ṬHA HMINGLIANI

- C Lalthazuala

British Rock band ropui leh rimawi khawvel chanchina dai ngai reng reng tawh miah lo tur The Beatles khaipa bera ngaih thin John Lennon khan a nupui Japanese nuthlawi Yoko Ono kha chu a lo hmangaih ngawt mai le, Khawvel pum huap pawha entertainment magazine lar ber ngaih theih 'Playboy' chanchinbu a interview chipchiar tak a neih tum khan a nupui chanchin leh, chu a nupui Yoko Ono a phuah chhan hla lar tak takte kha a sawi kur zut mai a nih kha.

Rock n Roll band ropui The Beatles ho hla lar tak takte kha John Lennon-a phuah leh a mah ngeiin  a sakte kha an tam tham hle mai.

John Lennon-a interview neihpuitu Playboy magazine palai lah khan The Beatles ho music leh an thu leh hlate kha a lo hre chiang sa em em kher mai bawk si a. Kha inkawmna zet kha chu a ngaihnawm chiangkuang tawk hle a ni.

Kha inkawmna ngaihnawm chungchuang tak atang khan John Lennon-ate nupa inkara hmangaihna thuk tak leh ngaihnawm bawk si te, John Lennon-a'n hmangaihna a lak thutak ziate a lo lang chiang hle anih kha. A kam chhuak atang khan Yoko Ono ropui zia leh Japanese nuthlawi mah nise, khatih hun lai taka khawvel rock star ropui ber tia chhal ngam John Lennon-a rilrua bu khuar tlat thei khan engang mize pianpui dangdai nge a neih ang a, a zuna uai a va na awm em em bawk ve mawle? tih zawhna lian tak rilruah a siam ru nghal lo thei lova, John Lennon-a hla phuah tam tak The Beatles hla lar tak tak ni bawkte pawh hian John Lennon-a leh Yoko Ono te inkara hmangaihna thuk tak leh ngaihnawm tak mai chu tunthlengin an la puang chhuak ta reng a nih hi.

The Beatles ho hla lar tak tak, heng hla,"" Don't let me down", "The Ballads of John yoko," " Eight days a week" etc.. tih hlate hi Yoko Ono tan liau liau a John Lennon-a'n a phuate an ni hlawm a. Heng hlate hi a hun laiah na na na chuan khawvel thalaiten an ngaihthlak tam ber pawl an ni ngei ang le. Media hrang hrang a bik takin radio leh Television lamah tih chhuah ngun ber pawl an lo ni bawk vei nen.

Khawvel pum huap a, a nupui a hmangaihzia thu leh hla hmanga John Lennon-a'n a puang chhuak hial thin mai hi chu a nupui John Yoko tan pawh a lawmawm ve ngawt thin ang.

Rock band ropui The Beatles ho chu kum 1971-ah official takin an lo keh darh ta a. Hemi hnu phei hi chuan John Lennon-a hi chu United States lamah a tap ta chawt a. US citizenship pawh 1979-ah a nei ta nghe nghe a ni. The Beatles a kehdarh hnu chuan The Beatles band member tinte chuan an mahni solo album an buaipui nghal ta sang sang bawk a. John Lennon-a leh perhkhuang hrui thum perhtu Paul Mc Cartney-te chu an chetha chho fal bik hle a. Chutih rualin an khuangpu Ringo Starr leh lead guiatarist George Harrison-a pawh an che tha thawkhat a, Paul leh John-a hi anmahni ho rau rauah an che tha bik e tihna a ni mai a, hetih hun laia rimawi khawvel boruakah chuan Ringo Starr leh George Harrison pawh hi midang zawng zawng chunga leng an ni rih tlat.

Official taka The Beatles a kehdarh tak hnu, ama puala solo album hlawhtling tak tak a tihchhuah leh zelnaah pawh John Lennon-a chuan hla thu hmang bawkin Yoko Ono a hmangaihna chu a puang chhuak chhunzawm chho ta zel a. 'Double Fantasy' tih album hlawhtling taka hla thenkhat - 'Women' tih te, 'Love' tih te kha Yoko Ono tan a a phuahte an ni bawk a. Tin, single album hlawhtling tak - "Women" tih hlate pawh kha Yoko Ono tana a hlan liau liau a ni lehzel bawk.

Aw le, John Lennon-a leh an nu Yoko Ono inkara hmangaihna leh a chhehvel thil kan sawi ta nual a.The  Beatles Guirarist George Harrison-a pawh khan, The Beatles hla lar ber te zing a chhal  ngam, a ma phuah leh a ma sak lar ngei-" Something" tih hla te kha a nupui ,A hun lai a British model lar Patty  Boyd a phuahna a lo ni ve  bawk a, tuipui ral lamah pawh nupuite phuah chhan  hla, hla lar tak tak a tam hle mai.Tunah chuan 'ZO RIMAWI' lam huang chhungah i han insawr bing chho tan teh ang hmiang.

Zo rimawi khawvela audio-album chhuak tawh ho zingah hian kum 1984-a tihchhuah C.Lalrinmawia audio album 'Di Chambawihpuii' tih album baka hlawhtling leh lar rei (daih rei kan ti zawk dawn nge?) Tunlai hun thleng pawha miten an tuipui leh hlut em em hi a awm ve lo reng reng a ni. Di Chambawihpuii tih album zet hi chu  a makin a ropui a ni tawp mai.
Aw le, Mizo mipa zaithiam lengzem sa thin ho zingah chuan C.Lalrinmawia hi hla nei tha, a literary value zawnga tehfung han lek pawha hla belhchian dawl tak tak sa hnem ber pawl a ni awm e.

Di Chambawihpuii tih album-a hla lar tak pakhat 'Tha hmingliani' tih hla kha Kha album/cassatte A  side lam a hla pathumna a ni a. C.Lalrinmawia'n a nupui Pi Lalchhuanawmi a phuahna a ni a. Hla phuatu ropui Pu Vankhama-te hla thu hman khir pui pui, College zirlaibu leh Mizo Academy of Letters (MAL) hote seminar-na lama a hranpa taka hrilhfiah leh khelzui ngai chiam tham hla thuril pui pui chu a remkhawm ve hauh lo. hla thu tluangtlam leh ngaihnobei mi nawlpui tan pawh han chhiar a, hriatthiam nghal mai theih, mahse ngaihno bei em em hlawm bawk si te a hmang tlangpui a. A thluk a mawiin a tluangtlam tha em em bawk a, zaithiam vak lo tan pawh a lo zawm ve mai harsa miah lo, thluk tluangtlam leh mawl, mahse mawi em em leh changkang ru tak si tiin sawi fiah ta ila a dik ber awm e.Tin hla thluk ṭang leh tho tak, amaherawh chu lunglenthlak tak ni  bawk si a ni lawi si a.Hla ṭha tak a ni ber mai e.

C.Lalrinmawia hian a nupui Pi Lalchhuanawmi hi hmingmawi tak phuahsakin, he hla thupui atan hian a hmang nghal nghe nghe a ni a, 'Tha hmingliani' han tih deuh ngaih mai pawh hi a engemawti zawng tak hian a lunglen thlak deuh raih mai a, Pi Lalchhuanawmi khawi lo ni khuaa a han vak chhuakte, zan hnih khat a lo va riah chhuah changte pawh a ni mai thei e, Pi  Chhuanawmi engemaw ṭul  thil a Zawlkhawpui a ṭang a lam  hla thak khawi khawi khua emaw lam.a.zan riak a  a  zin hlan te pawh a ni ve ngei ang chu.chu'ng hun lai takte pawh chuan in chhung leh in sir vela pangpar chi hrang hrang uluk taka enkawl thinte chu C.Lalrinmawia hian lo thlir thinin an nu kutchhuak leh sulhnute pawh chu lungleng takin a lo thlir kual vel thin ni ngei tur a ni. Hetiang hian, hla thu mawlte ngaihno bei tak siin a han chham chhuak ta hial a.

Suihlung zawng a leng thin e
I sulhnu han thlir chang hian
I run lawi aw ka thlir reng thin.
Duhte'n sakhmel intawng lehin... tiin.A phuah chhan Pi Chhuanawmi tan chuan a lawmawm ve dawn mamge aw!!

 Kan Mizo mipa zaithiam lar, mahni nupuite tan liau liau a hla phuah hi mi dang an awm vak lo niin a  lang.

Chaltlang lal hmingthang missionary sap te a lo tawiawm that avanga Mizo history-a hriat reng tawh tur,Pu  Buanga ten  bible an lehlin vel lai a lo puitu, mizo "A,AW,B"an siam dawn lai vel a Zosap missionary te lo ṭanpuitu, Thangphunga tupa C.Lalrinmawia te In, tuna Chaltlang field sira a hmar lam chhuah chhawng, tlangnuam leh thengthaw nuam zo thlifim ten an chhem vel heuh heuhna, April thinghnah hring no nghelh te leh nguun taka enkawl pangpar chi hrang hrang vul chukna hmun, hmun lunglen thlak tak maiah khian C.Lalrinmawia leh Tha hmingliani chuan damte'n run lum dunin, tudang ngai lo reng reng hian an cheng mek a, fanu pakhat leh fapa pakhat neiin chun nu leh zuapa an ni mek anih chu.

 An Chenna run, Thangphunga fapa-Thanglianchhunga(C Lalrinmawia hringtu pa) Chaltlang field sir, Chaltlang Lal,-Thangphunga in, Tunthlenga la ding, Chhuah lam, Lalhmingthang Thangphunga hunlai atanga an chenna run nuamah an Hraichawi hmelṭha, te pahnih-Sawmtei(Hrangbana college a ṭang a Bcom zo tawh) an fapa Malsawma te nen  an lawi ho  del del ṭhin e.

Aw le, a tawp kharna'n Tha hmingliani tih hla ngei chu i han hmang teh ang hmiang.

Tha Hmingliani
Satu : C.Lalrinmawia
Phuahtu : C.Lalrinmawia
Album : Di Chambawihpuii
Recording at : Otto recording studio, Kulikawn

Mahriaktea run nghah chang hian
Awmhar tinkim ka dawn thin a
Suihlung zawng a leng thin e
Nghilh loh Di aw tha hmingliani

Aw, damte'n run lum dunin
Tundang ngai lo reng reng hian e
Aw hlimtea lengduna
Chung khuanu malsawmna zarah
Chun nu leh Zua pa chang dunin
Khuanu'n min veng zel se

Suihlung zawng a leng thin e
I sulhnu han thlir chang hian
I run lawi aw ka thlir reng thin
Duhte'n sakhmel intawng lehin

Chung khuanu malsawmna zarah
Fanau maltluan chawi dun turin
Chung khuanu'n min hual zel se
Aw khuahar min tihlimtua'n

Date 18.10.2019 tlai lam dar thum a ropui tak a kan vuiliam tak C Lalrinmawia of  Dichambawihpuii nghilh loh nan.

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post