna engkim an lo peih sa diam a. A bialpa leh a thianpa thil tum tenawm tak hre reng reng lovin Sukanya-i chuan a bialpa um turin sum leh pai lam pawh a theih ang angin a lo inbuatsaih ve nasa mai.

Rangkachak ilo chhertu dawrah kalin a thil neih hlute hralh a tum a. Mahse, rangkachak chhertu chuan an lo hmelhriat avangin eng vanga rangkachakte hralh tum ta mai nge tih a zawt a. Chhan ngaihna a hriat loh avangin a hralh thei lo a; sum a neih loh avangin an tlan dun tumna chu a tlawlh leh ta.

An ruahmanna hmasa an puitlin theih loh avangin Raju-a chuan Sukanya-i chu hostel-ah bawk chuan ava tlawh leh a. Chutah chuan ruahmanna dang a siampui leh ta. An ruahman ang chuan January 16-a tlanbo dun a ni. A bialpa’n a bawl thiam bawk a; amah leh an chhungkaw hmingchhiat vek ai chuan Raju-a uma tlanbo mai chu tha zawkin a ring nghet tlat tawh.

January ni 16 a thlen chuan an ruahman ang ngeiin Raju-a nen kumkhuaa hmangaihna chen dun turin a thawmhnaw then khat chu Bag-ah hnawhin in a chhuahsan ta.

An lo ruahman fel vek tawh angin Raju-a nen chuan Munnar atangin Adimaly thlengin Bus-ah an chuang dun a. Chu khuaah chuan Raju-a thurualpui hmeichhe pakhat Usha an tih chuan a lo nghak reng tawh a. Adimaly atang chuan bus-ah bawk chuang lehin an zingah chuan Usha pawh telin Kotamangalam thleng tur chuan an chuang ta zel a. Mahse, chumi khaw inkar an kal laia bus dinna hmasa berah chuan sawi lawk pawh awm lovin Raju-a chu a chuk a; lo kir awm lovin a bo ta daih mai.

Mite hmuh hlauhin Sukanya-i mangang chu a țap ru kerh kerh reng a. Mahse, Munnar lama han kir leh mai turin bus kal vel pakhat mah a awm lo. A tih ngaihna hre lo chu Kotamangalam thlengin a chuang ta zel a.

Kottayam bul lawka khaw pakhat Mundukkayam lama kal mai thain a hria. Chutah chuan an chhungte thenkhat an awm avangin pan a rilruk a ni. Mahse, a hmun a thlen chuan a kal tumna khua Mundakkayam lam pan tur Bus engmah a awm tawh lo. Bus awm leh hmasa ber chu a tuk zing lamah chauh a ni ang tih tualchhung mite chuan an hrilh a.

Tleirawl hre ve țan chauh, mahnia la tal hrang ngai lo a nih avangin ruahmanna anga thil a kal tak lovah chuan a buai hle a, a tawpah phei chuan a tap ta hlawp hlawp a.

Mangang taka a awm lai chuan an zinga kal ve Usha kha a bulah a rawn kal thuai a. Thiam takin a rawn hnem a, a theih ang anga tanpui a inhuam thu a rawn hrilh vei luam a. Chutih lai tak chuan Advocate, Dharmarajan-a paw’n chu lai hmun chu a rawn thleng ve chiah mai.

Chu tleirawl chu a theih anga tanpui a tiam bakah an khaw piah maia Sukanya-i Pate-a te chu a hriat thu a sawi a. Sukanya-i chu a thaw huai mai. Mahse khua a thim tawh avangin Advocate pa chuan, chu lai hnaia Lodge-ah chuan a nu, upa lam deuh tawh nen an cheng dun a. A nu bula chumi zan chu riak mai turin a sawm a. Belh tur dang nei lo Sukanya chuan lawm si, hreh ru tak chungin a zui ta a ni.

Mahse, lodge-ah chuan a nu nen awzawng an lo cheng lo.

Thil awmzia zawh fiah tuma Ukil pa lam a hawi lai tak chuan a lu-ah tak a rawn tuk chawrh a. A kut tha chak tak chuan a rawn pawm bet nghal a. Sukanya chuan awka chhuaha au vak a tum a; a tal pawh a tal nasa; mahse, a ka a hupsak tlat si!

A au chhuah a, thâwm a neih vaih chuan amah leh a nu leh pa chawpa thah nghal vekah a vau zui a. Tichuan, chu pindan reh takah chuan chhantu tu mah reng awm lovin tleirawl, mipa laka thianghlim chu Advocate mihur chuan a duh ang tawkin a bei zankhua ta zak mai a ni.

A tuk khua alo var chuan Advocate chuan Sukanya-i chu Ernakulam khaw lamah a kalpui ta daih a. Chu khuaa Chittoor Road-a Lodge pakhatah chuan a thlenpui a. Chutah pawh chuan zankhuain nawmchenna atan a hmang zui leh a. January 18 tlai lamah Ernakulam chhuahsanin Kumili Khualbukah an riak dun leh a. A tuk zing alo thlen chuan Sukanya-i chuan chu khualbuk nghaktu ber Cherian-a chu a tlan chhuah theih nana tanpui turin a sawm a. Mahse, chupa chuan tanpui chu sawi loh, Advocate hriatpuinain a pawngsual veleh ta.

Khualbuka ni hnih an cham chhung chuan mi chi hrang hrangin an rawn mutpui a. Chutianga ni hnih hun an hman hnu chuan Kumili atanga Km 200 zeta hla Pallakad khua an pan dun leh ta a. Chu khuaah pawh chuan a hma ang bawkin a hman hman chuan an pawngsual a ni ber mai. Khawngaih tura chu’ng mite a ngenna chuan awmzia engmah a nei lo.

Amah pawngsualtute zingah chuan mi chi hrang hrang an tel a. A then chu a pa rual te, a u rual awrh te pawh an ni bawk a. Chu’ng mite hnenah chuan, “Fanute, farnute in nei ve lawm ni, in farnu leh fanute chanah ka chan hi dah ula in duh bik dawn em ni?” ti tein khawngaih a han dil sateh thin a. Mahse, a thu sawi chuan sawtna engmah a nei lo. A duh apiang chuan an kuai thal a ni ber mai a.

Advocate Dharmarajan-a chuan January 23-ah chu hmun atanga hruai chhuakin Calicut-ah zan hnih a awmpui leh a. Chutah pawh chuan a duh duh pawl atan a țheh leh ta a. Ni hnih a ral hnuin Tamil Nadu leh Kerala inrina bul lawk, Kambam khuaah chuan a hruai leh a. Chutah pheichuan Sukanya-i incheina rangkachak leh tlereuh ilo chu an chhuhsak vek a ni.

Heng a tlereuh an hralhsak takte hi a hnuah Police te’n Ernakulam khuaah an hmu let leh nual hlawm. Hetia mi 30 chuang zen zawnin duh tawka an beih hnu hian na tuarin a thidang ta hial a.

A rawn harh chhuak leh a, a thil tawn rapthlak chu a tahpui chiam a, a mittui a hul dawn chauh tihin midang an lo lut a, a rawn ti leh zel a. Advocate pa hnenah khawngaih a han dil ve thin tak naa, chu lah Zawhte hmaa Sazu tawngtai ang chauh a ni. Hurherh takin a sawisa vel a; a chang leh zu a tulh lui thul. A rilru nat dan chu thua sawi fiah rual a ni lo.

Chutia rei tak a vah kualpui hnu chuan February 15-ah a hmaa an kalna, Kumili Rest House-ah bawk chuan an lo kual let leh ta a.

A hrehawm tawrhna zozai chu a reh tawh dawn emaw tih laiin chu hmunah chuan Khadi vara inthuam Politician ni ngeia lang chuan a pawngsual veleh a. Chu mai ni lovin a thian dangte paw’n an ti ve leh a. Chupa Khadi vara inthuam chu Baji tia koh a ni nghe nghe. He tih hun lai hian Central-a Congress sawrkarah minister dinhmun hial a luah nia sawi a ni.

Chutia nasa taka pawl luih leh sawisak a nih avang chuan Sukanya-i hriselna chuan a tuar ta lo a. February 21 alo thlen chuan a dinhmun alo chhe zual ta hle.

Tih ngaihna dang awm ta hek lo le, amah pawngsualtute chuan loh theih lovin Hospital-ah enkawl tura an hruai a ngai ngei dawn tih a lang. Mahse, chutianga an tih chuan man chhuah an ni dawn si. Chuvang chuan, hming lem hmangin a chhungte nia sawi Jamal-a hnenah chuan an dah ta ngawt a. Amah khawngaiha lo bawisawm tura a beisei chupa pawh chuan alo pawngsual veleh cheu a ni awm e.

Chutih lai chuan a zunkawngah harsatna lian tak a thleng a, hei bakah a kumkuruh nasa takin a kau a. A serh bawr vel chu a vung nasa hle.

Ni 42 zet an kawl hnu, February 25 chuan amah kawltute chuan an chhuah ta ngawt mai a ni. A chhan chu a thih vaih chuan an tuar tur chu Police man a ni mai. Amah enkawltu doctor te chuan tlemin chhuah har deuh se chuan a nunnain a tuar ngei an rin thu an sawi chhuak hial a. Thi lo aruangin a nu leh pate chenna an khua chu a thleng leh hram a. A hrehawm tawrh chu thua sawi fiah rual a ni lo.

Munnar Police station-ah chuan a nu leh pate nen an thlen vat a. An complaint theh luh chu chu lai bialtu Circle Inspector of Police, V.K Mathew-a chuan a buaipui phur lo hle mai. Amah leh constable pahnih te chuan thubuai chu dik lo taka ziak lutin misualte hum dan chu ngaihtuah an tum ta hlauh zawk a. Mahse, chutih lai chuan Court-a Judge pakhat beng a lo thleng ta hlauh a; an vanneihpui ta.

Chupa chuan sawrkar thuneitute hnenah chu’ng Police pathum te chu na taka hrem turin a kar zui a. Chutih rual chuan misualte chhui hna pawh police thuneitu sang zawkte kutah hlan zui a ni bawk a. Chumite chuan uluk leh rang takin an chhui zui ta zung zung a. Rei lo teah amah khawihtu nia puh mi 40 vel lai chu an man chhuak ta thuai a.

Kerala chanchinbute paw’n thil rapthlak tak mai chu an lo chhuah chamchi bawk a. A hun lai chuan India chhim lam state te chu a nghawrnghing hneh hle. An mi man apiangte chu an thlalak nen chanchinbuah an chanchin an rawn ziak zel a. Pawngsualtua puhte leh an chhungte chu an zak hle.

Pawngsualtu mihurho in zawna kalte reng rengin chil an chhak a, an kawk zui bawk a, an chhungte tan chuan tuar har tak chu a ni ngei ang le.

Pawngsualtua puh mi 40 zinga 32 lai chu thiam loh chantir an ni a. He thubuai hi kum khat thelh an chai hnuin Kerela High Court chuan thubuai neite chu bail theih turin a ti a. A state pum buaiin an buai ta luih luih mai a ni. A chhan chu Court chuan thubuaia inhnamhnawih mi challang leh politician thenkhatte humhim a tumna niin an ngai. A thenin hremna na thei ang ber pek phutin kawng an lo zawh bawk a. A tawpah chuan mi 32-te chu thiam loh chantir a, kum 5 aia tlem lo vek Jail tang tura an chungthu rem a ni ta a ni.

A hnu kum leh lam thlengin he thubuai hian Kerela state chhungah mipui inhnialna tawp thei lo a chawk chhuak a. Chuvang chuan Court pawhin misualte hremna hi rei tak chhung chu a puan ngam loh phah hial a ni. Thubuai chin fel a nih hnu pawhin chu thil rapthlak tak chuan Sukanya-i (hming lem) chu ala um zui zel a. Vawi tam tak intihhlum a tum hial a. Mahse, a vannei nge a vanduai, chungte chu a hlawhtling lo vek thung a.

A duh dan chuan an state chhungah ni lo state pawnah a thawh awm tawk tak hna thawh ve a, awm bo daih mai a chak a. Kumkhuaa mite nuihzat leh endawng nih chu tuar zawh rual niin a hre lo. Mahse, nasa takin a tawngtai a, chu chuan hmalam pan tura huaisenna nasa tak a pe niin a hria. A duh vanga chungte chu a chunga thleng a ni lo a, thil sualtitute pawh khawlai a len ngam chuan a ngam loh bikna chhan tur a hre lo.

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post