HINDI THIAM LO HINDI ZIRTIRTU AN LA MAW?

- Dr C Lalrampana

     Zirna Sikula Hindi zirtirtu tur lãk apiangin sawisêl a tam hle thin. Ministry hmasaa CSS hnuaia Hindi zirtirtu 1305 February 2011-a lãk a nih tum pawh khan hetiang hian sawisêlna nasa tak a awm chungte chu:

Political appointment a tam;  Hindi-a class la tha ngam lo an tam; lãk an nih hnuah thawkleh ngam lo, aikal tir an awm; Hindi-a biak hleih theih loh an tam; Hindi-a tawng ngam lo hlir an ni; Sikul endiktute paw'n Hindi-in an be thei lo; zirlaibua chuang ngei Hindi thumal pawh midang an zãwt chawp ziah thin tihte leh a dang tam tak a la awm.



     Hetiang bawk hian nikum November 2020 khan CSS Hindi Teacher 541 lãk a ni leh a; hemi chungchangah pawh hian March 20, 2021 vel khan Social Media lamah Pu David Sailo khan a rawn tarlang a, chung a tarlan hlãwm thumte  chu hetiang hian hlãwm khãwm ila:- Mizotawng thiam lo, hnamdang Recruitment Rules (RR) bawhchhiain lãk a ni; Pension tawh hnu lãk tel a awm; V/C  member ni reng si Hindi Teacher-atana lak a awm tihte a ni. Hei bakah hian Hindi thiam mang lo lak awm nual anga sawi leh sel  a tam hle bawk.

      Khing sepsêlna zawng zawngte khi keiin a dik vek a ni ka tihpui thei lova a dik lo pawh ka ti thei hek  lo. Ka sawi duh leh tum tak zawk chu Hindi Teacher lãk apianga nasa taka sawi sêl a ni ziah thin hi a ni. A lãk dan Recruitment hi felfai hle pawh ni se, "Hindi tawng thiam lo" tia sepsêlna hi chuan tawpintai a nei lovang. A chhan chu a bul kan tan fuh tawh loh vang a ni. Hindi thiam tak tak si lo, an academic qualification atanga teha tling fai vek si; sawisel ngai leh tho thin si an ni. A lan danah chuan Kum 2011-a låk, bãngleh tate leh 2020-a lakte hi Departmental Promotion Committee (DPC) kal tlang vek an ni. Mahse, Hindi an thiam tlat lo. An zingah engemaw zah Hindi leh saptawng thiam tak tak erawh an awm;  zaa 60-70%  vel erawh Hindi tawng thiam lo an ni pha hial mai thei. Hetiang hi a nih avangin Hindi Teacher lak thar chang apiangin sawisêl an hlawh thin a ni.

       A tam zawkte'n Hindi an thiam lohna chhan hi engdang vang ni lovin zingkar emaw tlai lam Hindi sikula an kal vang leh chhuna nilenga Hindi zirna sikul mumal a awm ve loh vang a ni. Degree certificate & marksheet nalh tak tak nei hlawm mah se, a taka Hindi tawng thiam an awm theih loh phah thin a ni.

       Directorate of School Education, Nagaland state-a ka thiante ka zawhnaa min chhan dan chuan Hindi sikul rêng rêng Directorate of School Education-in Sikul hawn phalna (permission) pein inspection, monitoring & supervision thlenga khawihin an thunun vek a, chuvangin, Hindi zzirlaite'n quality an neih phah bik thin a ni.

     Mizoramah erawh Sorkar leh Education department-in an thunun lova an duh tawka zalênin Hindi sikulte an tãl theuh a nih hnêl a; Hindi Training College thlengin qualitative improvement a awm chuang lo a ni ngei ang, kum 2 chhung tawp an training hnuah pawh tam tak chu Hindi-in an tawng hlei thei  chuang lo.  Chuvangin, Hindi zirtirtu tha, tling leh tlãk kan nei thei thin lo a ni. An syllabus leh examination system zawng zawng nen felfai leh tha takin Sorkar hian Hindi Zirna hi thununin vil reng se  Training-na lam hi Higher & Technical Education Department chan a nih angin research nen  uluk taka hma lain Mizoram Hindi Training College khi vilin thunun bawk se, Hindi zirtirtu thiam nãl leh rintlãk ngei Hindi Zirtirtu lãk theih an ni chauh ang. Chuvangin, sebo hnua sekawng khãr  ang maia a sãwt tawh loh hnua hna atana latu Ministry, concerned minister leh concerned department dem leh vak vak zel hi mahni mawng hlim mai kan lo ni ber thin niin a lang. Chuvangin, kan thenawm state-te ang bawkin Mizoram sorkar hian Hindi zir dan mumal leh tha zawk beng sika ngaihtuahin hma thar la se, pawhchhiat leh sulhnu pawr pheng phung, sawisel kūr nguai tur awm lovin felfai takin Hindi Zirtirtu a la thei tawh mai zawk dawn a lo ni reng mai.

Post a Comment

He post chungchanga i ngaihdan lo sawi ve rawh:

Previous Post Next Post