COVID 19 Hrileng leh Kristian Thalaite rawngbawlna Hmathlir



- SB Ngoliankima (Akima Sb)

Kum 2019 December thla khan COVID 19;  a lam pum ‘CORONAVIRUS DISEASES 2019’ kan tih Case hmasaber atan mihringah hmuhchhuah  a ni a, a natna hrik paitu mihring aṭanga kai chhawn theihniin,kan inbiak leh kan khuh a chil lo per aṭang ten,  mihring nilo kan chhehvela thilsakhat ah te hian hun engemaw chen a cham thei bawk. Hetianga inkaichhawn awlsam a nih avangin invendan tun dinhmun a tha ber chu midang hlata awm (Social Distancing) a, Kut silfai ngun leh mask vuah that bakah Vaccine full dose lakte a ni.


Hripui hian mi hausa leh reithei, misual leh ṭha thliar lovin min  tuam chho a. Ram changkang leh ropui Health Care System nei ṭha zawkte pawh he hripui vang hian an buaihle a. He hripui hian nun phung a tibuaiin mihring min tirakkhel nasa hle a, min tiphili hle bawk. India ram alo thlen hma hauhin kan ram hruaitute chu a theih ang angin hripui do let turin an inbuatsaih a, ram changkang leh thil tithei zawkte pawn an do zawh loh hripui chu Pathian chakna rinchhanin Zoram mipuiten kan hmachhawn a, chung lam khian kan dilnate mal a sawma, tun hi kan thleng niin ka hria.

Mizoram State Sorkar chuan March ni 9.2020 khan COVID 19 hri darh mek vangin Mizoram leh ram dang inrinna (International Border) khar turin thupek a chhuah nghal a.  CYMA chuan ni 12.2020 khan YMA thil a pun khawm bakah kan hnam in kan chin ṭhan mitthi lumen, khawhar in lente thlengin a nghawng a, engemawchen kan duh vang leh mumal lo ang sawi theih ni chhiah silo hian kan kal a mahse, tlawmngaihna hi kan tlawmsan ta erawh a ni lo. Kan huntawn a zirin tlawmngai takin kan him tlan nan tiin Sorkar SOP leh Village/Local level Task force (VLTF) thupek zawmin kan awm zawk a ni.
Mizoram Sorkar vek hian March ni 16.2020 khan Mizoram a zirna In zawng zawng a khar lailawk a. Mizoram a kohhran hrang hrangin March ni 18.2020 khan kohhran inkhawm zawng zawng a titawp lailawk bawk. Mizoram Sorkar hmalakna in Central Sawrkar in Lockdown  a tih hma daih tawhin March ni 21.2020 khan mipui punkhawmna khap a ni a. Central Sorkar chuan March ni 22.2020 khan Janata Curfew a puang zui leh bawk. Kohhran hmalakna thlengin nghawng nasa tak nei chhozel mahse, Rawngbawlna pawimawh tak kohhran pawh hian zawhin 4C/3C atan Kohhran Hall te hmantirin Biak In tam tak hman a ni chho a,hei pawh hi rawngbawlna pawimawh tak a ni.

He hripui COVID 19 hrileng aṭanga hian Kristian  thalaiten rawngbawlna a  Hmathlir (vision) kan neih pawimawhzia he thawnthuah hian a tichiang tak zet a ni.  
Mistiri pathum hian leirawhchan an lo rem mawlh hmawlh mai a. Mistiri pakhatna chu an va zawt a, “Kha engnge i tih?” Ani chuan, “Min hmu nange? Leirawhchan ka rem a nih hi,” a lo ti let erh a. A pahnihna leirawhchan rem ve mawlh mawlh tho chu an va zawt ve leh a, “E le, bang ka siam a nih hi,” a ti. An thawh ang tho thawktu mistiri pathumna chu an vazawt a ani chuan, “In ropui leh mawi tak ka sa a nih hi,” a ti. Hnathawh inang, nihna inangte ‘hmathlir’ danglam hian an nunah eng ang sawhkhawk tak neiang maw? Tunge hlim ber ang a, tunge thahnemngai ber ang le? In ropui leh mawi tak satu tan chuan lungawina a thuk bik hle ang tih a hriattheih mai a; thlantui luang zawih zawih leh kawng kham ngut ngutte pawh tuar ziaawm phah ngei ang tih a lang. Chuti ang hmathlirna atang leh COVID 19 hrileng aṭang chuan Kristian thalaiten kan rawngbawlnaah eng nge hmathlir kan neih a? engnge kan tih tur ber ni ang?

Personal Evangelism
Pathian hnen kan inzawmna (Relationship/Partnership) a ṭha em? Pathian nena inpawlna, Quit time, BibleStudy,etc kan nei ṭhin em? " I mamawh ber nun  hlimna nei thei turin pui theitu che u nangmah I ni a, nangmah leh nangmah i inpuih theihnan a puitu tha ber awmchhun chu Pathian a ni" tih hrerengin rah tam tak kan chhuah theih nan kan kungpui Krista belin kan thlarau nun chhawn nan Fianrial hun (Quit time),Pathian thu chhiar/Zir (Bible Study), ṭawngṭaite kan neih fo a ngai a ni.


Hmachhawp (Goal)
Zirlai kanni emaw, hnathawk kan ni emaw, rawngbawlna chanvo mawhphurna kan nei emaw, kan nei lo emaw kan hmaah tihhlawhtlin
ngei tum hmachhawp fel tak kan neih a ṭul. Zirlai leh hnathawktu pawh tum mumal tak nei lova awm hi a tha lo hle a ni, Bible zirtirna pawh a ni lo bawk.


Dawhtheihna (Patience)
Dawhtheihna kan neih tawk loh ṭhinna hian, Mizote hi hnam naupang kan nih a tilang ṭhin. Committee  leh han titi nikhua a thu inchuh emaw, ngaihdan danglam deuh kan neih emaw, thil tihdan tur kan sawihovin emaw, mahni ṭan lam chauh sawi vawng vak kan ching a, dawhthei takin – miten engtinnge an ngaih, engtinnge an hmuh, engtinnge an hriat, Pathian duh dan a ni em? Tih ngaihtuah a ngaihchan fo tur a ni. Mi min sawidante, min hriatdante, min ngaihdan leh min hmuhdante aṭangin finna chharchhuah kan tum tur a ni. 

Tumruhna (Determination)
Tumruhna hi len leh teta the theih a ni lo angin, upat leh naupana teh chi a ni hek lo. Miin a thil tih tur a chiangin, engnge tih a tum, engtin nge a tih dawn tih leh, eng hunah nge tih tur, tih ruahmanna fel tak neia bulṭanin, chheltak leh inthunun tak chungin, tum dan leh tum lam fel tak neiin a bei ṭhin tur a ni. Mizoten ‘at-huai’ kan tih ang chi ni lovin, kum engzat nge ngai ang, eng harsatna nge thleng thei tih ang zawng zawng ngaihtuah a, inpeihsadiama bul ṭan a, vawikhatnaah hlawhtling lo mah se, chung chu inzir belh nana hmang chunga a tum ram lam pana bei hram hramtuchu a hlawhtlingin, chawimawi  a ni ṭhin. Chawimawina hi tangka leh rangkachaka lei theih a ni lo va, a hlawha hlawhchhuah ṭhin a ni. Harsatna leh beidawnna hi mi tin chunga thlengthei a nih avangin, chung hun lo thlen hunah pawh huaisen taka engkim Pathian chakna rinchhana, kan hmachhawn thiam a ṭul hle bawk a ni.


Inthununna (Self-discipline)
Khawvel mihring lo piangchhuak zingah hian thunun ngai lo fa an awm lo. Mahni inthunun thei tluka chak leh thiltithei an awm lo. Kan sawi tak zawng zawng tihlawhtling tura thawhhlawk berchu mahni inthununna hi a ni. ‘Mahni inthunun thei chuan a hna a ṭan phat aṭangin kawng chanve a kal tawh’ an ti ṭhin mahse; chumi aia pawimawh zawk chu bu lṭan fuh aiin tawp fuh a pawimawh zawk avangin Pathian tana rinawm tak, a tawp thleng zuiten  nunna lal lukhum an khum ang tih ang deuhin engkimah mi thunun turin mahni kan inthunun zawh phawt a ngai a ni.


Hun hman thiam (Time Management)
Ni khatah darker sawmhnih pali theuh pek kan ni a, duh khawp loh ni leh hun awm bawk ṭhin mahse nitin nunna atana pawimawh leh rawngbawlna atana thil ṭul tihna nei thei lo khawpa hun kan hmang fo ṭhin a nih chuan inngaihtuah chian kan ngai a ni.
Mihring min tiropuitu berte zinga mi chu inzirthei, danglam thei leh hmasawn thei kan nihna hi a ni. Khawvel ngaiha mi hlawhtling leh hausa, rawngbawlna kawng pawha mi chungchuangte hian thil thar zirna atan leh hriatsa hriatfiah lehzualna atan hian an hun an hmang nasa ṭhin hle. Hun an neih loh thu leh an thil ngaih pawimawh zawng tihnan hun an indaih loh ṭhin thu hi an sawi lehchhiar tur a awm ngai meuh lo. Engnge a chhan ni ang?
Keini Kristian thalaite leh rawngbawltu te hian hun hman dan chungchangah hian zir tur kan ngah hle niin a hriat. Buai kan inti thei lutuk reng mai hi inngaihtuah chian a, kan hun hman dan leh nitin kan remruatnate inzirchian kan ngai a ni. Buaina tam tak hi remruatna fel tawk loh vang a ni duh khawp mai.

Hla siamtu in, “Ṭhahnemngaih nachang ka hriatin ka tan malsawmna…” a lo tithe rilruah hrerengin, Pathian pawhin mahni phur tawka liam buai inti chunga a hminga rawngbawlna ai chuan phaktawk chin a ṭha taka rawngbawlte a lawmzawk ngei ang.

Social Media
Cyber khawvêlah kan cheng mêk a, thiamna leh finna lo sang zel hian thilthar leh hmanraw changkâng zawk arawn herchhuahpui zêl a. Hêng thilte hi rawngbâwlnân hlâwk zâwk leh ṭangkai zâwka hmangthiam zêl tûra kan inbuatsaih a pawimawh hle a ni. Ṭunlai hunah pawh hian Biak Ina Pathian thu sawi dawng pha lo tam tak an awm mêk a, hêng mite Pathian rawng kan bawlnaah hian Social Media hi a ṭangkai hle a, hman ṭangkai deuhdeuh pawh kan tum a ṭha ang. Rawngbawlna inhrilhtawn nan a ṭha a, chumi hmang chuan rawngbawl dan ṭha zawk kan hriatphah a. Pathian thupuandarh nan te, sawikhawmna atante a ṭha a. Thusawi a, Pathian thu tlangaupui a remchan lohna hmunah pawh Social Media hmangin,  Pathianthu a sawi theih bawk. Heng  Application Zoom, Google, Youtube, Whatsapp, Instragram (IG), Face book (Fb),Television (TV), etc kaltlangte hian awmze nei zawk leh changtlung zawka rawngbawl nana hmang a, thiam zawka hmangthiam tura kan inbuatsaih tharte pawh a ngai hle bawk.

Rawngbawlna hi rawngbawlna chanvo mawhphurna chelh chauh hi Rawngbawlna a ni ber lo va, kan thiltih leh nun dan zawk hi rawngbawlna chu a ni. Mihring hmuh atan chauhva mawiin Pathian rawng kan bawl em?  Kan Pathian chuan thinlung lam a buk ṭhin. Eng pawhnise chawimawi leh faktlakin rawng bawl la mahse,  chawimawi leh fake rawh phut/beisei kher suh.

2 Comments

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post