LAWILO DAWRPUI ZIA A LANG LEH TA

- M. Lalmanzuala

Zonet Chanchin Tharah chuan sawrkar hnathawk motor tlan loh ni neite chu zing 9.30 hma ngeia office thleng tura ngen an ni, tih thu a rawn puang a. A makin a zahthlak bawk a ni.
1. Sawrkar hnathawkte hi a hun taka office kal/thleng tur an ni a. A hun taka thleng lo chu hrem theih an ni. Chutiang ti tura han inngen leh rih chu eng nge a awmzia?  Sawrkar hnathawk Za-a Sawmkua(90%) vel hi office kal tlai țhin an ni a. Darkar khat hnu-a kal chauh țhinte hi a tam zawk an ni ang. Chutiang khawpa dan bawhchhiatna sawrkar office kalphung atan chuan hetiang thu mak tak puan te hi a ngai ta țhin tihna a ni.  A mak a ni. Sawrkar hnathawkte zingah, an hotute zingah, mipuite zingah pawh hetiang dan bawhchhiatna langsar tak mak ti an awm lo hi a mak lehzualna chu a ni.
2. Office kal tlai chu tihphung pangngaia neih a ni deuh ngawt tawh mai a. Chu bâkah office hun chhunga mimal thila office chhuahsan pawh dan bawhchhiatna-a ngaih a ni lo. Chhiat ni Ṱhatni thila office chhuahsan te phei chuan mi fel nih an hlawh tlat zawk a ni. Mahni eizawnna lama mi corrupt tak takte pawhin, Biak In Inkhawm an taihmak tlat chuan Kristian țha, mi fel nih an hlawh ang hian. 
3. He thuziaktu hi Chief Secretary a nih lai khan a hun taka office kal chungchangah, Surprise Check a neihtir țhin a. Kal tlaite chu a vawi khatna-ah casual leave pek an ni a; a vawihnihna-ah earned leave pek an ni leh a. Vawi thumna chu pek ngai lovin dan zawm kim an ni ta vek a ni. 
4. Office hun chhunga chhuah kan khap kha nuho ngaihdan a ni lo va. Chhiat ni Ṱhat ni-a kan tih tur ti thei lova siamtu chu ‘i Mizo lo, Mizo dan i hre lo’ tite-a min rawn ankhum bawrh bawrhte pawh an awm a ni. Kei erawh chuan Sawrkarin a hnathawkte mamawh hriaa ruahmanna țha tak a siam thu hrilhin, kum khat chhunga casual leave ni 12 a pekte hi chutiang atana hman tur chu a nih thu ka sawi chuan chhanna tur chu an nei ta lo a ni. Mimal thil aia Duty ngai pawimawh zawk mi ka nih avanga ka Mizo lohna a awm lo tih thu ka hrilh bawk.
5. A chapo, mahni infak a ching titute chuan lo ti leh sep sep ula, pawi ka ti lo va. Sawi țul ka tih chu ka han sawi leh mai dawn a ni. Director, BDO, AO, Cashier rualten Cheng Vaibelchhe 65 an chheprelh, Govt Account-ah ka dah luhtir theih chhan kha Pawisa Eiruk Corruption thila ka fihlim vang a ni a. Ka thu an awih loh chuan hremna na tak ka pe dawn tih an hria a, an hlau va, an tih tur an ti mai a ni. Office kal tlai ngai reng reng lo leh office hun chhunga mimal thila chhuak ngai lo ka nih avangin chutiang tih tumte chuan an tih chuan hremna an hmu ngei dawn tih an hriat avangin an chhuahsan ngam lo mai a ni.
6. Office-a thawkte an corrupt-a dan an bawhchhiat fo chuan an office hotupa a corrupt a, dan a bawhchhe țhin tihna a ni a. Department-ah pawh chuti bawk. Mizorama corruption a punlun viau chuan a hnuaia mite hrem ngam lo khawpa Chief Minister a corrupt a, dan a bawhchhiat fo vang a ni ngei ang.
7. Hetiang thu hi sawi țhin leh hetiang thil hi ti țhin ka nih avangin sawrkar hnathawk 90% vel hi dan bawhchhe țhin an nih avangin Chief Secretary ni tawhte zinga fak hlawh lo ber, rệl hlawh nasa ber ka ni tih ka hria.  Hetiang nih hi kei chuan in chawimawina ropui takah ka ngai thung a. Politician-ten an party zawm tura min sawm ve ngai loh chhan zawhna, “Ani chuan vanram tih tur leia min tihpui a tum a, a theih loh alawm” ti-a an chhan țhin ang hian. 
Sawrkar hna kan thawhna lama kan țhat lohzia chu heti hi a ni a. Lawilo Dawrpui pawh kan tluk tawh lo kan ti a ni. Kan politics a corrupt avangin kan ram hi Corruption Kairualna ber a ni. Kan Kohhranten min kaihhruai dan a dik loh avangin Natna țihbaiawm pui puiina a bawm nasat ber kan ni. 
Chief Minister in ni emaw, Minister in ni emaw, Moderator in ni emaw, Executive Secretary in ni emaw, General Secretary in ni emaw, General Superintendent in ni emaw, Bishop in ni emaw, hnialna hria chuan min han hnial turin ka sawm che u a ni.
Hnialna in hre lo a nih chuan Mahni Hmasial te, Hleihneih te, Duham te, Dawtsawi te hi sim ula, Zai țhup țhup, Lam mup mup, Thusawia au vak vak ringawt hi Pathian biak dan țha ber a ni lo tih hriain sim ula, Lal Isua zirtirna zawm turin ringtute hi kaihruai zawk rawh u. Tangka sum ngainatna hi sual tinreng bul a ni tih hi haider tawh lovin Sum ngainat satliah mai duhtawk lova in âtchilhna sual hi bansan rawh u.  
Zoram Khawvar nghaktute Ṱahna khua  hi in tisei ta lȗa e.

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post