ṬHA CHUNGCHUANG TLEITLÎRI

(Aw, ka ngaizâwng che!)

.

- V Kungtea Rairahtea

West Saizawh, Awmhar Cabin: Khawi dang maha ‘walk’ ve thei lo nafam chu ka ‘wall’ hi ka ‘world’ neih chhun a ni a, eng pawh post ila, ka world wall-ah hian i’n walk tak tak teh ang.

.Zaithiam Sângtei Renza hmêlṭha ka tihzia leh ka duhzia a nêp ta, tihna pawh ni chuang lovin tûna ka thinlai luahtu ber leh hmêlṭha ka tih ngawih ngawih chu, Emily C. Lawbei (ka mention thei ngang lo, lo mention teh u), hmân ni lawka Mizoram University aṭanga Ph.D zo ta kha a ni. Ani hi Mizoram journalist, kumin March thlaa MZP leh Assam police-te inkâr buai vak ṭuma ramhuai ang maia râwngrâ tak che, Assam police-ho nunrâwng leh sual kut tuara hliam ve kha a ni. A hliam duk chur pic pawh ka la kawl nghe nghe. Khatih laia Lawbei ka khawngaih lutuk kha ka chek tlawk tlawk ṭhîn..Lawbei nên hian a mimal taka inhriatna kan nei lo va, ani phei chuan min la hre lo hrim hrim. Kei chuan tlêm azâwng, miin tu nge a nih mi zawh pawha a bo lo tâwka ka chhân theihna tûr, tûnah chuan a chanchin sawi tûr ka nei ta a; chu bâka hriat chian leh zual erawh ka tân a ṭûl ber tawh lêm lo. Assam police-te kut thlâk zîngah khân tel ve kher lo se chu ka hre kher lo maithei asin. A hmêlhriat ni ve lêm lo mah ila, he a hlawhtlinna hi thinlung takin ka lâwmpui a; a chaw ei tui phah dâwn lo mah se, ka chhuang êm êm bawk a ni..A hmêl ka hmuh tirh aṭang rêng khân engtin emaw tak hian ka thinlung hi a vilh a, ka lairilah hian a châm zui veng veng a, ka duh aia thui duh ai ka lo sâm hman pek a! A zûnlêngzâmah hian kei, tu khaw hriat loh hi a hriat si loh hian ka lo uai vawng vawng mai maw le. Ani, nula hmêlṭha lutuk, lehkha thiam bawk si, tlangvâl ‘kei ka ni’ inti chin ngatte pawhin cho zawh pawha an ngaih loh tûr, Dr.Lawbei hi kei ve mai hian, ka va’n ngaizâwng hliah hliah tak êm! A pasal tûra vânneihzia hi!.A hmêl hian pawi a sawi lo êm mai a, ka duhzâwng tak mai a lo ni a, ka ngaizâwng a; a ni, tûnah chuan ka ngaizâwng ta takzet mai le. Tu pawi kan sawi êm lo’ng chu maw! Kan sawi ta a nih leh– Lawbei hmingin! Dik tak chuan tûn hnai lawka ngaizâwng ta thut ka ni lo va, ka ngaihzâwnna tak chu thla eng emaw zât kal ta khân a ni. Sawina hun remchâng a awm ngang lo va, ka’n ngâwi ta mai kha a ni a; tûnah, hetia hlawhtlinna a lo chan tâkah chuan lawmpuina ni pahfâwmin ka thinlung thurûk chu puan chhuahin a awm ta a, hnâra hlît phâwi ang huai ka ni. Ka star satliah emaw min ti lo ula; ka ngaizâwng tak tak a ni tih hi in hriat loh ka duh lo. Mipa chuan hmeichhia chu an ngaizâwng tûr alâwm tir’u? Heti hian kei paw’n mipa dân chu ka zawh kim ta a ni mai lo maw? Nu leh pate mo atân a îtawm satliah mai a ni lo; ram zau taka lalnu niha lallukhum (diadem) a inchawih tûrzia mai te, fate nu niha, kei hi a eng emaw tak nih! 😂 Karei, duh thu lêng ka sâm thu mah mah e!.Aw, vân angel leh lei ram Chawngtinlêri tuchhuan zawng zawngte u, Lawbei hi han thlîr ve teh u(n)! A hmêl, sual leh bawlhhlawh rêng rêngina a bâwm ve loh, thianghlimna leh mâwina zawng zawng neitu, ka thinlung tituiraltu, lung min lêntu, dâwn tithui a nih saw! Reiêk tlâng aṭanga tlai ni tla tûr thlîr dunpuia han lunglênpui vêl ka châk mang e aw! Dr.Lawbei kha in lo hmu a nih chuan chibai bûkin ka ânkâ lungmâwl hi min lo hlan nâng che u..“A mâwi lo bîk lêm lo,Ka hmangaih mai ang e;Duhaisâm tleitîri,Aw, ka ngaina che.” – Lallianmâwia Pachuau (L)..NB: Phû loh lêng mah ni se, Ṭha chungchuang Lawbei-in ka bang (wall) riangvai tak hi han mâwi ve se. Lawbei, ky ei cha pa cha.