Kamkeuna: Nizan chu Sikh hnam zinga India Prime Minister ni thei hmasa ber, Economist ropui zinga chhiar tel loh theih loh, India Prime Minister 13 na, tuna Member of Parliament, Rajasthan atanga Rajya Sabha atana thlan Manmohan Singh-a hmingpui All India Samaj Samaj Sewa Kendra Chairman hlui Manmohan Singh lehkhabu ka chhiar a, 'Yes i am a Politician' tih hi nizan chu a ziak then then internet lama an dah leh chanchinbu vela an ziah ka chhiar a. A va ngaihnawm tak e aw.
Politics tak tak leh Politician tak tak
Nelson Mandela khan, ''Hruaitu tha dik tak chu, hrehawm leh harsatna paltlang dawnah a kaihhruaite hmaah a ding anga, Hlawhtlinna lawm hunah leh hnehna chan hnuah erawh chuan a kaihhruaite hnungah a ding leh daih tur a ni'' a ti. Keini hi kannni ve em. Hnathawh hmuh tur em em awm si loa lansarh tuma Media vela in pholan hi kan thlakhlelh tawk a la ni rih hmel e.
PM hlui Manmohan Singh pawh kha 'Politician ka ni e' ti ngam khawpin mahni in haivurna lamah a fihlim. Delhi University in nikum 2020 Febuary thlaa an Chief Minister Kejriwal thusawi tura an sawm pawhin Chief Minister a nih hnuah a hausakna chungchang an zawt a, 'Politician ka nih avangin ka hausak theihna hun ka nei lo' a ti ngam. U.S President Harry S. Truman khan, 'Politician nih avanga hausa ta min kawhhmuh ula, tichuan rukhmang ka hmuh tir ang che u,' (Show me a man that gets rich by being a politician, and I'll show you a crook)" a ti hmiah bawk. Ram hruaitute eiruk nasat avanga buai Singapore heti taka din thar lehtu Lee Kuan Yee khan, eiruk leh hlep ruk (Corruption) nasa lutuk a do khan, 'Ram tana i thawh laia i hausa a nih chuan i damlaiin chil an chhak ang che, i thih ni ah kut an beng ang' a ti hial a ni.
State ropui tak ni bik lo, Punjab state lo ropui chhoh dan te hi a ngaihnawm ka ti. A chin chhuaka ziah a chakawm. An state Chief Minister pathumna Indian National Congress (1941-1965) ticketa thlan tlin, Jat hnam, Politician tha tak Pratab Singh Kairon an neih vang a ni. Tun thlengin India ram a state changkang leh hausa ber zing mi an ni ta.
Ei leh bar lama an hmasawnna pui lutuk chu sawi loh, Punjab state chu India ram pumpuia thingtlang khua zawng zawnga electric thlung chhuak hmasa ber a ni a. Chief Minister a nih lai hian Irrigation, road leh electricfication-ah a hmingtha em em a, tun thlengin he pa hmalakna hi Punjab mipuite thunawn a la ni reng a ni. Zu far khat pawh in lo a ni a. ”Liquor Total Prohibition is the Fetish of fools’ tih a sawi hian mi huaisen a nih zia a tichiang awm e. Ram a hruai chhung khan a hausakna a tlahniam nasa an ti. An state erawh tun thlenga state khawsak nuam an ni thung.
Kum 1957-1960 Mizo District Council Secretary, Mizoram hun thim lai bera ngaih 1965-1970 chhung District Council CEM Pu HK Bawichhuaka kha CEM aṭanga a ban hnuin 'Ka in' tihtur pawh a nei lo, mi tam takin an nuih nghe nghe, chu chu ani chuan, 'Ka lal lukhum' ti thei khawpa hlem hle lo, mahni inhaivur lo ngam a ni.
Pu Bawihchhuaka kha mipa, pa huaisen, dik leh hlauh nei lo, Pathianin a rem ti ang em?' ti ṭhin a ni. UT kan ni chho a, Mizoramah pawisa a tam a, Aizawl khawpuia in leh lo chu thawk leh khatah a ṭhang thut a, thawhrimna hmanga hlawhchhuah ni lo, Politics avanga lo lian ta thut an tam an ti. Pu Bawichhuaka hnenah chung chu, 'eng angin nge i ngaih?' tiin an zawt a, Pu Bawichhuaka chuan, 'Setana malsawmna' tiin mittui tla zawih zawihin a sawi. Hei hi a mittui tla an hmuh awmchhun a ni awm e.
China ram hruaitu Mao Zedong hnuaiah kum 1960 khan Economic Policy leh Cultural Revolution avangin sorkar leh khawtlang enchhinna hrang hrang a tam lutuk nghawngin namenlo in ṭam a tla a, mi tam tak nunna an chan a ni. Mao-a hnuah mahni mimal hausakna aia ram tana danglam ngam Deng Xiaoping a rawn lang a. 1978 atang khan Open up Policy an kal pui a, China thar a lang ta. Kum 1978-2016 chhungin mi rethei harsa berh tak tak mi maktaduai 700 chuang dinhmun remah an khai chhuak hman. Tunah chuan China chu khawvel sumdawnna virvel a 'Engine' pui ber a ni ta.
Amah tihchhiat vek tum tuten an hual vel kara roreltu danglam ngam, ringlo mi, Delhi Chief Minister Kejriwal khuan, Isua in kawng a kawh hmuh angin ram kan hruai, tiin a sawi ngam. Lalna leh thuneihna duh vanga 'Kalphung Thar' tlawr taka nakina tih atana khek lovin, sorkarna kan siam hma daih tawh atangin kan kalphung a thar a, kan nitin hnathawhah kalphung thar mipui a takin kan hmuh tir a ni, a ti.
Tuna Delhi sorkar chanchin chu kan hriat vek hlawm hi. Anni chu hlawh leh an hlep an lungkham ve loa, an lawmna chu an hnathawhah a ni. Politics hi Lottery emaw an ti loa, ram leh hnam hmasawnna atan an hmang a ni. Mipui rilru dik an zirtir a, Candidate atan mi hausa, sumdawn avanga hausa ni lo, hausak thut avanga sumdawng pawh ni lo, mi tha leh dik, rinawm, corrupt lo, mipui hmasawnna tak tak buaipui tur vote turin an zirtir ngam. Rethei taka Politics khelh hian Pathian a ṭih si loh chuan eirukna a hring chawk. Mi hausa sa zinga Politics khel Donald Trump thusawi hi a mawiin a huaisen thlak ka ti, Mahni in Establish hmasa loa ram hruai chu mualphona a ni, a tih kha.
Lal Isua Politics kalphung kha Kejriwal kal dan nen hian a in ang ka ti thin. Lal Isua pawh khan thlarau nun (Spiritual) a dah pawimawh hmasa ber. Social Life lamah mi chapote an inngaihtuahnain a tidarh ta a. Politics chungchangah, an thutphaha lal thute chu a hnuk thla a, hnam tlawmte chawimawiin Economics lam a hawi a, riltamte chu thil tha takin a tipuar a, hausate chu kut ruakin a kal bo tir a nih kha.
Tlipna
Kan ramah hmasawnna danglam em em pawh awm si lova kan Politician an hausa em em zel mai hi a Kristian ram zia lo hle. Mi ram hruaitute an ram hruainaa an thawh nasat leh in senral avangin an retheih phah a. Keiniah ah chuan MLA & minister retheih phah te hi kan la nei lo. Pu Bualhranga chuan ram dinhmun enin MLA hlawh pung a la lo ngam a, chumai a ni lo, MLA pension hlawh te pawh a la lo ngam vek. Sorkar in a ti sang tlat a lawm, a ti ve lo.
Tuna kan MLA neih mek leh pension tawh te erawh hlawh tam zawk lak duh, hamthatna duhawm leh hlawk zawk neih tum ran vek an la ni a. Party worker nawi ve tak tak thlenga a crorepati nih tuma hmanhlel deuh vek an la ni. A zia lo pawh a ni lo, a zahthlakin a ṭhing em em. Politician hausak tum lo, mi danglam, MLA nih tuma Kohhran bel ni lo, a taka Pathian ṭih tak tak mi, ram leh hnam, an mahni thlangtu mipui tana ding ngam, ding nghet tlat ngam hi kan mamawh a. Engtikah nge awm hetiang hi kan neih ve ang aw. Anni chuan in chhuang takin 'Politician ka ni' an ti ngam a, keini ah chuan 'Politician ka ni' tih chu leh lam hawiin mi an la nui rih a ni.
Post a Comment
He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh: