WORLD AIDS DAY - 2025
HON’BLE SPEAKER’S SPEECH
@ Vanapa Hall, Dec 1, 2025
Kum 1988 atang a hman tan World AIDS Day vawiin a, a vawi 38-na tan hmannah min sawm hi ka lawm takzet a. Khawvel in hma a sawn a, kan ram pawh chu mi rual chuan ke a pen chho mek zel a. Khawvel hmasawnna hian ken tel a neih chu natna a ni. Kum tin mai hian natna hmingthar hi a chhuak zel mai emaw tih mai tur a ni a. Nimahsela khawvel in a buaipui langsar tak pakhat (1) chu HIV AIDS hi a ni.
Mizoram sawrkar hian HIV pung tur venna kawngah Mizoram State AIDS Control Society hmangin theih tawp a lo chhuah tawh thin a, tin sawrkar ang pawhin kum 2017 khan Human Immunodeficiency Virus and Acquired Immune Deficiency Syndrome (Prevention and Control) Act chu siam a lo ni tawh bawk a. Chu’ng kaltlang chuan thawktu chhuanawm tak takte’n school-ah te, college, universirty leh hmun hrang hrangah awareness an nei thin a, AIDS vei mekte enkawl dan leh la vei lote tan zirtirna hrang hrang an pe thin. Hei bakah hian MSACS chuan NGO-te thawhpuiin hma a la reng bawk a, an zingah JERACOM Darlawn, Samaritan Society of Mizoram, Mamit leh Zoram Drivers Ramthim Board Selingte phei chu an chhuanawm hle a, Red Ribbon Club- te pawhin blood donation camp te siamin, inelna hrang hrang, quiz, debate, slogan writing, painting, eassay writing, video making etc. hmangtein hma an la bawk thin.
HIV hrik paite inenkawlna leh damdawi pekna ART Centre hi kum 2006-ah Civil Hospital, Aizawl-ah hawn tan a ni a, Tunah chuan HIV kai hmuh chhuah apiang rang taka ART damdawi lak tur a lo ni ta a, sawrkar pawhin hemi hi ngai pawimawhin, tun dinhmunah ART Centre 14 (Aizawl-ah pali leh district hospital-tin ah) neih a lo ni ta a.
Natna tam tak a awm a, a thlawna damdawi ei tur awm erawh a vang hle a. Sawrkar hma lakna azarah HIV hrik paite chu a thlawnin ART damdawi lak tur a awm a, thla khata mi pakhatin a ei man ringawt pawh hi cheng 3000 chuang a ni an ti a. ART damdawi hi taksaa HIV hrik inthlah pung chak lutuk tur vengtu a ni a, ei that chuan HIV natna kaihhnawih tam tak pumpelh theih a nih bakah an dam rei a, inenenkawlna sum sen tur tam tak an pumpelh bawk a. ART damdawi la mek (Alive on ART) chu mi 18,231 an ni a, chutih rualin ART damdawi la tura ziah luh leh ei sil tawh, ei chhunzawm leh duh si lo mi mi 1169 lai an awm bawk a. Hei bakah hian HIV hrik pai hmuh chhuah tawh zawng zawng atangin mi 7000 chuang zet chu ART damdawi ei lo an awm bawk tih hriat a ni a, vawiin World AIDS Day-ah hian ngenna siam ka duh a - HIV hrik pai ART la lo leh ei tha lo zawng zawngte, a thlawna dawn theih ART damdawi hi tha taka ei turin ka ngen duh che a ni.
Kan hriat angin South Africa khu khawvela HIV vei tamna ber a ni a, mihring cheng zat atanga teha HIV vei chu 27% an ni a. Mizoramah hian mihring nuai 12.6 awrh kan awm a, chutihlaia HIV prevalence rate sanna ber kan ni hi a pawiin a zahthlak takzet a. Hei vang hian HIV natna hi um bo thuai a nih theih nan MSACS chuan kumin atanga tanin kum 2030 thleng kumtin 80%-a tih hniam tumin beihpui a thlak dawn a, hemi kawngah hian mipuite leh NGO-te pawhin theih tawp kan chhuahpui a tul a. Chumi tur chuan a theh darhtu nasa ber sex leh ruih hlo laka inthiar fihlim te, kawppuite laka rinawm te, thianghlimna vawnte a pawimawh a, a bikin kan ram leh hnam hmachhuan, kan innghahna tur thalaite phei chu tih takzeta tan la turin ka ngen a ni.
Ram in hma a sawn zel ang a sual na pawh a pung ve zel maithei e, chu mi do let zel thei tur leh kan rama sualna a pun lun zel loh nan theihtawp i chhuah tlang ila. Zoram nuam i siam zel ang u.
Ka lawm e.
"Nu mittuiin a fa nunna a chhan thei lo, i thisenin a chhan thei a sin,"
Thisen pe la, nun chhanhim rawh.
| EXPLORE MIZORAM |
• Mizoram's Most Trusted Website | Mizoram's Online Encyclopedia •
[ For Ads - Contact +919402125273 ]
email: admin@exploremizoram.com
Telegram channel:
Twitter: https://twitter.com/exploremizoram
Instagram: https://www.instagram.com/explore.mizoram
Youtube Channel: https://www.youtube.com/channel/UCyNrX06aSZ26HkIB25eo1YQ



Post a Comment
He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh: