- Rev.Dr. Zaichhâwna Hlâwndo
Engkim hian bul in ṭan hun a nei a, Bible a kan hmuh angin lei leh van leh a chhunga thil awm zawng zawng pawh hi bul in ṭan hun nei vek an ni. Pathianin mihring hmasa ber a siam te chu Adama leh Evi te an ni tih pawh kan hria. Keini erawh chuan kan bul inṭanna thlahtu bul pawh kan hre tawh lo. Bible a Nova thlah kal zelah hian tu thlah nge? Eng hnam nge kan nih pawh kan hre lo. A chhui hla thei pawl chuan China ram khawilai puk vel emaw a chêng ṭhin kan ni a, Mongolian thlah kan ni ang tih vel kha an chhui theih tawk chu a ni. Kan
chanchin hi chiang taka kan chhui a, kan thlahtu bul kan hriat a, kan hnam nihna dik takah
kan harh a kan din chhuah thuai a ngâi a ni. Tun hi Zofate tan chuan hun rangkachak, kan
hnam nihna taka kan harh chhuah hun tur chu a ni. Bo chikima bote hi haw chikimin kan
haw a ngai tawh a, chumi atan chuan Zofate Hnama Harhna Intawhkhawm (Zofate National
Awakening Convention) buatsaih a lo ni dâwn ta a ni.
Kan thlahtu bul pawh kan hrelo- Zofate hi kan bona a rei tawh lutuk avangin kan thlahtute
pawh tunge an ni tih kan hre tawh lo. Mahni thlahtu chhui thui thei ber berte pawh hian
chhuan 10 chhui thleng thei pawh kan awm meuh awm love. Kan bona a rei tawh avangin
kan thlahtute khan ziak leh chhiar pawh an lo thiam tawh lo a, ziak pawhin an lo dah theih
loh avangin thlahtute kal zel chhinchhiah ngaihna pawh a awm lo. Kan thlahtute chanchin
kan hriat chian tawh loh vang nge ṭhenkhatte chuan Bible in thlahtu chhui vak vak lam tilo
turin min zirtir tiin Tirhkoh Paulan Timothea hnena a lehkha thawn kha kan tlawh chhan fo
ṭhin (1Timothea 1:4). Hei hi thlahtu bul hriatloh tur emaw chhui loh tur lam a sawina a ni lo.
Pathian chhandamna aia chibing inthliarna leh thlahtu bul chhui buaipui kha buaipui lo turin
a fuihna zawk a ni. Chanchinṭha bu hmasa ber leh bung hmasa berah pawh thlahtu
bulnchhuina a ni. Mahni thlahtu bul leh hnam pawh hriatloh hi bona ah pawh bona pawi
lutuk a ni tihte kan hriat a ngâi.
Hnamah kan chiang lo – Zofate hian kan hnam hming pawh kan la hre lova, hnama chian
kan in zirtir dan pawh a la in ang lo vel deuh vek a ni. NGO pawl ṭhenkhatte chuan
hnamdang nupui pasala neihte hi hnama chian lohna a ni tite pawhin kan in zirtir. He zirtirna
hi a dikna chen chu awm tho mahse hnama chianna tur ber hming pawh hre lova hnama
chian buaipui hi buana hmaa kherh kan ang deuh rih niin a lang. Ṭhenkhatin Mizo kan ni kan
ti a, chung Mizo inti a tam ber chu tuna Mizoram State chhung hmar lama chengte kan ni.
Zofate chenna hmun hrang hrangah pawh Mizo intite chu Duhlian (Lusei) ṭawng hmangtute
kan ni. Ṭhenkhat chuan Kuki kan ni kan ti a, hengmi a tam ber chu Manipur State chhunga
chengte kan ni a, Kuki intite pawh tawng hrang hrang hmangte kan ni. Kuki hnam intite hi
Nagaland, Assam, Meghalaya leh Mizoram ah te pawh tam tak kan awm. Thenkhat chuan
keini chu Paite kan ni kan ti a, chungmite pawh chu Manipur state leh Zofate chenna hmun
hrang hranga chengte kan ni. Thenkhatin keini chu Mara hnam kan ni kan ti a, hengte hi tun
hma chuan Lakher hnam ti a hriat thin te kha kan ni a, Lakher Autonomous District Council ti
a hriat thin kha a ni a, tunah chuan Mara Autonomous District Council tiin kan hnam leh
ram hming pawh a hrangin kan la kalpui mek a ni. A ṭhenin keini chu Laifa kan ni a, kan hnam hming pawh Lai a ni kan ti. Rorelna pawh nei hrangin Lai Autonomous District Council
tiin kan in vuah hrang mek bawk. Ṭhenkhatin keini chu Hmar hnam kan ni tiin Hmar hnam
bik tana rorelna hrang neihte kan duh a, Sinlung Hill Council te kan din thar bawk.
Ṭhenkhatin keini chu Chin mi kan ni kan ti a, Chin ram te din kan tum a, mahse Chin ram din
duhtute zingah hian Chin hnam kan awm silo. Kan vaia hnam nihna tak ( National identity)
pawh hre lovin Bo chikimin kan la bo tlang rih a ni ber mai.
Kan ram hming pawh kan hrelo – Hnamah kan la chian loh avang leh kan hnam hming
sawite pawh a la danglam nuaih rih avangin kan ram hming pawh a dang a. Mahni chipeng
te te khan ram hrang neih kan duh a. Chu chu indo nan kan hmang a, keimahni chhûngkaw
ramri buai avangin vawi tam tak kan lo indo tawh a, tun thleng hian chu indona chu a la
tawp lo. Mizo-ram, Mara-ram, Lai-ram, Hmar-ram, Kuki-ram, Paite-ram, Bawm-ram leh
Chin-ram te siam leh din ngheh zêl te kan la tum a ni. Hetianga kan kal zel chuan Zofâte hi
kan hnam nihna dik tak angin kan ding chhuak dawn lo tih hi a chiang hle. Hei hi a chhan bul
ber chu kan thlahtu bul leh kan hnam nihna tak kan hriatloh vang a ni. British sawrkâr pawh
khan kan hnam hming an chian loh avang leh keimahni pawh kan lo la chian tawk loh vangin
min lo thendarh chiam mai a ni. Tunah chuan mahni ram chhunga awm siin ramdangmite
ram hming- India, Burma leh Bangladesh tihte kan la hman ṭawm rih a ni. Kan ram hming tur
pawh la lo hrelovin kan la Bo rih a ni.
Hawh u tutenge kan nih a, tuh thlah nge kan nih a, khawi aṭanga lo kal nge kan nih hi ngun
takin i ngaihtuah tlang ang u, I zir chiang ang u. Kan hnam tluchhe tawh hi Lalpa Pathianin
tundin leh a tum a, bo chikima bo tawh te hi haw chikima hawng turin min ko mêk a ni.Tun
hi hun lawmawm chhandamna ni a ni tih Bible a kan hmuh ang hunah khan kan awm mêk a
ni. Kan hnam nihna pawh kan hriat tawh loh avanga kan indona hi lo tawp mawlh tawh
rawh se. Nehemia khan a chipui Juda sal tang kir lehte chu hnam kulh leh Jerusalem kulh din
ṭha leh tura a sawm ang khan, ka chipui zawng zawngte kan hnam kulh chim rem rum tawh din thar leh turin ka sawm tak meuh che u a ni. Hawh u ‘I thovang u khai I din teh tak ang u’ I ti vek tawh ang u.
• • • • • •
Scan Here to Donate!
Share it with your friends!
[Subscribe telegram channel for updates- https://t.me/exploremizoramchannel ]
(Feedback at: admin@exploremizoram.com )
[For Ads - Contact +919402125273 ]
EXPLORE MIZORAM
email: admin@exploremizoram.com
Telegram channel:
Twitter: https://twitter.com/exploremizoram
Instagram: https://www.instagram.com/explore.mizoram
Youtube Channel: https://www.youtube.com/channel/UCyNrX06aSZ26HkIB25eo1YQ
Post a Comment
He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh: