Chanchin Ṭha midangte hriattir hi kan bat

Chanchin Ṭha midangte hriattir hi kan bat

Johana 4:1- 42

Vanlalthansânga

Thuthlung thar ah Samari mitha tehkhin thu (Lk 10:25-37), Samari khuaa Chanchin Ṭha hril thu (Tirh 8:4-25) te kan hmu a, tun ṭumah hian Lal Isua leh Samari hmeichhia inbiakna (Jn 4:1 - 42) aṭanga zirtur kan neih te kan zirho dawn a ni. 

Samari mite hi tu te nge?

Bible-a Samari mite chanchin kan en chuan Thuthlung hlui hun lai aṭanga lo awm tawh an ni. Israel lal Omria chuan Samari tlang a lei a, tlangah chuan khua a siam a, chu chu Samari mite kan hriat theihna hmasa a ni (1 Lalte 16:24). Samari hmeichhia khan “kan pu Jakoba” a tih khan Judate nen thlahtu bul thuhmun niin an lang bawk a ni (Jn 4:12). Amaherawh chu inneihpawlhna avangin Samari te chu thianghlim tawhlo ah Judaten an ngai a ni. Ezra leh Nehemia hunlai atang tawh khan Judate leh Samari mite hi an inṭhen hrang tawh a, Temple sak ṭhat lehnaah pawh a tibuaitu te zingah an tel ve a ni (Ezra 4:10, 17). Chuvang chuan Samari mite nen inzawmna reng reng Judaten neih an duh lova, Judaten Samari mite chu engah mah an hmang ngai lo reng a ni (Jn 4:9). Thuthlung tharah (Lk 9:51-56) pawh Samari khaw pakhatin Isua an lawmlo a ni tih kan hmu bawk a ni. Hetih hun lai hian Judate leh Samari mite Pathian biak chu Pathian thuhmun tho nia hriat a ni a, amaherawh chu Pathian an biakna hmun erawh a in anglo thung a ni. Judaten Jerusalem Temple-ah Pathian an bia a; Samari mite chuan Gerezim tlang ah Temple hran neiin Pathian an be ve thung a ni, chu hmun chu Pathian biakna hmun dikah an ngai ve ve a ni (Jn 4:22). 

Isua rawngbawlna inkar kî

Lal Isua rawngbawlna kha lo en leh ta ila, hmar lam Galili ram Nazaret aṭangin Isua chu a lo seiliana, rawng a bawl khan hmar lam (Galili) leh chhim lam (Judai) ram a kar tawn ṭhin a, chhim leh hmar inkar alai takah Samari ram a awm a ni. Tichuan Isuan chhim lam (Judai) ramah rawngbawlna a nei a, Baptistu Johana aiin zirtir tam zawk a siam tih leh Baptisma pawh a chantir tam zawk a ni (nimahsela Isua meuh chuan a baptis lo, a zirtirten an baptis zawk ṭhin) tih Pharisai ten an hria a ni tih Isuan a hriat khan, Pharisai ten buaina an thlen ang tih hlauvin Judai ram chu a kalsan a, Galili ramah kir leh a tum a ni. Galali rama kir turin Samari ram chu a kal tlang ngei a ngai a ni (Jn 4:4). A helna kawng dang; khaw chhaklam Perea lamah chuan a awm a, mahse kawng a thui zawkin a chhe zawk bawk a ni. Khatih hunlai khan Chhim lam leh hmar lam ram inhlat zawng hi ke in nithum kal niin an sawia; hemi tum hian ke in an kala, chhun nisat lai anih bawk avangin Isua chu a chau hle a ni. Samari ram Sukar khua an thleng a, Jakoba tuichhunchhuah bulah chuan a ṭhu ta chawt a, a zirtirte chu khuaah chaw ei tur lei turin an kal a ni. Chhun chawfak hun lai tak a nih avangin mi pawh an reh hle a ni. Chutiang hun reh lai chu chângin Samari hmeichhia chu tuichhunchhuahah chuan tui chawi turin a lokal a ni.   

Hmeichhiate dinhmun

Kha tih hun laia hmeichhiate dinhmun hi ala hniam khawp mai a, hmeichhia te chu in lama awma, inchhung khur khawsak buaipui leh relfel tura beisei an ni a; hnadang thawh leh vantlang hma a inlan leh va tel ve te kha hmeichhe tan chuan a remchang lo a ni. Mipa rorelna lakrun hunlai a ni a, hruaitu nihna leh thuneihna engkim mai kha mipa kutah awm vek a ni. Hmeichhia ten dinhmun pawimawh leh sang khatih hunlai khan an nei ngai lo a ni. Chuvang chu a ni mahna, zirtirten Isuan hmeichhia a bia a ni tih an hmuh khan mak an ti hle a, mahse tuman “enga ti nge hmeichhia i biak” tiin an zawt lem lo a ni. Khatih hun laia hmeichhia ni bawk Samari mi ni leh nghal phei kha chu Judate tan phei kha chuan en pawh en lova, kalsan daih awm a ni; kha Samari hmeichhia kha khawtlangah pawh a nungchang avangin a inkil tawiha, a Samari pui hmeichhe zingah pawh inlan tam ngam lovin, mi reh lai chângin tui chawi turin amahin akal a ni. Amaherawh chu Isuan Pathian Ram ah chuan tupawh an leng a ni tih lantir turin, daidanna bang zawng zawng ṭhiatin Samari hmeichhia kha a bia a, a titi pui a ni.


Isua leh Samari hmeichhia inbiakna  aṭang hian zirtur pawimawh tak tak kan neiin ka hria a ni.

Thliarbik neilo Isua

Isuan Juda mi an ni emaw Samari mi an ni emaw hmeichhia an ni emaw engmah a thliar lo. Tumah a en hrang lova, a thliarhrang lo a ni. Judaten an biak serh, thianghlimlo leh bawlhhlawha an ngaih Samari mi, hmeichhia ni leh nghal phei kha chu biak tlak pawh a ni lo ang, titi pui tlak pawh a ni lovang. Amaherawh chu Isuan thliarbik a nei lo, duhsak bik a nei lo a ni. Kan nunah harsatna kan tawk em? Kan inkiltawih in khawtlang leh kohhranah kan inthlahrung viau thin em? Kan Lal Isuan thliar bik a neilo a ni tih hi lo hria ang che. Nunthar kan neih theihna tur a nih dawn phawt chuan a inphah hniam thei a ni.

Kan dinhmun hrechiangtu Isua

Duh reng vang ni si lova nun laklawh taka nung; daisual palh, nun tleu laklawh si hi a awm theih a ni. Chutiang nun hrehawm tak chu Samari hmeichhia dinhmun kha niin ka hria a ni; Isuan, “I pasal va ko la…” a tih khan “pasal ka nei hleinem” a ti a. Samari hmeichhe dinhmun hrechiangtu chu Lal Isua a ni. Ama chanchin a sawi thui angai tawh lo, dik takin Isuan a rawn sawi saka, “pasal ka nei hleinem i tih hi i ti dik e; pasal panga i nei tawh tuna mi i neih hi i pasal a ni lo reng a ni” a ti a ni. Isuan kan chaklohna a hria, kan harsatna leh kan sualna zawng zawng pawh a hria, Samari hmeichhia anga ahnena tlukluh mai hi kan tihtur a ni.  

Tui nung lui - Lal Isua

Tuihal reng renga awm ṭhin, nun khawhar, insit em em bawk si hnenah Isua a inpuang a, tuihal rehna a neih thu a sawi a ni. Isuan Samari hmeichhia hnenah tuinung neitu anih zia chu chiang takin a sawi a ni; “Tupawh he tui in apiang an tuihal leh ang; tupawh an hnena ka pek tur tui in apiang erawh chu kumkhuain an tuihal lo vang, keiin an hnena ka pek tur chu an kawchhungah tui hna a lo awm ang a, chatuana nun thlengin a chik chho vang,” a ti a ni. Tui nung neitu hi kan pan loh chuan, kan tuihâlna a reh ngai dawn lo a ni. Khawvel thil thlakhlehna leh duhna, châkna leh nawmsipbawl kan duhna chuan nun tuihâlna ah min hruai lut ṭhin. Tuihal reng renga awm hi kan ning ṭhin em? Nun hahthlak leh hahdamlo taka awm hi hrehawm kan ti thin em? Tuihal rehna, tui nung, tui hna neitu Lal Isua i pan ang u.

Chanchin Ṭha midangte hriattir hi kan bat

Lal Isua a hmuh chinah Samari hmeichhe nun chu a lo danglam ta, a nun chu alo inthlak thleng ta a ni. A hma zak leh kimki em em a awm ṭhin kha, mi tui chawi hun lai pawha chawi ve ngamlo, mi rehlai chuha tui pawh chawi ve ngam chauha khan, khawtlang zah leh mualpho a dawn tawhlo, Chanchin Ṭha Lal Isua chanchin chu a tlangau pui mai a ni. “A tuibel a kalsan a, khuaah a kal a, mite hnenah, ‘ka thil tih apiang min hrilh zeltu mi pakhat a awm a, lo kal ula, en teh u; Krista a ni thei dawn em?’ a ti a ni. A nunhlui chu ngaihtuah kir duh tawhlo, Krista chanchin chu a tlangau pui ta zawk a ni. Keini pawhin Chanchin |ha mei chher chu kalchhuakin kan hril ve thei, chutiang zelin kan hnathawhna ah, kan thingpui dawr ah, kan eizawnna ah, kan kalna ah leh kan thiltihna apiangah kan chhi êng ve tur a ni dawn lawm ni?

images source:internet

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post