Choluteca luia leidawh chu ..

- TBC Lalvenchhunga

Khawvela leidawh hming thang, tehkhin thu a an hman chamchi Honduras rama Choluteca khawpui a lei (bridge) an dawh chanchin hi i lo hre tawh mai thei a. An ram sik leh sa bakah thlipuiin a nuai fo avangin kum 1996 khan an ram sawrkar chuan Japan company Hazama Ando chu Honduras ram mil turin chhe mai mai lo tur, thlipui na tak pawhin a tih chhiat zawh loh, chak leh tlo tha tak turin an design a. A mawiin a ropui hle a ni.

Vanduaithlak takin an ram chu kum 1998 khan thlipui, Hurricane Mitch chuan a nuai ta a. Mak tak maiin leh an siam dan ang takin an ram nuai chhe hle mah se la Choluteca Lei chu mithiamte duan ang ngeiin a ding ngar mai a. A chhe ve ta lo reng a ni.

Mahse....

Chu lei dawh chu chhe lo mah se la, leh lam leh lama pantu kawng chu a chhiat bakah thlipuiin a nuai hnu hian lui kawng chu a in suan ta daih mai a. Chu lei chu tlo in la tha hle mah se la, hman theih loh, tangkaina neilo a lo ni ta a. A hnuaiah lui a luang tawh hek lo a, pantu leh chhuahna kawng a nei tawh hek lo.

Kan khawvel zin kawngah, kan nitin nunah te tha theih tawpin suangtuahna ngelnghet leh tha nei emaw inti mah i la, kan chhehvel inthlak danglam reng mila kan inthlak danglam si loh chuan Choteluca Bridge ang mai hian 'tha deuh hman tangkaina awm si lo' hi a awm theih dawn a ni.

Technology company lar Nokia leh Microsoft te hi en ta i la, a enkawltu te khan khawvel inthlak danglam kha an hmu pha reng a, thiamna emaw hmanrua emaw ni se an nei sa vek a. An hunlai chuan an kawng daltu kha awmtheiin a rinawm loh a. Tunah an dinhmun kan hmu mek a ni. Chutiangin India rama HMT sana siamtu te, Ambassador car siam hmasa tu te khan an hmu pha lo a ni lo a, an khawl kha a chhe ta emaw mithiam an tlachham ta thut a ni lo a. Khawvel inher danglamin a thlen lakah an inherrem thei lo a. An tla chhe ta a ni.

Harsatna lo thleng tura kha an hmu reng a. An thlirna tlang an thlak loh avangin harsatna lo thleng in a ken tel lakah an dam khawchhuak zo ta lo zawk a ni. Kan ram hruaitu te zingah pawh kan hmabak hria a, a sutkian dan kawng thlirna mit khat chauh a thlir chunga ram siam tum kan la awm a. Khuarel chhiatna a lo thlen hian a lang chiang leh zual a. Kan hun tawn a zira kalphung herrem tumna a awm loh chuan mi ten min la tlansan duai duai dawn a ni. 

Keini thangthar te chuan mutan sukiang tur ringawta inpuahchah lo in kan mutan ber a kha a inthlak danglam daih thei tih hrerengin kan thlirna tlang thlak (adapt) zel chunga hmalam kan thlir loh chuan Choluteca lei ang chauh hian tha deuh hman tlak si lo hian kan chhuak dah ang e.