I RAM LEH HNAM HMANGAIH RAWH




                                       - Vidpuia Hrahsel




Hnam Hmangaihna rilru i pu em? Ram ropui apiangin an hnam an chawisang a, an hnam tan ke an pen theihna ah chuan theihtawp an chhuah thin.Mizo Hnam ah i piang a, i hnam tan Mizo i nihna mai kha a tawk lo, i hnam chuan eng dinhmun nge a thlen a, i hnam a boral loh nan, i hnam i hmangaih anih chuan ke i pen ve tur ani lawm ni?
Mizo i nihna ah lungawi mai lo la, i thisen ah ngei a awm tur a ni.Ram hmangaihna emaw hnam hmangaihna rilru put tih chu saptawng in Nationalism tihna mai ani a. Tunlai kan ram dinhmun en chuan hnam hmangaihtu in ti theuh theuh, kan hmangaih dan  in chen lo in, hnam hmangaihna thinlung pu mi, a taka che chhuak ngam lo kan awm teuh mai. I ram neihchhun Mizoram hian hmangaihtu a mamawh em em a, tun dinhmun ah pawh thalai tam tak chuan hnam hmangaihna rilru pu kan awm tam ta hle. Mizoram hian vei tu angah em em a, hmangaihtu dik a tawng silo.

Kan ram a Tlawmngai pawl lian ber kan neih YMA hian kumpuan thupui ah 'Ram leh Hnam Humhalh' tih thupui ah hmang in kum engemaw zat chu he kumpuan hi kan hmang ta.Kan ram dinhmun en chuan, he ram leh hnam humhalh thupui hi kan la mamawh in, kan la hman zel pawh angai a, ram leh hnam humhalh tur chuan nang leh kei hi kan pawimawh a, midang tih atana dah mai chi a ni lo.Keimahni theuh kan in enfiah a, kan ram leh hnam kan kal zel nan hian hnam hmangaihna rilru kan put angai hle. Engtin nge kan ram leh hnam chu kan humhalh ang?. I ram leh hnam humhalh tur chuan nangmah kha i pawimawh hle. Khawtlang rawngbawlna atang hian hnam hmangaihna rilru kan put angai  a, kan ram leh hnam kan humhalh theih nan kan theihna zawn theuh ah hian tupawh hian ke kan pen thei a, in luah chungchang atang bul tan ila, thenkhat chuan kan inluah atan man to zawk a luah ngam hnamdang Vai kan tih te kan duhsak a, kan Mizo pui khawsak harsa tak tak te, in luah man an pe tha thei chuang lovang tiin kan luah tir ngam lo thin.

Kan hnam pui 'Mizo' te ngei hi duhsak ila a va tha dawn em.Hetiang te te atang hian kan ram hi kan humhalh angai. I hlawkna tur atan ringawt a, i in i luah tir hnam dang te khan Chhiat leh Thatni ah a pui dawn che em? I Mizo pui dinhmun harsa tak chunga i luah tir ngam loh kha chuan i harsatna emaw i lawmna ah, i thinlung dinhmun a hriatthiam pui ngei ang che.
Zirna lam ngaihsan aiin awlsam taka pawisa hmuhna kan intih hmuh sup sup a, ram hmangaihna tello a, mahni inhmangaihna a hringchhuak a.Kan ram tan ka la thawk ve ngei ang tih aiin mahni chiah kan in ngaihtuah a, zirna lama pawisa ui hle khan party mi te tan chuan cheng nuai chuang an ui lo leh lawi si.Mizoram pawh a thang chak chho zel a, hnamdang culture in min run mek a, mahni mizo pui te ngaihsan aiin hnamdang kan ngaisang a, ngaihsan tur dik tak mizo fa ngaisang lovin, hnamdang kan ngaisang leh lawi si.I thlan zawk hnam dang val te khan chhiat that i tawhni ah an tuamhlawm che i ring em? Kan ram a zirlai pawl lian tak Mizo Zirlai Pawl te hian kum engemaw zat Hnam dang nupui pasal nei lo tura inzirtirna an kalpui tawh a, tun a kan dinhmun en hi chuan kan la kalpui zel pawh angaih hmel e.

Tu nge ngaihsan tur diktak chu? Nangni Mizo lanu te u, i mizo pui mizo tlangval te hi, han ngaisang ula, hauh an ngaihna ah hau ula, zilh an ngaih hunah zilh ula, in ngaisang tawn ila, thil ho te te anga kan ngaih te hi a ngaisang tu tan leh, a ngaihsan tu tan chuan ho lo tak ani.Mizo tlangval tlawmngai tak te, Zirna lama hlawhtling te, Mizo tlangval thlan lai taima em em te, mitthi lumen na a kal taima em em  te hi kan ngaisang tur ani.An ni lo hi ngaihsan tur tunge awm chuang Mizoram ah?? Ngatinge ngaihsan kher? i ti animaithei e, mihring chu kan lawmna hi a ho a, thil ho te te ah kan infak thin na ah te hian ahma aiin kan phur zual sawt zel, i ngaihsan chuan mizo tlangval te pawn nuam an ti in, he mizo hnam kal zel tur pawh hi a dai mai lovang.Mizo tlangval, i nu leh pa te sawi avanga thlan laih na a kal thin nge i nih? Mizo Nula, i nu leh pa te sawi avanga khawhar in a kal nge i nih? nge i duhthu ngei a tlawmngaihna vawng nungtu i ni duh vanga kal i ni em? Kan ram hi tudang mah in min hmangaih pui dawn lo, kan ram neihchhun hi kan theihtawk in kan hmangaih in, kan hnam nihphung hi kan chhawmnung zel tur ani zawk asin.

Mizo Nula leh Tlangval te hi in ngaisang tawn ila, kan Mizo na hi kan zahpui lo ang, mizo tlangval te pawhin kan mizo nula te kan ngaisang tur ani.
‌Kan hnam hi humhalh angai a, kan chhehvel ah hnamdang in min zuam em em a, kan ram a zau si a, kan luah hneh zo silo, kan ram hmangaih a chhan tur hian eng kawng ah pawh tanrual angai hle.I hnam hmangaih tur in eng kawngah nge tih theih ka neih ang tiin i lo ngaihtuah ve tawh em? Kan ram leh hnam humhalh nan hian Zirna tluk a pawimawh hi a awm lo.Zirlai i nih chuan i tum ah chiang la, ka ram tan hian engemaw tal ka la ni ve anga, ka ram a tlukchhiat mai loh nan leh hnamdang te tan a entawntlak leh Mizo min hmuh hniam loh na turin, hna sang tak hi ka la chelh ve ngei ang tiin i rilru i siamthar ngei angai hle. Mizo nih ringawt hi a tawk lo, kan ram leh hnam tan hian a kil a tangkai thei turin kan inbuatsaih ava ngai em.
Kan hnam rohlu kan tawng Mizo Tawng hi kan humhalh loh chuan a tuar tu  tur chu kan tu leh fate an ni. Mizo tawng i ziah dik khan i hnam i humhalh tih hria ang che.
Hnam dang tawng kan zir a, a tha e, zirna avang emaw hnathawhna avanga hnamdang tawng i hman nasat vang khan, mizo tawng hi ahma aiin thiam tum zawk la ,kan hnam i humhalh ve theihna tur tha tak alo ni mai dawn asin.Mahni Hnam nunphung tlansan a Hnam dang nunphung ngaihsanna hian kan hnam hi a ti boral mek. Mizo nih hi țawng thiam ringawt a ni lo. Mahni Hnam nunphung pawh ngaisang lova, zah lova, ngaihlu lova, kan tlansan mekna vantlang rilru hi 'humhalh ngai khawp a chhe mek' chu a ni.

‌Mizo nih phung hi changkan san chi anilo a, hnamdang te tihdan kan zir chhung chuan kan hnam hi humhalh kan ngai.Hnam dang kan ngaihsan zawk chhung chuan 'Humhalh' kan ngai reng ang.
Ram leh hnam tinin an hnam an chawisang a, an pi pu te thil hnutchhiah a bo mai loh nan an tu leh fate thlengin an hnam nihna rilru ah an chiang em em thin, ram leh hnam tin hian dinchhuah an tum a, a ding chhuak tawh ram kan tih ten an hlauh ber chu tlukchhiat leh ani. Chakna mai nilo ram nuam tak siam a, kan chen ho theih nan chuan kan insuihkhawm a, inlungrualna rilru pu a, kan inpumkhat tlan hi angai a, kan ram kan hnam kan hmangaih a, kan humhalh theih nan i tangrual zel ang u.

2 Comments

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

  1. In luah chungchang khi ka lo vei em em ani a....tha hi ka ti lutuk.. a dang zawng pawh hi tha em em vek e

    ReplyDelete

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post