Midangte tana nun

 “Aw ka Pa, a theih chuan he no hian mi pêl lul rawh se; nimahsela keima thu ni lovin, nangma thu thu ni zâwk rawh se” (Matt. 26: 39)

- Vanlalthansanga



Kan tunlai khawvel (Postmodern world) ah hian: Nang Nangmah, Nangman, Nangzawkin le tih leh Midangin le tih ai chuan; Kei, Keimah, Keiman, Ka thei, Ka ṭha, Ka tlin, Ka zo, Ka thiam, Ka dik tih te a ri tam ta hle mai. Kawng engkimah; rawngbawlna ah a ni emaw, tlawmngai pawlah a ni emaw kan eizawnna a kan hnathawhna hrim hrim ah te pawh a ni ang. Ka, Keimah, Keimaha Keimah avang hian pawl anga thiltihho a rem ṭhin lova, thil a nih tur ang a ni thei lova, rawngbawlna a kaltluang thei lova, thil a sukuk fova, kohhran a kehdarh fo ṭhin a ni lâwm ni?  Heng zawng zawng lo thlen na chhan chu kan ‘ego’ vang vek hi lawm le...

 

Eng nge ‘ego’ chu a nih chiah i lo en teh ang. ‘Ego’ hi English hovin Latin ṭawng aṭanga an lak chhawn ni awmin a lang. Greek ṭawnga a awmzia ah pawh ‘keimah’ ‘I’ tihna tho a ni. JF Laldailova Dictionary ah chuan hetiangin a in ziak. “Ego” (noun) mahni, keimah, mahni taksa nikhaw hre lai. Egocentric (adjective) mahni chauh inhrechang, mahni inngai hlû mi. Egoism (noun) mahni hma ngaihna, mahni hmasialna. Egoist (noun) mahni hmasial mî, mahni inngai hlu mî. Egotism (noun) ṭawngkama ‘kei’ leh ‘ka’ tih hman zin luattukna, chapona, induh luattukna” a ti a ni. H.M Songate chuan,“khawthlang ramah chuan ‘Egotism is the religion of modern youths’ an ti,” tiin a sawi a ni. Tûnlai ṭhalai te hian mahni leh mahni hi kan lo insakhuain kan lo inbe reng tawh mai lo’ng maw? Mahni chauh in ngaih pawimawhna hian Lal Isua rawng kan bawlna hi min dal fo ṭhin a ni. “Tupawhin hmasa ber nih a duh chuan mi zawng zawng aiin hnuhnung berah a awm tur a ni a, mi zawng zawng rawngbawltu ah a awm bawk tur a ni.” Marka 9:35.

 

Kan Lalpa Isua Krista rawngbawlna kan en chuan a ‘egoness’ hi kan hmu mang lo a ni. Ani chuan ama tan ni lovin midangte tan (nang leh kei tan) anun hlan turin he khawvelah hian a lo kal asin. Chuvang tak chuan Indian Christian Theologian V. Chakkarai chuan Isua chauh hi, “The most egoless person known in history,” a ti a ni. Kraws lera kan tan a tuarna leh a thihna a,ang pawh khan kan hrethiam thei awm e. Getsimani huana Isua ṭawngṭaina ah chuan “Aw ka Pa, a theih chuan he no hian mi pêl lul rawh se; nimahsela keima thu ni lovin, nangma thu thu ni zâwk rawh se” (Matt. 26: 39) a ti a ni. Lal Isua’n kha atawrh tur kha aduhphawt chuan a pumpelh thei tehmeuh mai. Nimahsela ama tan nilovin midangte tan anun chu Pa Pathian thuin alo hlan ta zawk a ni. Hla siamtu chuan heti hian a lo ti a :

 

“Mahni intidam theilo, midang tana damna chu,

Mahni in chhandam theilo khawvel tana chhandamna;

Mahni thiamthu sawi theilo midang tana thiamchanna,

Âw a va ropui êm Lalpa i hmangaihna..”

 

 Kan tûnlai khawvêl han thlir hian mahni tana chakai khawrh kan va tam ta em! Globalization avangin materialism lamah kan tlan nasa êm êm a, individualist an lo pung zêl bawka. Midang tana ṭhatna tur leh hlawkna tur kan hrechang tawhlo a ni. Lal Isua rawngbawlna nen chuan ava inpersan ta em, ani chuan midangte tan a lal thuthleng leh vanropuina kalsanin he leiah hian a rawn vakvai asin. Mite hmuhsit leh endawngin a awm a, a mite zingah a rawn kal a, nimahsela ama mite chuan an hre si lo. Heti khawpa midangte tana inpe leh atawp thlenga tuar ngam chu Bonhoffer-a chuan “A Man for others” a lo ti hial reng a ni. Lal Isua Krista kha ama tan nilovin, midangte tân, nang leh kei tân a lo tuar tawh asin. Lal Isua Krista rilru puin, mahni inching ral raihin leh chapona zawng zawng hlip thlain midangte tan, Lalpa tan rawng i bawl ve thei tawh dawn lâwm ni?

 

KC Sena'n Lal Isua chuan ama duhna leh châkna ringawt chu thlang lovin; ama mimal duhna leh châkna te chu ngaihthahin, Pa Pathian duhdan chu a lo lal tir ta zawk a. Chumi avang tak chuan mihring (sual) fate pawhin thiam kan lo chang ve ta a ni. Lal Isua khan ama duh dan kha dah lal zawk ta sela, keini hi chhandamin kan awmkher lovang. Nimahsela, Pa thupek chu thikhawp hiala zawmin kan tan alo tuar zo ta a ni. Lal Isua tuarna leh inpekna hnungzuiin Lalpa tan hian eng-chen-nge ke i pen ve ngam dawn? Engtia hniamin nge i tlawm ve ngam dawn le?

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post