THIHNA

Centenary C. Lalzahawma

    Khawvêl thlirna aṭânga thlir chuan thihna aia râpthlâk hi kan hring channa hmun thlalêr ram roah hian a thleng ngâi lo a tih theih hial âwm e. Nupa inhmangaih êm êm te, kan ngaihzâwng kan hmangaihte, min hmangaihtu kan nu leh pa leh kan hmangaih êm êm kan u leh naute leh englai pawha kan harsat mangan lai pawha ding reng ṭhin kan ṭhian ṭha tak tak te min ṭhen hrangtu a ni. Pathian ropuizia sawi fiah thiam lei mite zîngah an awm lo va, thihna râpthlâkzia sawi fiah thiam lei mite zîngah an awm hek lo. A chhan chu, Pathian aṭânga chhuak thil rêng rêng mihringte hriatthiam phâk bâk a nih vâng a ni. Heti hian ka ngaihtuah fo ṭhîn, “Thihna hi khualzin kan nihna aṭânga pa hnêna kan haw lehna hun remchâng hmasa ber a ni. Ṭhenkhat chu zin tûrin kan kal hma a, ṭhenkhat erawh kan kal tlai a, kal hma châm rei kan awm a, kal tlai châm rei lo kan awm bawk a. Tumahin kan châm hun chhûng kan sawi lâwk thei lo va, tumah châm hlen tûr kan awm lo,” tiin. Tin, “Thihna hi khawvêl mite hlauh ber, mah se a thi ate tâna hlauhawm miah si lo, mitthi chhûngte tâna hrehawm êm êm si a ni,” tih hi ngaihtuahnaah a lang thar fo ṭhîn.



          Khawvêl mi thiamte zînga pakhat Roy B. Zuck-a chuan, “Khawvêlah hian — Kum tin mi maktaduai 30 vêl an thi a. Ni tin mi 82,000 vêl an thi a. Dârkâr tin mi 3,400 vêl an thi a. Minute tin mi 57 vêl an thi a. Second tin mi 1.05 vêl an thi,” tiin a lo chhut lâwk diam tawh a. Chûng ho zîngah chuan tumah a hun taka thi an awm âwm lo ve! Dam ṭha pangngai naupang te, tleirâwl leh râwlthar te, ṭhalai te, pitâr leh putâr te, natna khuma mu mêk te thleng hian tumah vawiinah emaw, naktukah emawa thi mai tûra inring tumah kan awm âwm lo. Mah se, Pathianin 'a hun' a tih chuan second khat chhûng lek pawhin kan nih tûr ang chu kan ni zo mai ṭhîn. Kan chungah rorêltu a awm tih a chiang hle âwm e!

           Tin, thihna awmzia tak tak hi kan hmangaihte a man hma loh chuan hrethiam ang deuhin awm mah ila kan hrethiam thei tak tak lo. Midangte thihnaa hnêmtu chan lo chang fo ṭhîntu kha a chhûngten vanduaina an tawh ve meuh chuan a tuar thiam bîk hauh lo va, hnêmtu a mamawhin fuihtu a mamawh lêt ve ṭhîn. A taka kan hmangaih leh min hmangaihtuten an tawn chiah hian thihna râpthlâkzia leh natzia hi kan hrethiam ve chauh ṭhîn. Lei mite kan nih angin lei mite thlir dânin kan thlirin kan teh lo thei si lo. Lei mite thlir dân aṭânga thlir chuan thihna hi engkima engkim tâwpna a ni a, vân mite thlir dân aṭâng chuan thihna hi lei mite tâna malsâwmna, chatuana nunna, thih theih tawh lohna hmuna lût ve thei tûra vân ticket kan lâk felna nî a ni thung. John Milton-a chuan, “Thihna hi chatuan hmun kawngka hawnna chabi rangkachak a ni,” tiin thihna hlutzia leh ropuizia hi a sawi a! Tertullian-a phei chuan, “Thihna hi rangkachak tawlailir, Pathian hnên min phur thlengtu a ni,” a ti hial mai! Chatuana nung tawh chuan thih a hlau ngâi lo tih a hria a, thih hlauhna chu Isua Krista rinna hmanga tihbo theih a ni tih chiang takin a hre bawk. Mi zawng zawngin leiba rulh tûr kan neih chu thihna ngei chu! Krista ringtute tân malsâwmna ni mah se ringlo mite tân anchhia râpthlâk tam takte zînga anchhe râpthlâk ber, a aia râpthlâk awm leh tawh ngai lo tûr chatuan hremmuna lût tûra ticket an lâk fel nî a ni ve thung! 

          Tillotson-a chuan, “He khawvêl nun chauh en a, chatuan nunna ngaipawimawh lo chu reilotê atân mi fing a ni a, chatuan atân mi â a ni,” a ti. Kan damlaia kan awm dân, kan nungchang leh khawsazia hian thih hnu piah lama rorêlna lo awm tûrah nasa takin nghawng a nei a ni tih hi kan hriatchian a ṭul hle mai! School naupang exam hmaa a inpuahchah ṭhat leh ṭhat loh azirin exam hnuah result ṭha leh result chhia a neih ṭhin ang hian kan damlaia Pathian thu kan awih leh awih lo azirin kan thih hnuah vânramah lûtin kan lût lo mai dâwn a lo ni. Exam hmaa zir peih si lo exam zawh hnua ṭawngṭai taima phian si tân result ṭha neih ngaihna a awm lo. Se bo hnua se kawngkhar khar ang lek a ni. Hetiang tho hi kan chan tûr a ni. Kan damlaia Pathian thu kan awih loh chuan kan thih hnua ṭhahnemngai taka Pathian hnêna ngaihdam dîlin awmzia a nei lo. Engkim hi a hun takah zêl tih a ngai a, engkim tân hian hun ruat a awm rêng a ni. A tak takah chuan mahni leh mahni hi kan nihna dik tak hrechiang bertute kan ni fo. Mi tinten keimahni damna tûr kalh zawngin kan thawkrim ṭheuhva, mah se natna zawng zawng damna chu thihna a ni si. Chuvângin, duhâm chintâwk leh inren chintâwk hriata, mahnia inchawm thei, midangte ban châng awm mah se a zawng zawngah ni lo, mahni kut leh kea ding thei tûra beih a, nun hahdam tak si a nun dân kan thiam a ṭul hle. Lungkham neih tam luat hi dam chhûng nun tihrehawmtu a ni a, chîn loh hram hrâm tûr a ni. Lungkham neih tam luat avânga buaite, hlauh neih tam luat avângtea kan nun a buai fo a nih chuan kan nunah Isuan lalna a chang tâwk lo tihna a ni.

          Hmeichhe naupang pakhat hian a nu hnênah a pa thi tawh awmna a zâwt a. A nu chuan, “Isua hnênah” a ti a. A hmain a nu chuan, “Ka pasal ka hloh,” tiin a lo ṭap tawh ṭhîn a. Chu hmeichhe naupang chuan, “Thil awmna kan hriat hi hloh a ni lo, ka pa pawh kan hloh lo, Isua hnênah a awm si a,” a ti reuh va. He tiang chiah hian kan hmangaih kaltate pawh hi kan hloh lo va, kan kalna tûr hmun thovah an kal a, an kal hmasa a, kan kal hnuhnung zâwk dâwn tihna mai a lo ni. 
  
          Thuhriltu 3:2-ah chuan, “Pian hun a awm a, thih hun a awm,” tih ziak kan hmu. Engkim tân hian Siamtu'n hun a lo ruat lâwk diam a lo ni. Engkim hi chhan neiin a siam a, engkim hi chhan neiin a thleng bawk ṭhîn tih hi mi â ber tân pawha hai rual a ni lo! Mark Twain-a'n, “Engvângin nge piannah kan lâwm a, thihnaah kan rûm? A chhan chu kan tel ve loh vâng a ni,” tia a sawi kha dâwt chu a ni lo tawp mai! Kan pian nî-ah mi tin lâwmin an nui a, kan thih nî-ah mi tin nguiin an ṭap ṭhîn. Lei dânin kan piang a, lei dân vêkin kan thi leh ṭhîn. Mah se, kan damlai tal hi chuan hlim hun leh ngui hunah pawh chiai leh phili mai lovin, rilru muang leh thluak dam dapa kan awm reng theih nân mahni leh mahni kan infuih a ngai fo ṭhîn.  Thil siam zawng zawng zînga ropui ber pawh heti mai hi kan nih si chuan Siamtu Pathian thu âwih lo ngam kan awm dâwn em ni? 

          Engpawh ni se, “Tuiek ral ringawt ai chuan rimtawnga thih hi thlan zâwk fo tûr a ni.” Thih hmat hlauh avânga hna thawk peih lo va awm, dam rei leh phian si te hi mi taimate tân mi hnawksak an ni duh fo.  Ṭhenawm khawvêng nei lo va khawsa thei ni se a zia deuh tûr. “Thih hlau lo mihringte hi dam reng tlak an ni,” tia Douglas MacArthur-a thusawi hi thudik kumkhua tûr niah ka ngai lo thei lo. Damloh apianga thi tûra inngai te, mahnia ramah emaw, zân thim hnuaiah emaw chhuah hleka tawhsual tâwka thih inring tlat te, damrei dâwn lo riaua inhriatna nei te, thih hnua vânram kai loh hlau riau te, hlauh bîk nei tlat te, ramhuai hlau tlat te leh dawihzep hrim hrim ten hei hi i hre thar leh ang u. “Hlauhna hi i hlau lo vang u!” Eng ang dinhmun chhiaah pawh dingin, natna khirhkhân tak tak leh hlauhna râpthlâk ber ber te pawh tâwkin i rilru chhûng luah khat mah se, Pathianin a hun a tih hma loh chuan i thi tawp lo vang. Nimahsela, i thih nî tûra Pathian ruat a nih chuan mihring ngaiha i dam ṭhat lai ber leh i chak ṭhat lai ber pawh nimahsela  thihna chu i pumpelh tawp lo vang. Thih hun hi chu Siamtu chauhin a hria. Thihna chunga thuneitu chu! Chuvângin, “Thih hi hlau ngai lo la; chatuan nunna nei lo erawh hlau hle ang che.” 

          “Nangni thawk rim leh phurrit phur zawng zawngte u, ka hnênah lo kal ula, keiman ka chawlhtîr ang che u.” — (Mathaia 11:28)

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post