Politics-a Social Media pawimawhna

Lalramdinfela (Fela Khiangte)
State IT & Social Media Convener
BJP Mizoram 


June 22, 2023 a Social Media Influencers Meet a a thusawi a ni.

Thuhmahruai:
Tunlai Social Media ṭhang chho mek zelah nghawng tam tak Zoram mipuite ah a nei tawh a, nghawng a neih danah; Social media hmangtute ah a innghat thui hle a ni.

A bikin keini Social Media Influencers-te chuan kan video post ah thlirtute ah a ṭha lam leh a chhe lamah nghawng a neih thui avangin, kan content ah kan chian hle a ṭul a ni. Digital Age ah hian Social Media-a kan post te hi mipuite thlir nasat ber a nih tawh avangin Mizo Society khalh ngil theitu ni hial thei khawpin he digital thiamna avang hian thuneihna kan nei tawh a ni. Chuvangin Youtube lama kan video upload-a kan content te chu thu belhchiandawl a nih leh nih loh te hi kan zir chian hmasak a ṭul rêng a ni.


Social Media khawvel:
Hringnun hi a inthlak danglam nasa hle a, Stone Age aṭangin Metal Age ah kan inhlangkai a, tunah chuan Digital Age ah kan inhlangkai ve leh ta a ni, he digital age-a pawimawh tak chu social media hi a ni a. Khawvel ram hrang hrang nihphung lantirtu a ni.

Mipui ngaihdan hi democracy ram ah chuan a lal ber a, Social media platforms hrang hrang kan lo hman tak hnu aṭang phei hi chuan mipui ngaihdan tam tak kha chiang leh awlsam zawkin kan hriat theih phah ta a ni. He social media kaltlang hi chuan kan nitin hun hman aṭanga kan vei zawngte leh ram tana ṭangkai leh pawimawh tak tur te puanzar nan kan hmang bawk a ni.

Social Media hi kan ṭhianṭhate leh chhungkuate chauh biak pawh nan kan hmang tawh lo a, tunah chuan mi tam tak rilru hneh nan te, ṭhian siam nan te, kan ngaihdan te leh politics kan thlirdan te puanchhuah nan kan lo hmang chho ta zel a ni.

Engtin nge Social Media-in Indian Politics ah nghawng ṭha tak a neih theih?
i) Mipui vantlangte hnena hriattur pawimawh puan chhuah lamah : Tun hma kha chuan tun ang êm hi chuan Sorkar Kalphung te hi kan hre tâwk lo deuh ṭhin a, tunah chuan sorkar hmalakna te chu social media kaltlangin puanzar a lo ni ta a, mipui hnena campaign nana ṭangkai takah a inher chhuak a ni. Social Media pawimawhna hi political party-te chuan an hre chho zel a, tunah chuan campaign-na atana hmanraw ṭangkai ber pawl a ni tawh a, Politics lam mai ni lo, Covid hrileng lai pawh khan inhriaittirna tam zawk chu Social media kaltlangin a ni a, mipui ah nghawng ṭha tak a nei reng a ni.
ii) Mipuite inkar ti zimtu a ni : Social Media mi tam tak hnenah inkungkaihna ṭha zawk a siam a, mihring chenna hmun inhlat tak tak te chu Social media hian a phuarkhawm a ni.
Inbiakpawhna harsatna tam tak awm ṭhin kha a ti ziaawm tawh a, ram hruaitute leh party hruaitute chu Social media kaltlang hian kan be pawp thei ta a  ni.

Politicians-te chuan Social media kaltlangin an hnathawh te an pholang thei tawh a, inkungkaihna mipui ah a siam nasa hle a ni.

Mipui nawlpuite chu politics ah inhman duhna a tuh a, ram veina leh hmangaihna a pian phah ṭhin a ni.

India ram leh ram dang ṭhiante nen inlaichinna ṭha tak a siam nasa hle.

iii) Indaidanna a tizim: Social Media platforms aṭangin mipui leh politician-te inbiakpawhna hrang hrang kan lo hmu zel thei tawh a, senso tam ngai miah lovin Kan Youtube Channel hmangte in mipui ah Political party duh thlan tur lamah pawh nghawng a nei thei a, mipui rorelna rama awm kan nih angin heng kan Youtube channel-a politics chungchang kan puanzar aṭangte hian mi tam takin politics-a zuan luh ve chakna an neih phah ṭhin a ni.

iv) Mipui ngaihdan tlangpui teh a awlsam phah: Tun hmaa mipui ngaihdan kan lo lakhawm ngawt ṭhin ai kha chuan tunah mipui ngaihdan tlangpui awlsam takin kan hriat phah thei tawh a, mipuite chuan an mamawh leh phut ang pe theitu tur an thlan kawngah pawh duhthlanna awlsam takin a siam thei tawh a. A bikin WhatsApp, Facebook, Instagram, Youtube leh Twitter -a  post kan hmuh aṭangin vote tur leh tur lo lamah awlsam zawkin mipuite chuan ngaihdan an siam thei tawh a ni.

Engtin nge Social Media-in Indian Politics ah nghawng ṭha lo a neih theih?

i) Intihlar tum luatah : Intihlar an tum luatah puanchhuah loh tur thleng thlenga puanchhuah a nih tak avangin mipuite chuan an lakah rinna an pek chu a tlakhniam phah ṭhin a ni. Mipui rilru hneh an tum luatah leh  intih sakhaw mi an tum luatah nghawng ṭha lo a neih phah ṭhin.

Social Media kaltlanga kan thil puanchhuah ah te chuan midang sawiselna a tam tawh chuan haw tu an pun phah a, ṭawngkam dengkhawng tak tak chhakchhuah nana hman a nih fo chuan an hlutna a tlakhniam phah ṭhin a ni.


ii) Political Party kan ṭan lam tana campaign nasat tum luat ah chêtchhiatna a thlen thei : Google Transparency Report aṭanga kan hriat danin political party-te chuan election ads aṭang ringawtin kum 2 liam ta khan Rs. 5,900 crore zet an seng hem mai a ni. Khei bik tlat kan neih fo chuan kan hlutna a tlahniam thei a, ngaihdan ṭha lo tak tak leh thu belhchiandawllo chhakchhuah a awlsam phah tawh ṭhin a ni.

iii) Kan thusawi inang lo tak tak te avangin : Social Media kaltlanga tehfung ṭha fumfe si lo kan sawilan fo chuan kan thusawi dang a lo ṭhat pawhin mipuite chuan rinna an nghat tlem tial tial ṭhin a, kan laka mipui te ngaihdan a inthlak danglam nasa thei hle a ni. Hetiang a nih avang hian social media chu mipuite tan a nih angin mipui hnena kan thusawi hi a ngaithlatu beng hrang hrang ah an ngaihthlak dan a inang lo ṭhin hle a ni.

Social Media-a kan tih miahloh tur pathum te:

Misinformation, Disinformation & Mal-information : Heng pathumte hi mipui te hnena nghawng ṭhalo thlen theitu te an ni.

Misinformation chu thudik lo hriattir a ni a, hei hi mi pakhatin a thu hriat chu dik emaw a tih avângin a âwih tlat a, midang hnena a hriattir chhawn leh hi a ni.

Disinformation a awm leh a, hei hi mi pakhatin a thu chhiar, hmuh leh ngaihthlak chu a diklo a ni tih a hriat hnu pawha midang hnena a hriattir hi a ni.

Mal-information chu thu dik tak ni mahse midang hmuh atana mawilo leh ṭhalo puanzar hi a ni, hei hian mi rilru a hliam thei a, pawl leh ram chhung te thlengin thil pawi a thlen thei a. A dik a nih ngei pawhin mi nun tichhe theitu a nih chuan Social media ah kan puanzar loh hi a him ber a ni.

In hriat tura ka duh te leh hma kan sawn theih dan turte:

Politics ah thu dik tluantlinglo a awm fo a, political party dang beih nan thu diklo kan hman fo hi sim a ṭha hle a, thu dik leh diklo thliar turin political party lamte biak rawn hmasaka website tam tak fake check a awm a, hetiang te hi kan chhiar fo a ṭha.

2. Sorkar lai te leh Political party-te chuan chhiatna chauh an pai ang maia sawi fo hian mipuite ah ngaihdan ṭha lo zawk a tuh ṭhin a, hei hi a pawi hle a, sorkar lai emaw Political party-te hnahnawh ṭhat tam tak kan puansak fo a ṭul a, hei hian inlungrualna a tuh zawk a ni.

A bikin keini Social Media Influencers-te Social Media-a kan account hrang hrangte 'hack' a nih loh nan safeguard kan hman a ṭha hle a ni.

4. Democracy ram kan nih angin inthlanna thianghlim kan neih theih nan kan pawimawh hle a, Political party-te inhuatna thlentu nih aiin inlungrualna thlentu nih tum fo ang u. Democracy ram kan nih angin mipuite chuan Political party kan thlanna kawngah duhthlanna kan siam thei a, chuvangin Political party eng emaw ber beih fo hi a âtthlâk hlê a, an policy ṭha te kan zawrh sak thiam a pawimawh hle a,  Political party-te chu 'equal opportunities' kan pek thiam a pawimawh hle a ni.

5. Election Commission of India leh Model Code of Conduct thu chhuak te kan hriat a, kan chhiar ve fo a ṭul hle a, a hun leh a hmuna thusawi kan thiam a ṭul hlê a ni. Kan thu chhuah reng rengah Political party pakhat chauh kan vohbik ṭur a ni lo a, sorkarna an chang emaw a nih avangin kan fak chiam bik tur a ni lo a, party dangte pawh kan fak tel bawk tur a ni.

Conclusion:

Vawiina lo kalkhawmte hi kan Zoram khawthlir thlak danglam theitu kan ni tih hriain kan hlawkna tur ringawt um lovin kan ram leh hnam ṭhatna tur ngai pawimawh zawkin Social Media platform kaltlang hian hma la zel ila, kan thiltih apiang te hian rah ṭha a chhuah theih nan theihtawp i chhuah tlang ṭheuh ang u.
Ka lawm e.






Scan Here to Donate!

Share it with your friends!
 

[Subscribe telegram channel for updates- https://t.me/exploremizoramchannel ]

(Feedback at: admin@exploremizoram.com )






Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post